“Kam dy gra, e kam derën hapur për të tretën…”

Tani,
çfarë nuk ndodh, kurrë mos thuaj kurrë. Derën e kam të hapur. Kërkesa
kam pasur, në fshat e jashtë fshatit. I kam thënë unë: Kur të thyejë
këmbën ndonjëra, prisni radhën.






Ahmet
Bajramaj është banor i fshatit Zall Bastar në Tiranë. Është 48 vjeç,
për herë të parë është martuar në vitin 1986. Me dasmë të madhe, ashtu
siç e do zakoni. Gruan e kishte nga i njëjti fshat, profesioni i saj,
mami-infermiere. Aktualisht punon në qendrën shëndetësore të fshatit ku
vazhdojnë të banojnë.
Lindën njëra pas tjetrës, 3 vajza. Ahmeti e donte një djalë. Dilte e
tepronte si arsye për t’a folur njëherë me gruan idenë për një…grua të
dytë! Vite të tëra biseda, përplasje dhe më në fund.. Pas plot 20 vitesh
martesë ai çon në shtëpi gruan e dytë me ‘konsensusin’ e së parës.

Para se të martohej për të dytën herë, Ahmeti bëhej 5 vetë në
familje, ndërsa tani janë 8. Vajza e madhe është 24 vjeçe, kurse djali
më i vogël 8. Gruaja e dytë e ka gëzuar me dy djem. Ahmeti dhe dy
bashkëshortet jetojnë në të njëjtën banesë dykatëshe, të cilën Bajramaj e
ka të trashëguar nga i ati. Sipas tij, ato shkojnë shumë mirë me
njëra-tjetrën. Ah, edhe një “hollësi”.. Gratë janë edhe kushërira,
vajza tezesh.

Marrëdhëniet intime? Mëse të mirëkuptueshme. “Përderisa arrita të
martohesha dhe të kem harmoni në familje, nuk e kam problem këtë pikë,
me radhë çdo gjë…” – thotë Ahmeti që si punë të përditshme bën rrugën
Zall Bastar-Tiranë me një furgon “Ford” të kuq. Kur e pyesim a ka
ndërmend të marri një grua të tretë, përgjigjja e tij është: “Çfarë nuk
bën vaki, kërkesa kam pasur boll. Derën të hapur e kam…” Ky është Ahmeti
nga Zall Bastari. Gjithçka për martesat dhe gratë e tij na i rrëfen më
poshtë.

Z. Ahmet, jeni i vetmi në këtë fshat që keni dy gra në shtëpi apo ka edhe të tjerë?

Ka pasur të tjerë, momentalisht janë dy. Kanë qenë tre po njeri
është larguar nga fshati ka zbritur në Tiranë. Këto gjëra janë bërë me
mirëkuptime, por ka pasur edhe nga ato “aksidentalet”, një shokut tim
për shembull i ngeli si “dopio gjashtë” në dorë, e kishte të dashur, ra
shtatzënë dhe kështu iu bënë dy edhe atij.

Me gruan e parë, si jeni martuar?

E kam marrë me dashuri. Edhe ajo është banore e fshatit, punon
infermiere-mami në qendrën shëndetësore të Zall Bastarit. Jemi martuar
në vitin 1986.

Po me gruan e dytë?

Po edhe me të dytën me dashuri, të dyja i kam gjetur vetë. Kjo e
dyta, përveç dashurisë, ka dhe një tjetër histori. Me gruan e parë kisha
tre fëmijë, vajza, dhe të treja me operacion. Siç e ka zakoni, e doja
një djalë, por edhe plaka më hëngri veshët, bëj një çun, bëj një çun,
dhe kështu duhet t’i plotësoja dëshirën vetes dhe nënës. Pas martesës me
gruan e dytë, kam bërë dy djem.

Bashkëshortja e parë si e priti vendimin tuaj për t’u martuar, e pati problem?

Jo,
nuk është problem, tani me duar në qafë nuk të lë kush, por nuk është
se nxori ndonjë problem të madh. Ato janë edhe kushërira me
njëra-tjetrën. Këto nuk janë vendime që merren për 24 orë, kam ndenjur
4- 5 vjet duke punuar për këtë punë. Pengesë tjetër ishte dhe fakti që
gruaja punonte mami, gjithë natën rrinte atje, priste lindje, ndërsa unë
duhet të mbaja vajzat. Pra, të bëja si të thuash dhe rolin e nënës.

Po familja e vajzës nuk e ka problem këtë situatë?

Po çdo bëjnë ata? Ku do e çojnë fëmijën vajza? Janë të detyruar ta pranojnë, nuk kanë rrugë tjetër.

A është problem për vajzat në këtë fshat për t’u martuar?

Jo.
Kjo situatë nuk ka lidhje me martesën e vajzave. Nuk është problem.
Mund të ketë ndonjë tek-tuk që kanë kaluar moshën. Unë tre vajzat e mia i
fejova për një vit.

Çfarë moshe ka pasur gruaja e dytë kur u martua me ju?

Unë isha 35, ajo ishte 19-20 vjeçe. U martuam në vitin 2001.

Është e vështirë për ju të mbani familjen, se tani jeni familje e madhe?

Po
tani, çfarë vështirësie? Ja… janë shtuar një tre të tjerë. Nga pesë që
ishim ne, u bënë dhe tre, vajtën tetë, mirë, pak nuk janë, por
gjithsesi.

Të ardhurat në familjen tuaj cilat janë?

Puna që bëj unë, aq sa mund të çoj në shtëpi, veç kalojmë kohën, dhe gruaja e parë që punon në qendrën shëndetësore.

Nga komuna merr ndihmë?

30 mijë lekë të vjetra asistencë.

Bijat tuaja si e pritën martesën tuaj të dytë?

Nuk
e patën problem se kam pasur komunikim të mirë unë me to. Nuk kam
luajtur rolin e babit të rreptë. E madhja është 24 vjeçe, e martuar.

Fshati e ka përfolur martesën tuaj?

Ambient
fshati, normalisht. Dhe gratë e fshatit me nusen, e pyesnin, se kishin
hallin e tyre më shumë, mos i çonte dhe burri i tyre nesër në shtëpi.

Po për sa i përket martesës ligjore, ju jeni celebruar vetëm me gruan e parë apo jo?

Po,
vetëm me të parën, pasi nuk ka ligj që të lejojë martesën me dy gra.
Ndërsa fëmijëve me gruan e dytë u kam njohur vetëm atësinë.

Si shkojnë gratë me njëra-tjetrën, pasi ato jetojnë në një çati?

Shumë mirë. Punët i kanë të ndara.

Me të parën keni bërë dasmë?

Me të parën kam bërë dasmë, normale, të madhe, ndërsa me të dytën jo, asgjë, veç e mora e solla në shtëpi, kaq.

Po familjarët e gruas së dytë, e pranuan lehtë martesën tuaj?

Në
fillim nuk e pranuan këtë lidhje, por më vonë u qetësuan e tani kemi
marrëdhënie të mira. Dhe ata të gruas së dytë nuk është se e pranuan
lehtë, por nuk kanë çfarë të bëjnë.

Të duket vetja i veçantë që ke dy gra në shtëpi?

Ç’i
veçantë! Ambientohesh. Ka dhe nga ata burra që e dinë historinë time,
më kanë ndaluar në rrugë, duke më thënë; ore si ia bëre që i ke mbush
mendjen…

Ndihesh me fat që ke dy gra?

Jo, fati është si ta kërkosh.

A bëhen xheloze për njëra-tjetrën?

Po çfarë xheloze do bëhen ato tani? U mësuan. Edhe derr të jesh, do zbutesh.

Tani që keni dy gra, mendoni se mund të merrni një të tretë?

Po
tani, çfarë nuk ndodh, kurrë mos thuaj kurrë. Derën e kam të hapur.
Kërkesa kam pasur, në fshat e jashtë fshatit. I kam thënë unë: Kur të
thyejë këmbën ndonjëra, prisni radhën.

Po familjet e nuseve e patën probleme?

Vjehrra
e nuses së madhe e pati pak problem se normalisht është me mentalitet
të vjetër, ndërsa unë i thoja, do të marr një tjetër veç këtyre dyjave.
Aty pastaj heshti…

Kur linde djalë, u gëzove?

Normalisht që po. Ishte ajo që doja. Kam pas shumë vizita nga të dyja familjet e nuseve dhe të afërmit e mi.

Çfarë i afron tek ju kaq shumë?

Nuk e di, por unë në fakt nuk i kërcënoj, nuk i rrah. Nuk bëhet çdo gjë me dajak. Me fjalë bëhen punët.

Thatë që keni pasur kërkesa të tjera, sa keni pasur?

Po, kam pasur, por jo shumë, se nuk jam Berluskoni unë.

Ka ndonjë moment që bëhesh pishman?

Jo,
i kam bërë me paramendim çdo gjë. 5-6 vjet kam folur çdo ditë me nusen e
parë për të marrë këtë të dytën. Nga një çikë çdo ditë.

Fshati i burrave me shumë gra

Të
shkosh në Zall-Bastar? Është fshat i kryeqytetit, por nuk ka asnjë
lidhje me Tiranën. Për të shkuar atje, harroje se mund të përdorësh një
makinë normale. Duhet të jetë fuoristradë që të përballojë gropat,
kthesat e vështira. Duket sikur nga momenti në moment mund të përfundosh
në përrenjtë e greminat e që të shoqërojnë gjatë gjithë rrugës në malin
e Dajtit e atij me Gropa. Mendoni se si mund të jetë rruga kur dhe një
mushkë transportohet në fshat me kamion…

Natyra
që ke përballë, është e bukur, por gjatë gjithë gjatësisë së saj sheh
punëtorë dhe makineri gjigante e, herë pas herë, bomba që shpërthejnë
shkëmbinjtë dhe transformojnë peizazhin. Pasi kalojmë 2 fshatra, të
cilat në pjesën e parë të emrit fillojnë me Zall, na shfaqet Zall
Bastari, i cili shtrihet në një pllajë mes malesh. Veç kullave
dykatëshe, bien menjëherë në sy minare xhamish të bardha. Në qendër të
fshatit gjendet një lokal, me disa karrige të drunjta, ku nuk janë të
ulur më shumë se 5 veta, përbri tij qendra shëndetësore e fshatit. Po
ashtu, shumë pranë tyre është edhe shkolla, pjesën më të madhe të
punonjëseve i ka nga vetë fshati dhe rrethinat përreth.

Njerëzit
na shohin me kureshtje. Rrallëherë ndodh që në fshatin e tyre të ketë
vizitorë… Edhe zbritja në Tiranë është shumë e vështirë për të gjithë
banorët. Ata vijnë në kryeqytet vetëm kur kanë ndonjë hall të madh apo
kur duan të blejnë diçka. Të ardhurat e tyre janë nga blegtoria, delet
apo lopët, ndërsa pjesa me e madhe e djemve janë në emigrim. Kur pyesim
një djalë se me çfarë pune merret, na përgjigjet me shaka se “mat
rrugët”… Si ai ka shumë të tjerë të papunë. Nisim pyesim burrat e
fshatit për atë që kemi shkuar. Pse burrat e këtij fshati martohen me më
shumë se një grua? Kjo gjë nuk është vënë re vetëm vitet e fundit, por
edhe para viteve 90’ ka pasur raste të tilla në të njëjtën zonë. Banorët
na japin argumente nga më të ndryshmet. Më të besueshëm na duken ata që
thonë se vajzat e kanë të vështirë të martohen, pasi zona është e
thellë… bien në dashuri me njëri-tjetrin pasi nuk dalin…

Poligamia

Poligamia
është praktika e të paturit më shumë se një bashkëshort/e njëkohësisht.
Në doktrinën islame, psh lejohet martesa me më shumë se një grua, por
gjithmonë vetëm nëse burri është në gjendej t’i trajtojë dhe të veprojë
në mënyrë të drejtë me secilën prej tyre. Poligamia gjithmonë kryhet me vullnetin e personit. Lumsi ky