Re: ismail kadare...

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:34 am

Ne studion dimerore

1.

Befas dritaret u tranden, jashte po ndodhte D*cka,
U afrova te shoh, gjemimet valle c'qene.
Gjethe te rrezuara si krahe zogjsh ne nje hata,
Dhe nje bresher si shtresa perlash mbulonte dhene.

C'jane ato zonja, valle, qe shkundin qafat atje lart
Qe si bresher shkundin perlat, stolite?
Dicka ka ndodhur, pa dyshim D*cka
Ne toke, ne qiell, ne shpirtera.

Dicka ka ndodhur
vec tek ti perhere
Ne trurin tend e jashtezakonsheme ngjan gjithecka
Kurse ne te vertete
Dimri erdh ne dere
Kjo vec ka ndodhur e gje tjeter ska.

2.

Floket gjysem te ngrire
Te ftohur krejt
Si nga qendra e dimrit
Ti erdhe drejt.

Ca kokerriza bresheri
Solle me vete qe jashte
Qe kishte D*cka nga qielli
Kjo dukej haptas.

Dicka nga drite e tij
Opake, enigmatike
Kokrrizat e bresherit
Shkrinin pike pike

3.

Perskaj raftesh te bibliotekes se bardhe
Pasi ike, une qendrova ne qoshe
Hija e mbretit Hamlet u cfaq
dhe u zhduk ngaqe s'ishte e nevojshme.

Deliri shumegjuhesh i Xhojsit
Me ofron sherbimin e tij
E gjate eshte pasditja me thote
Ne pune mund te te hyj.

C'dialoge te dashuruarish, te ndaresh,
C'letra, c'memuare te hap?
Ja gjysmepercart murmurisin ne qoshe
Zelda dhe Skot Fizxherald.

Po une largohem me tutje
Ne rafte te tjere ik
Me fal, Volodja Majakovski
Me fal, dhe ti Lili Brik.

kaloj ngadalshem bri raftesh
Ke do te doja te ngjallej serish?
te pyesja per ferrin Danten,
Gjithcka e ka thene imtesisht.

Ti beja ndoshta Eskilit
Nje naive, vulgare, pyetje
Me te mira ishin dramat qe humben
Nga ato qe kane mbetur?

Iki me tutje, e pafundme
prej tyre me ngjan kjo dhome
Ja Pushkini, hapat i ndal
Per Ana Kernen tregome

ndonje dite pa dyshim ka ardhur
Ne floke me kokrriza bresheri?
me trego shkrirjen, denesen
Dhe kthimin pasatj ne perla.

Me trego atje thelle nen toke
Poeti ditet si i ngrys,
Atje ku nuk mberrin lavdia
E as turpi, natyrisht, nuk mbrrin

4.
Porsi cifuti i kthyer ne fe tjeter
Ia behu shiu i konvertuar ne bresher

sa here shiu ne qelqe do trokase
Ti do te vish ketu dhe ne mos ardhsh

Qofsh si muzike, si pikellim apo si kryq
Une do te njoh e do te cohem vrik.

Dhe si ai qe guackes perlen ia merr
Nga muzika, kryqi a vdekja do te te nxjerr...

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:37 am

I KUSHTOHET V.

Germën e parë të emrit tënd
E shkrova në krye, në të djathtë të vjershës.
Kështu një grumbull rosash të egra,
Në formë V-je, ikin larg në qiellin e bardhë të vjeshtës.

Ti vazhdimisht largohesh, largohesh,
Del prej meje, prej rreshtave, prej pritjes.
Kur ktheva kokën prapë,
Bosh ishte qielli
Dhe hapësirë e bardhë bosh ishte.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:37 am

U ZUNË RRUGËT

U zunë rrugët me dëborë,
Afër teje s’mund të vi.
Rri dritareve me orë,
Në mendime futur rri.

Era zë të ulërijë ;
Gjithë rrugët mbenë shkret…
Bora s’ka ndër mend të shkrijë.
Ti siç duket nuk më pret.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:38 am

Motive me diell

Mbi liqenjte e Lures po bie mbremja
Muzgu rrjedh nga majat e pishave neper
.....................................trungjet e kalbur
Grumbullohet ne pellgje te vegjel
Kullon pastaj neper furcen tende te dridhshme

Shpejto
U be vone

Kap c'te kapesh nga ngjyrat qe dridhen
.........................................e ferfellojne
Duke ikur plot alarm nga mbremja qe i ndjek

Kap motive me diell...
Neper furcen tende kurre nata mos kullofte

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:39 am

Portret malesori te hershem

Mbi tirqet vije e zeze
Zbrez si e zeze vetetime
Ne brez armen e mbushur
Ne koke te zbrazetin qefin.

Keshtu eshte shfaqur ne vite
Rrafshnalteve gjer ne det
Ne brez vdekjen e tjetrit,
Ne balle vdekjen e vete.

Kur ndonje dite armiku
Shfaqej diku ne kufi
Kunder tij me te dyja vdekjet
Nisej ahere ai.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:42 am

Te huaj jemi

--------------------------------------------------------------------------------

Te huaj jemi ne prej kohesh
Ç’ish per t’u thene eshte thene
Si guret qe zene vend ne toke
Ne jete vend ne kemi zene

Drejt njeri tjetrit kemi mbyllur
Te gjitha rruget edhe shtigjet
Si dy qytete mesjetare
Me mure, heshta dhe me pirgje

Por naten, kur i lodhur truri
Portat i mbyll me qetesi
Ti gjen nje shteg dhe futesh brenda
Nje shteg qe vetem ti e di

Pastaj si neper rrugica parqesh
Shetit mes cirkovolucionesh
Hyn neper endrra e shkujdesur
Fanitesh, qesh

, ma ben me dore

Por kur mengjesi ze afrohet
Nis shqetesohesh befas ti
Dhe heshturazi del perjashta
Nga shtegu, qe vec ti e di

E dita vjen. Rrjedh prap jeta
Dhe ne te dy si dhe me pare
Te ftohte rrime e te pamposhtur
Si dy qytete mesjetare

1964

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:44 am

Monolog

Ne naten plot acar nje zjarr desha te ndez
Por, nata ish e ftohte, ah, ç’tmerr i zi qe ish
Ndaj qe te mbahej gjalle ky zjarr n’ate rrebesh
Diçka perhere kerkonte, kerkonte vazhdimisht

Ndaj si shtegtari murg, qe shkarpat mbledh net err
Une hidhja n’ ate zjarr gjymtyret pa pushim
Po ishin pak ato, ndaj fill pas tyre rresht
Mbi te nisa te hedh copera te shpirtit tim

Se s’behej ndryshe, dot, se s’behej ndryshe, eh
Se duhej qe dikush ta mbante ate flake
Ne flakezen-delir qe veç vajesosja sjell
Te frikshme pamje ndritnin e dridheshin perqark

I shihnit valle ato, dallonit valle diçka
Ndersa rreth meje nata me terr e ujq u mbush
Se donin qe te gjithe ta fiknin ate zjarr
Dikush me ligesi e me padije dikush

Te tjere maje kodrash ku dielli kishte rene
Te tyret zjarre ndrisnin dhe qeshnin qe pertej
Se s’donin te kuptonin se c’behej ketu brenda
Se ç’fli kerkon nje flakez qe lindet ne nje terr

I lodhur nganjehere kam thene: shuhu pra
Ne qoftese nuk te duan, te bjere nate e pafund
Te verbtit syte tuaj keshtu ndoshta do t’ jene
Ne terrin absolute pa shqetesim kurrkund

Po prap diçka me shtynte te ngrihem si somnambul
Si murgu shkretimtar qe shkarpat verbtaz mbledh
Dhe siper zjarrit prap’ te hedh gjymtyret akull
Dhe coprat nje nga nje te shpirtit tim te hedh

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:44 am

Bjeshkët e Namuna ne dimer

As zog, as vetetime
Gjekund syri s'has
Ngrire gjithçka. Enderr
Veshur ne kuarc

Si ne hotelet e shtrenjta
Ku shtegtari s'hyn
Shiu dot s'i afrohet
Luksit alpin

Shkembinj si tempuj
Nene re, mbi re
Nje varreze bubullimash
Kujdes, nen kembe ke

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:47 am

1976

--------------------------------------------------------------------------------

LULEMOLLET

Lulemollet nen driten e henes
Bien si brilante diku.
Ikin qiellit patat e egra
Me pak hene ne krahe gjithashtu.

Per te qene nje mbremje e bukur
Pak gjera i mjaftojne, fare pak.
I mjafton nje shtresez hene,
Si bukes se mengjezit pak gjalpe.

Per te qene e bukur kjo udhe
Ritmi i hapave tone i mjafton.
Ja patat e egra nga krahet
Shkundin henen pike-pike si limon.

Nga dritaret e shtepive fshatare
Copra lajmesh te TV-se vijne qe larg.
per lulet e molleve po te fliste
Spikerja,
_________ s'do te cuditesha aspak.

N'Evrope jemi vendi i vetem.
Qe ne mbremje me pare se gjithcka
Japim lajmet per njerezit e thjeshte
Te uzinave dhe fushave te medha.

Mbledhin buzet me siguri ish-zoterinjte:
Uh, c'lajme pa lezet, "me fshat".
Ata qe me te rendesishem se dritherat
Quajne cdo krim e psikopat.

Brilantet e Zhakline Onasisit
Mbi te gjitha lulet e botes vene ata
Dhe per rrudhat e Greta Garbos
Psheretijne si per me te madhe hata.

Peshtyj mbi sensacionet e pertej detit
Mbi "yjte" e "superyjte" e gjithe c'jane
Te gjithe ata bashke dinjitetin
E nje are me grure s'e kane.

Gjithe reklamat e tyre se bashku.
S'kane kaq drite se keto lulemolle
Lulemollet qe ndershmerisht bien
Pa kerkuar asgje,
_____________ nen hapat tone.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:48 am

NISJA E SHQIPTAREVE PER NE LUFTE

U nisen per ne lufte, "bene tutje",
Pa fjale te medha e pa kenge,
Me opingat me xhufka te kuqe
Si me zjarre te vegjel mbi kembe.

Iken larg qe te gjenin armikun.
Cdo armik, ne cdo breg, qe ta gjesh.
Kaq te thjeshte luften e kishin,
Sa qe "tutje" e quanin thjesht.

Ne cdo ane qe te ecnin, patjeter
Do t'u dilte diku midis shqotes,
Ajo ishte per ta pjese e jetes,
Ish permasa e katert e botes.

Dhe kur binin ne prille a ne vjeshtra
Neper brinja te shtrire, per lugje,
Si me zjarre te vegjel te perjetshem
Era loste me xhufkat e kuqe.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:48 am

KTHIMI I SHQIPTAREVE NGA LUFTA

Po vijne, dil t'i shohesh,
Te rraluar, ja.
Mbi opinga xhufkat
Te perzhitura.

Ku eshte Cute Gjati,
Allamani ku?
Ne rime te nje balade
Kane ngecur diku.

Po Marku, Dule Shkoza?
Vonojne pak...
Rapsodet ecin ngadale,
Te verber jane.

C'bete andej tutje,
C'nam, c'baterdi?
Per nam s'u kujtuam,
Beme Shqiperi.

Po kthehen, dil t'i shohesh
Te rralluar me plumb,
Xhufkat mbi opinga
Nga tymi -- shkrumb.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:49 am

DASHURIA
1968

Kane frike prej teje. O, sa kane frike.
Pleq me fytyra plot rrudha, qe s'i trembi as bisha, as plumbi,
Burra me borsalina dhe canta, qe thirren shpesh neper mbledhje,
Gra shamizeza, qe perballuan trimerisht vdekjet;
Kane frike prej teje.

C'i tremb?
Mos valle mjegulla jote e bardhe e sperkatur aneve me reflekse te cuditshme?
Ngrene kunder teje
Pushken, shkopin, mallekimin. Duan te te shtypin
Me sendyqet e pajave, te te marrin frymen
Me dysheket e jasteket e qendisura. Hedhin
Balten e zeze te shpifjeve mbi rroben tende te bardhe.
Pastaj fillojne sulmin e fjaleve pa fund.
Dashuria? Ah, dashuria, kush ia pa asaj hairin,
Pardje u zune dy fqinjet, i degjuat? (Jane marre me dashuri)
Tezja jote zvarriset gjyqeve. (Ku shkoi dashuria?)
Para tri javesh nje vajze u hodh nga kati i gjashte.
E degjove? Ja, keto ben dashuria.

Atehere, si vjellin cdo gje, ashtu si artileria
Qe vjell bresherite e zjarrit mbi fushen e luftes,
Hedhin kunder teje, ne sulm te deshperuar,
Regjimentet e zes te shkeseve.
Por ti,
Duke shkundur nga supet balten
E shpifjeve dhe thashethemeve, duke shkundur
Puplat e jastekeve, naftalinen e senduqeve,
Ngrihesh para tyre edhe me e bukur
Nga shenjat e kaltra te goditjeve.

nga Vizitor Wed Apr 22, 2009 11:50 am

Tirana në dimër

Ismail KADARE

Kjo poemë me titull "Tirana në dimër" e shkruajtuar në mars-prill të këtij viti e ka thyer betimin e Ismail Kadaresë. Në vitin 1997 kur shkroi poezinë "Krishtlindje në Nju Jork", Ismail Kadare deklaroi se ajo ishte poezia e fundit që shkruante në jetën e tij. Por duket, Kadare është kthyer sërish tek pasioni i hershëm. "Tirana në dimër" është përfshirë në vëllimin me 100 poezi të zgjedhura nga krijimtaria 50-vjeçare e Ismail Kadaresë që sapo ka dalë në treg nga shtëpia botuese "Onufri". "Milosao" po boton me lejen e botuesit një pjesë të kësaj poeme.

Maestoso

1
Fryn erë e dimrit, fishkëllen si bishë
Që nga Gjykatë e Lartë në Parlament.
Tirana gdhin, aq pabesisht e hijshme,
Sa s'di ç'ta marrësh, delir apo qytet.

Zgjohet sërish, me atë emër të tmerrshëm,
Që një mijë vite rreh ta heqë më kot.
Vërtetin gjethet dantealigershëm
Si shpirtra që nuk patën trupa dot.

Përballë tyre, zyrtarë të pashpirt,
Në varg veturash rendin, s'dihet ku.
E verbër si të tjerat ngjan kjo ditë
Ngaqë askush s'beson askënd, askund.

2
Në një mëngjes të tillë ç'të bësh më mirë,
Se sa të shkosh në klubin "Davidoff"?
Të zësh një kënd mu te qelqnajë e ngrirë
Dhe mendjen mundësisht ta çosh në off.

Në kafene ka për çdo punë një qasje,
Të tillë që kurrkënd nuk e gjen dot.
Për tri mijë euro porosit një vrasje,
Për katër mijë, titullin vikont.

Për gjithçka flitet, pronat, asgjëkundin,
Çmimin Nobel a një veturë të re,
Për zgjedhjet dhe dekretet krejt të fundit
Të zotit president me emër hebre.

Flitet për mllefe, për kupën që u mbush,
Për Jezu Krishtin a ndjesën fill pas kobit.
Në njërën nga tryezat shpall dikush
Një skicë të re të historisë së kombit.

Pas tij, kur etërit tanë një vjeshtë dolën për pre,
Një shkabë rrëmbyen në trojet e mëdha.
Më lehtë u merrje shpirtin se atë shpend,
Ndaj bota u lodh e shkabën ua la.

Krenarë që Romën e Bizantin zhvatën,
Jo një kasolle vllahu në Ballkan,
E vunë në flamur të tyre shkabën
Dhe bij të saj u shpallën anembanë.

Kështu në kafene kjo punë merr qasje
Me "kundra" e "pro" të bujshme, natyrisht.
Okej, për tri mijë euro, thotë vrasësi,
Për dukën dhe dukeshën bashkë, dyfish.
3
Mesdita ia beh, si grua e dehur tapë.
Temperatura e dollari zbresin prap.
Po shqyhen celularët: okej, shkërdhatë,
Rrofsh, je yll bote, e tung, e top, e ****.

A shqip është kjo llahtarë apo dreqnisht?
Për gjithçka flitet, heshtet për gjithçka.
Ja të dy palët, xhelatë, viktima e ish,
Kujtime shkruajnë netëve me mllefe të mëdha.

Po ç'është ky popull që në gropë i shtrirë
Kujton aq krenarisht se është në majë?
Dhe kur përkunër, nga gropa del i lirë,
Jam i rrëzuar! Klith me thirravaj?

Një makth i dalë nga një gjumë i marrë
Më i zbërthyeshëm se ky komb do të qe.
Ca trumba zogjsh me curle e celularë
Që nëpër mjegull klithin, nëpër re.

4
Pse gjethet befas prarim kurore marrin,
Tek shtrohen si qilim mbi bulevard?
Kambana e katedrales së Shën Palit
Trishtueshëm bie si me peng e aht.

Ç'nuk pjell ky vend, horra, shenjtorë e tmerr,
Zonja Makbeth e pranga e perla e hekura.
Dhe ja tani njëra pas tjetrës nxjerr
Dy mbretëresha, që të dyja të vdekura.

Nuk qenë robina jo, rrëmbyer vonë,
Pas dokeve kreshnike a në pritë.
Kanë ardhur vetë, ndonëse qenë në fron
E para veç një vit, e dyta as një ditë.

Dhe katedralja i përcjell me vaj
Dy mjellmat e gabuara, të mekura.
Ato që s'erdhën për kurorë, veç për varr,
Të brishtat zonja, mbretëreshat e vdekura.
5
Në klubin "Davidoff" qelqnajë e ngrirë
Dremitje dite sjell s'di se nga ku.
Një si madonë e lodhur më është përhirë,
Që italishtja gjuhë mund t'ishte gjithashtu.

Lehonë e zbehtë pas lindjes së kaltëreme,
Në të njëmijtin e treqindin vit,
Më shumë se Krishti madonën, kjo poemë
E lodhi ndoshta gjuhën italisht.

O këto pamje i njoh dhe nuk i njoh,
Këto tri kate, rradhët, ashensorët,
Ku hypin, zdrypin, klithin obobo,
Rufjanët, mëkatarët dhe mizorët.

Të gjithë janë aty, rrahin më kot
Të ndërrojnë katet, por katet s'ndërrohen kurrë.
Të zes, në mjegull shtyhen sindozot,
Ish-korbat e së zezës diktaturë.

Nga bie dalja? Ku ndodhet Purgatori?
Nga pyetjet sheshi gumëzhin si zgjoi.
Shkodran je ti? Ç'plenum i zi të polli?
Më ngriti i dyti, i gjashti më rrëzoi.

Një zë gjëmon: këndej plenumi i katërt,
Piktorët andej, i pesti rreth u mbush.
Shkrimtar spiun je ti? Rend te i shtati.
Në s'do të digjesh te i teti shkrumb.

Rendni, fatzinj, mëshirë për ju nuk ka,
Ashtu siç ju nuk patët për askënd.
S'ka vend ndërkaq te Tmerret e Mëdha,
As te Politbyroja nuk ka vend.

Me ngut po shtohet një Gropë e Hon i Ri,
Bri Lugjezezës një tjetër Lugjezezë.
I nënti rreth po mbushet, dhe ai.
S'ka mbetur veç një vend për Zonjën e Zezë.

6
Në kafene ka rënë njëfarë qetësimi.
Shpirti pushim kërkon, e ndoshta mall.
Anëdete blu, plazhe të shkreta dimri,
Hotele ku nuk mbërrin i ftohti i madh.
Një grua e mjegullt, shfaqur te qelqnaja
M'u duk se më kujtonte një premtim.
Vdekja s'më la, atë premtim të mbaja,
I thashë më në fund plot pikëllim.

Ajo më pa habitshëm që pas qelqit:
Nuk të marr vesh, kjo gjuhë më bën ujem.
Në qoftë se ti, siç thua, je i vdekur,
Atëhere mua ç'më mbetet që të jem?

S'e di, i thashë, me habi të ftohtë,
Tek shpirti prapë me pikëllim m'u mbush.
Dikush nga ne të dy s'është më në botë,
Po cili a cila, këtë s'e di askush.

Një copë herë me shenja morëm e dhamë.
S'kuptoheshim, veç kishim mall e mund.
Gjersa ajo u tret te qelqi i madh
Dhe unë mbeta shkret në kundaskund.

7
Mbrëmja po bie. Tirana rrotull bllokut
Nis të stoliset për ballo a për orgji.
Një foshnje e rastit, e paligjshme e Nju-Jorkut,
Një ëndërr xhuxhe a shkërbim i tij.

Në borxhe e gjyqe rrokaqiejt vërtitin
Drita dhe bare rrotulluese lart.
Poshtë tyre, luanesha të përgjumura në pritë,
"Amerikan", "Raiffeisen" e "Credin's Bank".

Por s'do t'ia dijë askush për borxhe a gjyq,
Të dehur qejfit krejt a marrja e hakut.
I gjatë, si natë e ankthshme n'udhëkryq
Shfaqet mes brymës kryebashkiaku.

Kull e Sahatit po tregon një orë,
Që ndoshta kundërshtohet si çdo gjë.
Në sallat e muzeut të fundit vizitorë
Ja muzgu si në kurth befas i zi.

..... Paris, mars-prill 2005

"Milosao"

nga Vizitor Sat Apr 25, 2009 7:05 pm

Ismail Kadare: Në diktaturë kam shkruar më me kurajë se tani .

Image Beteja më e madhe e një shkrimtari është ajo me kohën. Kadare prej vitesh e ka fituar këtë betejë. Veprat e shkruara në fillimet e karrierës dhe nën diktaturë edhe sot arrijnë të joshin publikun e huaj. Dhe jo një publik që joshet nga bestseller, por një vend si Anglia, ku shkrimtarët e huaj nuk pranohen lehtë. Në Londër është botuar përkthimi i ri i librit "Kështjella", një vepër e shkruar në vitin 1963. Por si në çdo eveniment, ku është i pranishëm Kadare, nuk mungojnë surprizat për krijimtarinë e tij.

Këtë herë është vet shkrimtari i madh që zbulon një pjesë të të pathënave të krijimtarisë së tij. "Në diktaturë kam shkruar më me kurajë se tani", thotë Kadare, një meritë kjo jo vetëm e shkrimtarëve të mëdhenj, por edhe e njerëzve të mëdhenj.

Kadare paraqet "Kështjellën" (The Siege) në Londër. Shkrimtari i njohur shqiptar, Ismail Kadare, është bërë një vizitor pothuajse i përvitshëm i Britanisë së Madhe këto tri vitet e fundit. Ai ishte në Londër këto ditë pas një viti, për të prezantuar dhe promovuar botimin e librit të tij të fundit në gjuhën angleze nga shtëpia botuese "Cannongate".
Bëhet fjalë për romanin "Kështjella", që tregon historinë e rrethimit turk dhe të qëndresës shqiptare ndaj tij në një kështjellë në Shqipëri në kohën e Skënderbeut. Por në botimin anglisht nga përkthyesi David Bellos, romani mban titullin "The Siege". Dhe kritika letrare këtu ka bërë interpretimin e veprës duke hequr paralele mes veprës së Kadaresë dhe "Kështjellës" shqiptare të komunizmit që i bëri qëndresë pushtimit turk, apo mes "rrethimit" të Shqipërisë së diktaturës që ashtu si kështjella e Kadaresë, në fund jepet. Të mërkurën në mbrëmje, në një nga sallat e qendrës kulturore "Mbretëresha Elizabeth" në Londër, Kadare foli për "Kështjellën" dhe veprën e tij letrare para një audience shqiptarësh që jetojnë në Britani dhe admiruesish anglezë të veprës së tij.
Përkthim pas 40 vjetësh
"Kështjella" ishte një nga romanet e fillim-karrierës për Kadarenë, emrit më të njohur të letrave shqipe në Perëndim, që shënoi një start të suksesshëm në Shqipëri në 1963-shin me "Gjeneralin e Ushtrisë së Vdekur" dhe dy vjet më pas në Francë me përkthimin e tij. Por "Kështjella" botohet në Britaninë e Madhe 40 vjet pas botimit në gjuhën shqipe.
Kjo ka ardhur pak si e papritur për shkrimtarin, që në hotelin ku qëndroi gjatë ditëve në Londër, thotë se romani ishte zgjedhur me ngulm për t'u botuar nga botuesi i tij.
Jo se për të ka shumë rëndësi që ajo botohet pas një periudhë kaq të gjatë apo se interpretohet në mënyra të ndryshme nga kritika.
"Shkrimtari kur shkruan, mendimi kryesor është të shkruajë, të bëjë letërsi të vërtetë. Vështirë është që ta mendojë se kjo do të ketë këtë kuptim, pastaj do t'i japë edhe këtë kuptim simbolik. Ato gjenden më vonë, përgjithësisht i gjen kritika ose njerëzit", tha Kadare.
"Shkrimtari me intuitë e kupton kur ajo që shkruan ka vlerë të vërtetë si letërsi, si art dhe ai e ndjen kur ajo që shkruan do të jetojë gjatë, sikurse e ndjen ngandonjëherë se ajo që shkruan nuk do të jetojë gjatë".
Botime në dy kohë
"Kështjella" pason pas rreth një viti, në botimin në anglisht të romaneve "Pasardhësi" dhe "Vajza e Agamemnonit", veprat e krijimtarisë së viteve të fundit të shkrimtarit 72-vjeçar.
Romani i parë është shkruar nga autori në epokën e komunizmit, i dyti në vitet e demokracisë në Shqipëri.
Brenda këtyre katër dhjetëvjeçarëve në Shqipëri ka ndryshuar shumëçka. Kadare thotë se dhe ai ka ndryshuar, por ndoshta dhe jo.
"Çdo gjë në botë ka një ndryshim, një evolucion. Dhe shkrimtari pëson ndryshimet e veta si qenie njerëzore. Por e mira e letërsisë është se ndryshimet nuk i krijon ndryshimi i regjimit politik. Ndryshimet krijohen në bazë të ligjeve të letërsisë dhe prandaj ato janë për mirë, për më mirë, për keq", thotë shkrimtari.
Ai përmend faktin se ka nga ata që mendojnë se veprat e tij të periudhës së komunizmit janë më të mira se ato të epokës së postkomunizmit.
"Për shkrimtarët...gjithkush jep mendimin e vet.... Por është po ai autor që ka bërë dhe të mirën dhe më pak të mirën. Punë e madhe! E tij është dhe ajo më e mira, dhe ajo më pak e mira", thotë ai duke qeshur.
"Tek unë nuk ka ndryshuar asgjë jashtë asaj që ndryshon jeta vetë tek njeriu. Tek veprat që kam shkruar më vonë pasi ka rënë komunizmi, që janë më të pakta nga ato që kam shkruar përpara, nuk kam shprehur ndonjë kurajë më të madhe nga ç'kam thënë në atë kohë. Dhe kjo mua më jep gëzim".
E megjithatë, duke krijuar një situatë imagjinare dhe duke bërë një analogji, ai e pranon se epoka e diktaturës mund t'i ketë dhënë diçka të veçantë krijimtarisë së tij.
"Ne këtu ndodhemi në një hotel në Londër që unë po jap këtë intervistë. A mund të përfytyroni ju që një klient i këtij hoteli të hapë një tunel për të dalë nga hoteli? Ka me dhjetëra shembuj kur një i burgosur a dy, kanë hapur një tunel për të dalë", thotë ai dhe shton:
"Energjitë që zbërthehen në një pengesë janë shumë të mëdha, janë të tilla që e mposhtin pengesën".
Krijimtari në dy qytete
Kadare thotë se ai ende ndjek rutinën e dikurshme të punës, duke kaluar mëngjesin dhe paraditen duke shkruar.
Për të pranvera dhe vjeshta nuk janë frutdhënëse, prandaj shkruan më shumë në dy stinët e tjera: Në dimër në Paris, në verë në Tiranë.
Por ai thotë se këto ditë nuk shkruan me të njëjtin intensitet si vite më parë. "Unë punoj më pak sepse ka shumë gjëra të cilat i kam thënë. Nuk kam ndonjë ngut të them të tjera".
"Nuk kam ndonjë panik që po më ikën koha, se ka ikur kjo apo ajo gjë. Nuk kam absolutisht asnjë panik të tillë", thotë ai me një ton jashtëzakonisht të qetë.

Marrë nga "BBC"

Gjuhët në të cilat është përkthyer vepra e Kadaresë

1. Frëngjisht
2. Anglisht
3. Gjermanisht
4. Greqisht
5. Holandisht
6. Portugalisht
7. Spanjisht
8. Italisht
9. Rumanisht
10. Suedisht
11. Katalanisht
12. Turqisht
13. Norvegjisht
14. Maqedonisht
15. Danisht
16. Bullgarisht
17. Polonisht
18. Hungarisht
19. Kroatisht
20. Arabisht
21. Koreisht
22. Finlandisht
23. Rusisht
24. Japonisht
25. Hebraisht
26. Kinezisht
27. Serbisht
28. Euskere
29. Flamandisht
30. Çekisht
31. Sllovakisht
32. Sllovenisht
33. Vietnamisht
34. Esperanto

nga Vizitor Sat Apr 25, 2009 7:06 pm

Pjese nga "Lulet e ftohta te Marsit"

E megjithate ti ishe atje kur mberriti shefi i porsaemeruar i shtetit naten vone ne arkiv?

Po, atje isha.

Besoj se ke qene i habitur: c'ishte kjo ardhje keshtu, gati ne mesnate, pa buje e pa shpure, vetem me dy roje?

Natyrisht. Per t'u habitur ishte.

Aq me teper qe ajo dite prilli kishte qene tejet e lodhshme per te. Mbledhja e Byrose Politike, qe e kishte emeruar udheheqes te vendit, sapo kishte mbaruar. Dosje te ngutshme e pritnin ne tryeze. Gjithe vendi ishte i trandur pas varrimit te diktatorit. Europa pergjonte se c'rruge do te merrte Shqiperia. Ne ushtri, ne rrethet e policise se fshehte, midis te pakenaqurve qarkullonin gjithfare psikozash, thashethemesh. Lista e qeverise se ardhshme ishte aty. Ceshtje te tjera qe kerkonin pergjigje me ngut. Dhe ja, ky njeri, i le te gjitha keto, ia hipen makines dhe pa lajmeruar askend, i shoqeruar vetem nga dy roje merr udhen e gjate malore, per te mberritur pas shtate oresh ne shpellanen tuaj. E cuditshme, apo jo?

Natyrisht, zoti hetues.

Nuk zbresin cdo mbremje shefa shtetesh, qofte edhe ne nje arkiv te fshehte. E aq me teper shefa te porsakurorezuar, apo jo?

Ashtu eshte, zoti hetues.

Pra ishte e natyrshme qe ju te beheshit kureshtar. Madje teper. C'kerkonte ky njeri me aq ngut? Madje, do te thosha, me ankth. Besoj se i bete vetmevete keto pyetje?

Si te them. Kureshtar u bera, natyrisht, por kaq thelle, e kam fjalen per ankthet etj., nuk u shtyva. Punet e te medhenjve, mendova. Vetem kaq.

Megjithate, meqenese u bete kureshtar, sic e pranoni, nje mprehje te vemendjes e patet, apo jo? Keshtu, dashur pa dashur, i ndoqet levizjet e vizitorit.

Natyrisht.

A mund te na i thoni me saktesi?

Ato qe pashe, sigurisht.

Ato qe pate? Domethene ka gjera qe nuk i keni pare?

Natyrisht. Se c'beri ai ne kthinen e Lakuriqit, as une, askush tjeter nuk e pa.

Kthina e Lakuriqit ishte kthina me e fshehte e arkivit, ne mos gaboj?

Po. E quanim ashtu midis nesh meqe nje dite hyri rastesisht nje lakuriq nate. Zyrtarisht ajo nuk kishte emer.

Vazhdoni. Domethene sapo hyri ne arkiv ai kerkoi te shkonte te kthina e Lakuriqit.

Pikerisht.

Pa qendruar asnje cast ne zyren e drejtorit. Madje pa ju thene juve ''si jeni, more shoke?''

Pikerisht.

Vazhdoni. Perpiquni te riprodhoni saktesisht veprimet e tij.

Do perpiqem. Nxori nga setra nje cope leter, e veshtroi, pastaj kerkoi ta conim te kthina. E ndoqa me sy grupin e vogel qe u ndal te dera e hekurt. Drejtori nxori dy celsat dhe i rrotulloi ne te dy bravat. Celesin e trete ai e kishte sjelle me vete. Ai celes ndodhej gjithmone ne Tirane, ne qender. E nxori pra vete celesin e trete dhe e hapi deren.

Pastaj?

Askush nuk e di se c'ndodhi atje. Ai shtyu deren, u fut dhe e mbylli nga brenda. Te tjeret, duke perfshire edhe rojet mbeten jashte. Pas nje fare kohe e hapi flegren e deres pergjysme dhe thirri drejtorin. Drejtori u fut brenda, por nuk qendroi vec disa minuta. Doli dhe te gjithe qendruan te heshtur, si me pare, pas deres.

Pastaj?

Pastaj asgje. Qendroi ne kthine gati tre ore. Kur doli fytyren e kishte te prere. Pa thene asgje iku i ndjekur nga rojet. Ora duhej te ishte tre e mengjesit..

Pra doli me fytyre te prere. Pas tre oresh kerkimi. Pastaj u nis fill per Tirane. A nuk ju shtiu ne mendime kjo gje? A nuk ju la pa gjume? A nuk ju beri te ulurinit me vete: ketu ka nje mister! Nje mister te zi?

Natyrisht. Njerez ishim edhe ne. Pershtypje na beri, por ndoshta jo ashtu sic thoni ju, me ato fjalet ''mister'' etj.

Ah, Ashtu? Nuk e duroni dot fjalen ''mister''?

S'thashe ashtu.

C'ka pasur ne ate dosje te fshehte? Pergjigjuni!

Nuk e di. Nuk e kam pare kurre.

Kush e ka pare? Pegjigjuni!

Askush.

Si askush? Dikush merrej me to. Dikush e kishte sjelle aty. E kishte sajuar, kishte renditur fletet. Pergjigjuni!

Po, ka patur nje njeri.

Po ju thate askush.

Ka patur nje njeri, Shpend Simahori quhej, por ai s'eshte me. U mbyt vitin qe shkoi, duke ikur per ne Itali, ne Kanalin e Otrantos.

Ah, Kanali i Otrantos! Sapo kerkon dike, dike qe te duhet patjeter, te vjen pergjigjja: eshte atje...ne fund te Otrantos. Tani me degjoni, kjo eshte pyetja e fundit. Me veshtroni ne sy dhe m'u pergjigjni.

Po, zotni.

Keni degjuar per ca fotografi te cuditshme, desha te them te tmerrshme, qe gjenden brenda dosjeve te kthines se Lakuriqit?

Jo, zotni.

Mos m'i hiqni syte...Keni degjuar per anetare te Byrose Politike te fotografuar me revolvere ne dore, duke shtire plumbin e fundit mbi trupin e shtrire perdhe te kolegut te tyre, ish anetar i Byrose Politike? Pergjigjuni!

Jo, zotni.

Keni pare ish-shefin e porsaemeruar te shtetit te fotografuar me revole ne dore, duke shtire mbi trupin e nje ish-anetari te Byrose Politike?

Oh, jo.

E keni pare ta kerkonte pikerisht ate fotografi ate nate prilli ne arkiv? Ky eshte shansi juaj i fundit, pergjigjuni!

Oh, te isha mbytur me mire ne Kanal te Otrantos.

nga rebel aka unikkatil Tue Dec 22, 2009 5:31 pm

shkrimtari i shquar shqiptar...

nga **Morena** Tue Dec 22, 2009 5:52 pm

Pa Ty

Ti ike udhes se pafundme,
ku zverdhin druret gjetherenes.
Mbi gjokse pellgjesh tani tundet
I arti medaljon i henes.

Lejleket iken. Fill pas teje
Si stof i keq u zbeh blerimi,
Dhe ngjajne toka, pylli, reja,
Me negativin e nje filmi.

Tani ne fusha shkoj menduar,
Ku nis te fryje ere e ftohte,
Ku ca mullare te gjysmuar
Duken qe larg si donkishote.

C'te bej po them me veten time,
Ne kete ore te vone te muzgut,
Kur qerrja baltrave ben shkrime,
Te lashta si te Gjon Buzukut?

Do shkoj te ulem permbi pellgjet,
Te pi ne gjunje duke rene.
Ne gryke e di qe do me ngelet
I ftohti medaljom i henes.

nga **Morena** Tue Dec 22, 2009 5:53 pm

Te huaj jemi

Te huaj jemi ne prej kohesh
C'ish per t'u thene eshte thene,
Si guret qe zene vend ne toke,
Ne jete vend ne kemi zene.

Drejt njeri-tjetrit kemi mbyllur
Te gjitha rruget edhe shtigjet,
Si dy qytete mesjetare
Me mure, heshta dhe me pirgje.

Por naten, kur i lodhur truri
Portat i mbyll me qetesi,
Ti gjen nje shteg dhe futesh brenda,
Nje shteg qe vetem ti e di.

Pastaj si ne rrugica parqesh
Shetit me cirkovolucionesh
Hyn neper endrra i shkujdesur,
Fanitesh, , ma ben me dore.

Por kur mengjesi ze afrohet,
Nis shqetesohesh befas ti
Dhe heshturazi del perjshta
Nga shtegu qe vec ti e di.

E dita vjen. Rrjedh prape jeta
Dhe ne te dy si dhe me pare
Te ftohte rrime e te pamposhtur
Si dy qytete mesjetare.

nga **Morena** Tue Dec 22, 2009 5:53 pm

Malli i Shqiperise

Me ka marre malli per Shqiperine tone
Sonte, kur po kthehesha me autobuz,
Tymi i cigares "Partizani" qe pinte dikush
Dridhej, kalteronte bente spirale,
Sikur te fshehta me thosh me gjuhen e shqiptareve

Mua bashkeatdhetarit
Te shikoj dua mbremjes ne rruget e Tiranes,
Ku kam bere dikur ndonje marrezi.
Dhe ne rruget ku s'kam bere marrezi.
Me njohin ato porta te vjetra te drunjta,
Inatin akoma do ta mbajne,
Koken do ta tundin,
Po une s'do ta marr per keq,
Se malli me ka marre.

Dhe t'eci rrugicave plot gjethe te thara
Gjethe te thara gjethe vjeshte,
Per te cilat krahasimet gjenden aq lehte.

Me ka marre malli per Shqiperine tone;
Per ate qiell te madh, te gjere e te thelle,
Per vrapin e kalter te dallgeve adriatike
Per rete qe ne muzg si keshtjella digjen,
Per alpet mjeker bardha e mjekergjelbra,
Per netet e najlonta qe nga flladet fergellojne,
Per mjegullat qe si indiane te kuq
muzgjeve shtegtojne.

Per lokomotivat e kuajt,
Qe te djersitur avullojne e hungerojne,
Per qiparisat, kopete, e varret
Malli me ka mare, malli me ka mare,
per shqiptaret.

Me ka mare malli e se shpejti vi atje
Duke fluturuar mbi mjegullat si mbi deshira,
Sa i larget, aq edhe i dashur je, Atdhe.

Aerodromi do te dridhet nga uturima
Mjegulla do te rrije pezull mbi humnera.
Ata qe shpiken shpejtesine reaktive
Larg Atdheut sigurisht do te kene qene
ndonjehere.

nga rebel aka unikkatil Tue Dec 22, 2009 5:59 pm

sa e shpejt je me MORENA,kur e gjete ne google ku i postove ismail kadare... - Faqe 2 Icon_lol

nga **Morena** Tue Dec 22, 2009 6:03 pm

Me ka bo plaka te shkathet mu cuno

nga **Morena** Tue Dec 22, 2009 6:04 pm

Kristal

Ka kohe qe s'shihemi dhe ndiej
Si te harroj un' dalngadal,
Si vdes tek une kujtimi yt
Si vdesin floket dhe gjithcka

Tani kerkoj une posht' e lart
Nje vend ku ty te te leshoj.
Nje strofe a note a nje brilant
Ku te te le, te puth, te shkoj.

Ne s'te pranofte asnje varr
Asnje mermer a morg-kristal.
Mos duhet vall' prap te te mbart
Gjysem te vdekur, gjysme te gjalle?

Ne s'gjetsha hon ku te te hedh
Te gjej nje fushe a nje lulnaje
Ku butesisht porsi polen
Gjithkund, gjithkund te te shperndaj.

Te te mashtroj ndoshta keshtu
Dhe te te puth e t' ik pa kthim
Dhe nuk do te dime as ne, askush
Harrimi ish ky, a s'ish harrim.

nga rebel aka unikkatil Tue Dec 22, 2009 6:05 pm

bravo i qofte plakes tende... ismail kadare... - Faqe 2 231696

nga **Morena** Tue Dec 22, 2009 6:06 pm

Koha e pamjaftueshme

S'kam kohe te harroj shume gjera
Qe nga mendja ti nxjerr perjete.
Per tragjiket e vjeter e shkreptimat
Do t'me duhen se paku dy vjet.

Dhe ndoshta po aq per Danten,
Per frengjishten tok me plazhet po aq,
Ndoshta grate do te jem duke fshire
Kur muzgu do te afrohet nderkaq.

Si udhetari me peshe te tepert
Para avionit qe niset pas pak
I ngarkuar rendshem ende
Do t'afrohem tek varri humbak.

Nga supet si ta heq kete barre?
Ku ta hedh kete peshe, si?
Me te s'mund te zbres atje poshte
Por as lart dot s'e le kurrsesi.

I menduar gjer ne cast te fundit
Nga mosthenia, nga pengu tragjik,
Nje shenje ndoshta te pakuptueshme
Do t'ju bej te gjitheve e do ik.

nga rebel aka unikkatil Tue Dec 22, 2009 6:07 pm

mesa duket tek kjo faqe vetem MORENA e njef ismailin...turp...

nga Sponsored content

Thursday	+14°	+7°
Friday	+12°	+6°
Saturday	+13°	+4°
Sunday	+11°	+1°
Monday	+11°	+1°
Tuesday	+12°	+5°

ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

Re: ismail kadare...

MENU

SHTYPI I DITES

REVISTA

FAQET PARTNER