Pakti detar, skandali i fshehur ne nenin 53 te ligjit te 2008

Kush mendon se e keqja ka një kufi, apo se kjo klasë politike ia ka
bërë tashmë të gjitha Shqipërisë, duhet të korrigjojë sërish mendim:
Shqipërisë i janë hequr kufijtë zyrtarë me një ligj të vitit 2008...









Kush
mendon se e keqja ka një kufi, apo se kjo klasë politike ia ka bërë
tashmë të gjitha Shqipërisë, duhet të korrigjojë sërish mendim:
Shqipërisë i janë hequr kufijtë zyrtarë me një ligj të vitit 2008 dhe ka
dyshime të forta që kjo është bërë për ti hapur rrugë pretendimeve të
Greqisë për “kufi të ri detar” me Shqipërinë, pra për famëkeqin Pakt
Detar të qeverisë së Sali Berishës, të rrëzuar më pas nga Gjykata
Kushtetuese. Ligjet e hartuara për kufijtë, përkatësisht në vitet 1970,
1976 dhe 1980 janë shfuqizuar në vitin 2001. Në ligjin e këtij viti janë
përcaktuar kufijtë tokësorë dhe detarë të Republikës së Shqipërisë.
Ndërkohë në vitin 2008 qeveria ka miratuar një ligj tjetër për
menaxhimin e kufijve duke shfuqizuar të gjitha ligjet paraardhëse.
Tashmë i vetmi vend ku janë përcaktuar kufijtë e shtetit tonë janë
arkivat ndërkombëtare dhe ligjet e shteteve fqinje.



Ligji i vitit 2001

Në prill të vitit 2001 parlamenti shqiptar ka miratuar ligjin për
“Kufirin shtetëror të Republikës së Shqipërisë”, në të cilin
sanksionohet se kufiri shtetëror i Republikës së Shqipërisë përcaktohet
në aktet ndërkombëtare. “Kufiri shtetëror i Republikës së Shqipërisë
është i paprekshëm. Ai tregohet me anë të shenjave të veçanta
artificiale ose natyrore të vendosura mbi sipërfaqen tokësore dhe ujore.
Vijat e hequra perpendikularisht (lart e poshtë) mbi vijën e kufirit në
sipërfaqen tokësore dhe ujore përbëjnë përkatësisht, kufijtë e
hapësirës ajrore, të nëntokës dhe të shtratit e të nëntokës së ujërave
të brendshme dhe ujërave territoriale të Republikës së Shqipërisë”,-
thuhet në ligj.

Për sa i takon kufijve detarë, ligji i vitit 2001 sanksionon: Ujërat
territoriale të Republikës së Shqipërisë shtrihen gjatë gjithë bregut të
saj, në një gjerësi prej 12 miljesh detare, duke filluar nga vija e
drejtë bazë që shkon nga Kepi i Rodonit (Muzhit), Kepi i Pallës, i
Lagjit (Kalasë së Turrës), derdhja e Semanit, derdhja e Vjosës, bregu
perëndimor i Ishullit të Sazanit, Kepi i Gjuhëzës dhe i Gjiut të Gramës,
dhe mandej midis bregdetit shqiptar dhe ishujve të Republikës Greke
deri përmes Kanalit të Korfuzit. Gjerësia e ujërave territoriale nga
derdhja e Bunës në det deri te Kepi i Rodonit shtrihet deri në vijën e
kufirit shqiptaro-jugosllav (Mali i Zi). Janë ujëra të brendshme të
Republikës së Shqipërisë ujërat e Detit Adriatik dhe të Detit Jon që
shtrihen brenda vijës së drejtë bazë që përshkon derdhjen e Lumit të
Bunës, kepat e përmendur më lartë dhe vijës së drejtë bazë që përshkon
Kepin e Gjiut të Gramës, Kepin e Gjiut të Palermos, Kepin e Qefalit,
Kepin e Sarandës, si dhe ujërat këtej vijës kufitare të liqeneve dhe
lumenjve kufitarë.

Kjo i jep të drejtë Shqipërisë të ushtrojë sovranitet e saj mbi
ujërat territoriale dhe të brendshme si dhe në hapësirën ajrore.
“Republika e Shqipërisë ushtron sovranitetin e saj mbi rrafshnaltën
(shelfin) kontinental për qëllime kërkimi dhe shfrytëzimi të burimeve të
saj natyrore”,- thuhet në ligjin e vitit 2001. Sipas tij, Dekreti nr.
4650 datë 9.3.1970 “Për kufirin shtetëror të Republikës Popullore
Socialiste të Shqipërisë”, ndryshuar me dekretet nr.5384, datë 23.2.1976
dhe nr. 6181, datë 26.4.1980, shfuqizohet.



Ligji i vitit 2008

Ndërkohë shtatë vite më pas Kuvendi ndryshon ligjin për “Kontrollin
dhe mbikëqyrjen e kufirit shtetëror”. Në nenin e parë të këtij ligji
thuhet: “Me këtë ligj rregullohen kontrolli dhe mbikëqyrja e kufirit
shtetëror, misioni i Policisë Kufitare dhe të Migracionit, bashkëpunimi
policor ndërkufitar, bashkëpunimi brenda strukturave të Policisë së
Shtetit, si dhe bashkëpunimi me agjenci të tjera, të cilat kanë detyrime
ligjore për sigurinë në kufi”. Në tërësi ligji i vitit 2008 rregullon
mënyrën e funksionimit të pikave të kalimit kufitar, mënyrën se si do të
ruhet kufiri nga policia, sistemin e hyrje daljes së shtetasve me viza
etj. Por në këtë ligj nuk bëhet asnjë ndarje e kufijve të Republikës së
Shqipërisë dhe në nenin 53 të shfuqizohet ligji i vjetër i kufijve.
“Ligjet nr.8771, datë 19.4.2001 “Për kufirin shtetëror të Republikës së
Shqipërisë”, nr.8772, datë 19.4.2001 “Për ruajtjen dhe kontrollin e
kufirit shtetëror të Republikës së Shqipërisë” dhe çdo dispozitë tjetër,
që bie në kundërshtim me këtë ligj, shfuqizohen”,- thuhet në ligjin e
vitit 2008, i cili është ende në fuqi.





Ujërat territoriale shqiptare

Ato fillojnë nga vija e drejtë bazë që shkon nga Kepi i Rodonit
(Muzhit), Kepi i Pallës, i Lagjit (Kalasë së Turrës), derdhja e Semanit,
derdhja e Vjosës, bregu perëndimor i Ishullit të Sazanit, Kepi i
Gjuhëzës dhe i Gjiut të Gramës, dhe mandej midis bregdetit shqiptar dhe
ishujve të Republikës Greke deri përmes Kanalit të Korfuzit.

Gjerësia e ujërave territoriale nga derdhja e Bunës në det deri te
Kepi i Rodonit shtrihet deri në vijën e kufirit shqiptaro-jugosllav
(Mali i Zi).

Ujëra të brendshme janë ato të Detit Adriatik dhe të Detit Jon që
shtrihen brenda vijës së drejtë bazë që përshkon derdhjen e Lumit të
Bunës, kepat e përmendur më lartë dhe vijës së drejtë bazë që përshkon
Kepin e Gjiut të Gramës, Kepin e Gjiut të Palermos, Kepin e Qefalit,
Kepin e Sarandës, si dhe ujërat këtej vijës kufitare të liqeneve dhe
lumenjve kufitarë





Përkufizimi i Shqipërisë në enciklopedi

Shqipëria kufizohet nga Mali i Zi në veriperëndim, Kosova në veri,
nga Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë në lindje dhe Greqia në jug.
Në kufirin natyror perëndimor Shqipëria ka dalje të hapur në Detin
Adriatik dhe në jugperëndim në Detin Jon. Gjatësia e vijës kufitare të
Republikës së Shqipërisë është 1094 km, nga të cilat 657 km vijë
kufitare tokësore, 316 km vijë bregdetare, 48 km vijë ndarëse përmes
lumenjve dhe 73 km përmes liqeneve.

Sipërfaqja e përgjithshme është 28.748 kilometra katrorë. Gjatësia e
përgjithshme e vijës kufitare është 1094 km, nga te cilat janë: 657 km
(kufi tokësor), 316 km (kufi detar), 48 km (kufi lumor) dhe 73 km (kufi
liqenor).

Në veri e verilindje ka 529 km vijë kufitare me Malin e Zi, Kosovën
dhe ish-Republikën jugosllave të Maqedonisë, ndërsa në jug e juglindje
me Greqinë një vijë kufitare prej 271 km. Në perëndim Shqipëria laget
nga Deti Adriatik e në jug-perëndim nga Deti Jon.





Heqja e kufijve, i hapi rrugën Paktit Detar me Greqinë. Gjoni: Akt i pastër tradhtie

Anëtarët e Komisionit të Sigurisë kanë dhënë dje alarmin për heqjen e
kufijve të shtetit shqiptar me ligjin e miratuar nga mazhoranca e sotme
në vitin 2008. Sipas nënkryetarit të Komisionit të Sigurisë, Ilir
Gjoni, ligji në fjalë lejon përcaktimin e kufijve me “marrëveshje
dypalëshe” qeveritare. Ai e cilëson këtë veprim si një tradhti kombëtare
që kanë kaluar pa u ndjerë dhe për këtë kërkon nisjen e hetimeve nga
Prokuroria. “Më 24 janar 2008, qeveria i paraqiti për miratim Kuvendit
projektligjin “Për kontrollin dhe mbikëqyrjen e kufirit shtetëror”. Me
hyrjen në fuqi të këtij, ligji, u shfuqizua ligji i mëparshëm i vitit
2001 ku sqaroheshin qartë të dhënat lidhur me shtrirjen territoriale të
Shqipërisë nga jugu në veri.”,- thotë Gjoni në këtë intervistë për
“Shekullin”.



Zoti Gjoni, anëtarët e Komisionit të Sigurisë kanë
shprehur shqetësimin se një ligj i 2008 i ka hequr Shqipërisë kufijtë..
Për çfarë bëhet fjalë konkretisht?

Jo vetëm kemi ngritur shqetësimin, por do të thosha alarmin për një
gjë që askujt nuk mund t’i shkojë ndër mend.. Që pas 100 vjet shtet
shqiptar, del një qeveri si kjo e Sali Berishës, që haptazi dhe me
veprime konkrete si askush më parë, kryen një akt të pastër tradhtie
kombëtare që nuk ka asnjë justifikim. Për këtë Sali Berisha duhet të
përgjigjet. Sa i përket projektligjit, ky duhet urgjentisht të rivendosë
atë ç’ka është ç’bërë me ligjin e 2008. Ligji nr 9861 datë 24.1.2008
“Për Kontrollin dhe Mbikëqyrjen e Kufirit Shtetëror”, nuk ka asnjë nen
që të lidhet me kufirin tokësor dhe astë detar. Në lidhje me kufirin në
përgjithësi, ka vetëm një nen dhe pikërisht nenin 3, sipas të cilit
“Kufiri shtetëror i RSH është i vendosur dhe rregullohet në bazë të
marrëveshjeve ndërkombëtare të ratifikuara nga Kuvendi si dhe traktateve
dypalëshe apo shumëpalëshe të lidhura me vendet e tjera.” Një përcaktim
i tillë krijon pasoja të rënda për integritetin territorial të
Shqipërisë pasi me shfuqizimin e Ligjit 8771 të vitit 2001 në tërësi dhe
në mënyrë të veçantë shfuqizimin e nenit 3 të tij, Shqipëria ka humbur
vijën kufitare. Një përkufizim i tillë i rrezikshëm shtron disa pyetje:
a. ) deri në momentin që nuk kemi nënshkruar dhe për rrjedhojë nuk kemi
ratifikuar marrëveshje me Greqinë dhe Malin e Zi, a ka kufij detarë
Republika e Shqipërisë me këto vende? b) Për sa kohë me Greqinë ende nuk
kemi nënshkruar ndonjë marrëveshje dypalëshe për kufirin tokësor (pasi
pala greke gjithnjë ka refuzuar një gjë të tillë), a është i vlefshëm në
bazë të Ligjit të 2008 Protokolli i Firences, (Protokolli i Firences i
27 janarit 1925, në aneksin III është përcaktuar se “kufiri tokësor pret
Detin Jon në Gjirin e Ftelias, sipas një vije pingule me drejtimin e
përgjithshëm të bregut deri në kufirin e ujërave territorial.
Rrjedhimisht, kufiri detar duhet të fillojë në mesoren e baraslarguar
nga pika bazë në Gjirin e Ftelias me pikën bazë në Kepin e Sideros dhe
të vazhdojë drejt veriut sipas “mesit të Kanalit të Korfuzit” ) për sa
kohë që neni 3 i ligjit të 2008 kërkon traktat dypalësh apo shumëpalësh
dhe jo Protokoll?



Çështja e kufijve është e ndjeshme për të gjithë
qytetarët. Për ta sqaruar, a ka lidhje mungesa e kufijve detarë me
marrëveshjen detare me Greqinë?

Analiza logjike e zhvillimit të ngjarjeve dhe veprimeve konkrete të
ndërmarra nga qeveria dhe përfaqësuesit e saj të çojnë në përfundimin se
të dyja këto janë të lidhura ngushtësisht. Fakti është se të pyetur në
Gjykatën Kushtetuese përfaqësues të Kuvendit, kryeministrisë, Ministrisë
së Jashtme dhe asaj të Mbrojtjes pohuan se “nuk kanë ekzistuar më parë
kufij detarë me Greqinë”. Për këtë mund t’i referoheni Vendimit të
Gjykatës Kushtetuese në faqet 6,7 dhe 8. Për mua këtu duhet të hyjë në
lojë neni 210 i Kodit Penal, i cili flet për tradhtinë kombëtare dhe
prokuroria duhet të kishte hapur një dosje për të gjithë përgjegjësit që
kanë shkaktuar këtë situatë skandaloze.



Qeveria ka konfirmuar se po diskutohet me Greqinë përsëri
marrëveshja detare, madje dy ministritë kanë ngritur sërish grupe pune.
A ka informacione Komisioni i Sigurisë se ku kanë shkuar bisedimet dhe
çfarë po diskutohet?

Informacioni që kemi është sporadik dhe ai vjen vetëm nga media.
Gjithçka mbahet në sekret dhe nuk ka aspak transparencë sa i përket asaj
se çfarë po bëhet me rinegociimin me Greqinë. Ne nuk kemi asnjë lloj
informacioni dhe ishte pikërisht ky qëllimi që unë në emër të
përfaqësuesve të Partisë Socialiste në Komisionin e Sigurisë Kombëtare
kërkova që ministri i Jashtëm të raportojë urgjentisht.

Ndryshimet e bëra në ligjin e vitit 2008 flasin për marrëveshje duke
hedhur poshtë një praktikë dhe realitet që ka ekzistuar që me
protokollin e Firences të 1925. Megjithatë tek e fundit ajo ç’ka është e
rëndësishme është që në mënyrë urgjente qeveria të ndërmarrë hapat e
duhur për të sjellë situatën në normalitet dhe për këtë duhet që
menjëherë të rishikohet përmbajtja e nenit 3 të Ligjit 9861 dhe
njëkohësisht miratimi i dispozitave transitore lidhur me kufirin detar
(sipas përcaktimit të pikave 1 dhe 2 të nenit 3 të Ligjit të 2001), të
cilat do të jenë të vlefshme deri në ratifikimin e marrëveshjeve apo
protokolleve me Greqinë dhe Malin e Zi.



Duke komentuar rëndësinë e përcaktimit të kufijve detarë
në jug të vendit, ju nuk keni dhënë votat në Komisionin e Sigurisë për
Kodin Detar. Mazhoranca e ka cilësuar si një lojë e juaja për të mos
votuar ligjet që kërkojnë 3/5.

Kjo nuk është aspak e vërtetë. Së pari maxhorancën duhet ta kishte
shqetësuar fakti që e kanë lënë vendin pa kufij, pastaj të përdornin atë
argumentin bajat, të cilit tashmë i ka dalë boja. Ne e sollën në
vëmendje të opinionit publik çështjen skandaloze të kufijve së pari për
të ndërgjegjësuar opinionin publik, duke kryer atë funksion që ka
opozita dhe një detyrë qytetare e patriotike ndaj vendit. Sa i përket
Kodit Detar, ne në Komisionin e Sigurisë kemi argumentuar se së pari
qëllimi i hartuesve të Kushtetutës për ligje të tilla që dalin tej
interesave të qeverive dhe kanë ndikim në mbarë shoqërinë, jo pa qëllim
janë lënë me votim 3/5, Kjo pasi nënkupton arritjen në konsensus dhe
punë të përbashkët mes forcave politike të përfaqësuara në Kuvend. Ne
kërkojmë pikërisht këtë, të jemi pjesë e procesit të përmirësimit të
këtyre ligjeve dhe të gjejmë miratimin për atë ç’ka do të pasqyrojmë në
këto ligje në interes të shtetasve. Së dyti në vetë Kodin Detar, në mos
gaboj neni 32 përcakton institucionet që janë përgjegjëse për zbatimin e
këtij ligji. Ato janë nëntë të tilla. Amendimet që u paraqitën për
ndryshime, vinin nga dy dikastere të ndryshme, një nga Ministria e
Transporteve dhe një nga Ministria e Financave dhe të dyja amendimet
ishin kërkuar në periudha të ndryshme kohore. Këtu del në pah një fakt
që ne e kemi theksuar disa herë. Kjo qeveri nuk është në gjendje të
menaxhojë vetveten. Amendimet mund të ishin prurë nga Këshilli i
Ministrave, si trup ekzekutive, të përmbledhura në një dokumentacion.
Për më tepër siç thashë, asnjë prej dikastereve që kishte prurë
amendimet, nuk kishte marrë mendim nga institucionet e tjera, gjë që
është praktikë normale në funksionimin e ekzekutivit. Ne jemi të
ndërgjegjshëm që Kodi Detar ka nevojë edhe për ndërhyrje të tjera të
sugjeruara edhe nga dikastere të tjera. Është pikërisht kjo punë kuturu e
ekzekutivit, që na ka bërë ne të kërkojmë më shumë seriozitet në
trajtimin e ligjeve me 3/5 dhe jo të bëjmë punë me arna e ligje shkel e
shko, që nuk i mbijetojnë kohës. Për dijeni, po atë ditë ne na u
paraqitën edhe disa amendime për ligjin për Gjuetinë, ligj i cili ishte
miratuar vjet. Pra, siç e shihni, ligjet nuk hartohen për tu zbatuar,
nuk mendohen ashtu siç duhet, nuk i shërbejnë qytetarëve dhe nuk i
mbijetojnë provës së kohës. Kjo është edhe një nga vërejtjet që bën dhe
BE sa i përket cilësisë së ligjeve të paraqitura nga ekzekutivi. Për ta
mbyllur këtë çështje, dua të ritheksoj se opozita e ka shprehur qartë se
do të votojë të gjitha ligjet me 3/5, pasi ato të rishqyrtohen në
Komisionet Parlamentar (ashtu siç mesa duket do të veprohet) me synimin
për të prodhuar ligje që janë bashkëkohore dhe i mbijetojnë testit të
realitetit dhe kohës.