Protesta e grekëve të burgosur: Do ta grisim pasaportën shqiptare

Disa të dënuar, shtetas grekë, që vuanin dënimin për akuza politike në burgjet e Shqipërisë komuniste, në vitin 1973, ankoheshin për trajtimin që u bëhej. Çështja kryesore ishte ajo e trajtimit me ushqime, duke hapur për Sigurimin e Shtetit një diskutim, në duhej apo jo, të trajtoheshin ndryshe nga ligjet e shtetit shqiptar. Kishte vetëm pak muaj që Shqipëria kishte lidhur marrëdhënie diplomatike me Greqinë. Dukej që ndryshe nga herët e tjera, ankesa e shtetasve grekë të burgosur nuk ishte kaluar pa u shqyrtuar, por ishte marrë seriozisht për t’u zgjidhur. Të burgosurit, kryesisht për çështje të karakterit të spiunazhit, kërkonin që të merrnin ushqime duke hequr tarifat doganore. Raportet e mëposhtme tregojnë pikërisht korrespondencën e zhvilluar në atë kohë, si dhe deklaratat e njërit prej të dënuarve, që ndodhej në burgjet shqiptare.


Informacion mbi letrën e disa të dënuarve me shtetësi greke

Tiranë, 15 nëntor 1973

Informacion

Në letrën që i drejtojnë kryetarit të Këshillit të Ministrave, 9 të dënuar me shtetësi greke, efektivë të repartit nr.309/3 Ballsh, kërkojnë që të aprovohet heqja e taksave doganore, vetëm për pakot e vogla me sende ushqimore, që kanë mundësi t’u dërgojnë familjet e tyre nga Greqia. Rregullorja mbi administrimin e burgjeve dhe kampeve dhe urdhri i ministrit të Punëve të Brendshme nr.01-68, datë 14.8.1972, nuk bëjnë fjalë për të drejtat e të dënuarve me shtetësi të huaj, lidhur me pakot që atyre mund t’u vijnë nga afërmit e tyre jashtë shtetit. Vendimi i Këshillit të Ministrave nr.115, datë 2.3.1973, në pikën 8 të tij nuk bën asnjë përjashtim për pagesën e tagrit doganor për çfarëdo lloj plaçkash. Rregullorja e administrimit të burgjeve e kampeve të dënuarve me shtetësi shqiptare u lejon që të marrin nga familjet e tyre, pako me sende ushqimore deri në 15 kg në muaj. Meqenëse të dënuarve me shtetësi të huaj, që vuajnë dënimin në burgjet dhe kampet e Republikës Popullore të Shqipërisë, në norma të caktuara, u bëhen privilegje si në ushqim, ashtu edhe në veshmbathje, mendojmë që kërkesat e tyre mund të zgjidhen si më poshtë.

T’i propozohet Këshillit të Ministrave që të nxjerrë një normë të brendshme vetëm për ministrinë e Punëve të Brendshme dhe Drejtorinë e Doganave, duke i bërë një shtojcë paragrafit 8 të vendimit nr.115, datë 2.3.1973, ku të shprehet lejimi i pakove me sende ushqimore pa paguar tagrin të dënuarit me shtetësi të huaj, që vuajnë dënimin në burgjet dhe kampet e Republikës Popullore të Shqipërisë dhe që nuk kanë familjet apo farefis të tyre në Shqipëri.

Gjithashtu kemi mendimin që këto pako, vetëm me sende ushqimore, t’u lejohen këtyre të dënuarve 4 herë në vit, të mos kalojnë në çdo rast masën 15 kg dhe vlerën jo më shumë se 150 lekë secila. Të mos lejohet që në këto pako, t’u dërgohen këtyre të dënuarve në një rast të gjitha së bashku, si në sasi dhe në vlerë, por të ruhet kriteri që përmendëm (4 raste, jo më shumë se 15 kg secila pako dhe vlerën deri në 150 lekë).

Po të shikohen të arsyeshme këto propozime, mendojmë që mbi bazën e tyre t’i bëjmë një informacion Këshillit të Ministrave.

Kryetari i Degës së Hetuesisë

Kapllan Sako


***


Mbi kërkesën e të dënuarit Vangjel Zaho

I dënuari, Vangjel Zaho është nga fshati Aliko i rrethit Sarandë, i dënuar me 29 vjet heqje lirie për tradhti ndaj atdheut me forcën e spiunazhit.

Në vitin 1945, i përmenduri arrestohet për aktivitet kundërshtar ndaj lëvizjes nacionalçlirimtare. Në kohën kur shoqërohej për në Delvinë, u ikën forcave tona dhe arratiset në Greqi.

Mbasi u arratis, ka banuar në qytetin e Athinës, me punë avokat. Ka qenë anëtar i Komitetit Qendror (Q.E.V.A) të organizatës reaksionare Vorio-Epirote. Është agjent i vjetër në shërbim të zbulimit grek (A/2). Në fillim të vitit 1959, së bashku me diversantët e tjerë, Kosta Fili e Mihal Lica, kanë ardhur ilegalisht në territorin e R.P. të Shqipërisë, me detyrë të zbulimit grek kundër vendit tonë. Në kohën e kapjes së tyre, iu gjendën armë zjarri dhe të ftohta, si revolverë, bomba dore, thika, si dhe materiale të tjera, që i demaskonin këta si spiunë. Fajësia e të dënuarit Vangjel Zaho dhe e bashkëpunëtorëve të tij, u vërtetua plotësisht, si gjatë procesit hetimor, edhe atij gjyqësor. Pretendimet që ngre i dënuari i sipërm në deklaratën e tij nuk kanë asnjë bazë.


Kryetari i Degës IV

(K. Sako)


***


Deklaratë


(Përkthim jo zyrtar)

I nënshkruari homogjen, besnik dhe i bindur në thirrjen e shenjtë të “KOLLON LLAVE-s (thirrja e kryeluftëtarit të Thermopilit epos grek – shën. përkth) të eliminimit dhe të nënës Greqi; ushtar në kuptimin e plotë, grek, deklaroj se cilido dinast i dinastive që, me dhunë, do të përpiqej të më impononte skllavërinë dhe regjimin e shtetësisë së paligjshme, pa e kërkuar me dorën time, si ushtar grek, banues i përhershëm i Athinës, Rruga Kapodhiatra, nr, 41, nuk do të pranoj këtë krim e padrejtësi të padëgjuar midis dy vendeve, dy popujve dhe dy ushtrive.

Unë, si vëlla grek dhe si ushtar grek i RIGA FEREO-s, ju kujtoj detyrimin tuaj, sepse zëri i RIGA FEREO-s buçiti të luftojmë armikun e përbashkët e jo t’ju njohim mbizotërimin, dinast e dinasti...

Unë, si ushtar grek i inkuadruar në Regjimentin grek të R. FEREO-s dhe si bir i ushtarit grek, vrarë prej shqiptarëve më 1912, deklaroj dhe protestoj Ministër i Brendshëm i Shqipërisë, në qoftë se tentoni dhe më bëni shtetas shqiptar. Unë, si athinas grek, jo, nuk do ta pranoj atë, do ta djeg atë (letërnjoftimin – shënim i përkthyesit) dhe ju deklaroj se nuk do të mbaj përgjegjësi.

Gjithashtu, vini në dijeni urdhërdhënësin kryeministrin tuaj, tek i cili, para ca kohe kam postuar një Deklaratë, si dhe ligjvënësin Kuvendin e Shqipërisë (është fjala për Kuvendin Popullor shënim i përkthyesit) për mos aprovimin e shtetësisë time, sepse unë që nga dita e parë e lindjes sime ekzistoj me shtetësi të papërcaktuar nga të gjithë shtetet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara sikundër nga Shqipëria juaj.


Deklaruesi

Vangjel Zaho


P.S: Çuditem për urrejtjen tuaj, përsëri më pakësuat bukën nga 750 gram në 650 gram, racionin e përmirësuar të pesë (5) cigareve; ndërresat vjetore të brendshme, ato të jashtmet dhe këpucët...


Deklaruesi

Vangjel Zaho