Një e papritur e këndëshme

Nga Andon Dede
Përgjithësisht kam qënë kundër ceremonive, cilatdo qofshin ato. Për më tepër kur merrnin ngjyra formale e zyrtare. Kjo nuk do të thotë se unë kam të drejtë. Më dukej se shpesh, pas atyre kartolinave të urimit apo vizitave, kishte dhe një formalizëm, për të mos përmëndur ndonjë hamëndje tjetër më pak të këndëshme. Ndaj dhe unë, thuajse përherë, nuk kam qënë i dhënë pas dërgimit të kartpostaleve, veç kur isha i detyruar ta bëja këtë për reciprocitet, nga që më kishin dërguar të tjerët.

Me ardhjen këtu në Amerikë, kujtova se do të mernin fund këto formalitete, siç i quaja unë me apo pa të drejtë, për arsye të lidhjeve më të pakta me shokë e miq e, për më tepër, nga që mendoja se amerikanët, që shquhen për prakticizmin e tyre gati proverbial, do të qenë të zhveshur nga formalizma ta tilla, kur ishte fjala për shokë e miq që ti i kishe fqinj apo kolegë pune. E them këtë se në Shqipëri këto merrnin disa herë përmasa të atilla deri edhe qesharake, të paktën kështu më dukeshin mua. Këtë e ka vënë në dukje edhe profesor Hamit Beqja, në një libër për mirësjelljen, kur e quan jo vetëm të panevojshme por dhe të kotë e qesharake që të këmbesh vizita, sa për të uruar, me komshiun që ke përballë, kur këtë ia ke thënë apo mund t’ia thuash direkt sa herë që e takon. Jo vetëm kaq, por ndodhte shpesh që sapo largoheshin mysafirët, duhet të shkoje ti tek ata, se përndryshe mund të të zemëroheshin.

Por, u befasova kur vura re se dhe këtu nuk qenë zhveshur nga formalizma të tilla. Këtë e vura re kur nisa punën së pari në TLC, (Taxi and Limousine Commission). Në prag të Krishtlindjeve e të Viti të Ri, veç kur shihje që në tavolinën tënde gjeje gati përditë karpostale. Dhe nga kush? Nga ata që kishe përballë apo edhe fare pranë e me të cilët sapo kishe biseduar. Kurse për ditëlindje nuk mungonin dhe pakot e dhurata të tjera, apo dhe ceremoni të posaçme, (parti), pa të njoftuar ty paraprakisht, që ta përjetoje si suprizë. Unë, përherë konsekuent i bindjeve të mija, nuk nisja kartolina të tilla për arsyet që shpalosa më sipër. Megjithatë, e përsëris, mbase kam vepruar e vazhdoj të veproj gabim. Por, siç nuk dërgoja, as nuk më ngjallnin shumë emocione kartolinat që më vinin, po për të njëjtat motive. I merrja, i hapja dhe i vendosja në paretet e dhomëzës time, kubikut, si një dekor që më kujtonte festat e fundvitit.

Por, kur isha në TLC, festimi i një ditëlindjeje time, më krijoi emocione jo të vogla se e kishin bërë me përmasa të mëdha dhe qe fare e papritur për mua. U emocionova dhe thashë disa fjalë falenderimi, me gjithë zemër.

Dhe tek puna e re që nisa, në JSA, (James Satteruaite Academy), zhvillohen të njëjtat ceremoni e dërgohen edhe kartpostale e pako, por jo në ato përmasa. Të tjerë njerëz, të tjera rregulla e zakone. Megjithatë, më erdhën dhe këtu disa pako e kartolina, të cilat si dhe në TLC nuk më ngjallën ndonjë emocion të veçantë.
* * *
Edhe atë ditë, si zakonisht, arrita herët në punë, U bëra gati të lija çantën e të hiqja pallton, kur shoh se në tavolinën time ishin dy pako të vogla e një kartpostale. Nuk më bënë shumë përshtypje, se në këto ditë të fundvitit, siç thashë, të tilla pako e kartolina janë të pranishme kudo. “Ndonjë nga kolegët e punës”, - mendova me vete. Megjithatë, pasi u ula, hapa në fillim zarfin e kartolinës, për të shuar kurreshtjen se cili nga kolegët ma kishte lënë. Kur, për habinë time, shoh diçka të shkruar shqip. “Edhe pse nuk njihemi, kemi kënaqësi që, me këtë rast, t’ju urojmë festat. Shëndet të plotë dhe lumturi jete! Gëzuar! Nga Xhaviti (Ujkashi) dhe Fana (Lajçi).”

U befasova! Në fillim nuk po i bija në të, por shumë shpejt nisën hamëndjet e para: “Mos janë ata punonjësit e shërbimit, për të cilët më kanë folur edhe kolegët e punës?” – thashë me vete. Nuk e hapa pakon, nga që e kishim lënë me pjestarët e tjerë të familjes që të gjitha pakot që do të merrnim t’i hapnim natën e Krishtlindjve, para pemës tradicionale të Vitit të Ri. Por vetë prania e tyre, më bëri shumë përshtypje dhe ndjeva thellë një mirënjohje e kënaqësi që nuk e kisha provuar prej kohësh. A nuk do t’i bënte gjithsekujt përshtypje kur të ndjente se dikush qe kujtuar për të edhe pa u njohur me njeri tjetrin?! Megjithatë, akoma nuk isha plotësisht i sigurt se qenë ata apo dikush tjetër.
Pas pak, si zakonisht, kalon në korridor pastruesja e paradites. I them emrat e shënuar në kartolinë dhe ajo më sqaron se janë punonjës shërbimi që vijnë pasdite. Përsëri së brendëshmi ma përshkoi trupin një valë e re kënaqësie e njëkohësisht më lindi dëshira të takohesha me ta e t’iu shprehja direkt mirënjohjen e kënaqësinë e thellë që më dhuruan.
* * *
Po kryeja një procedurë rutinë të përditëshme. Kalimtarëve të rastit iu jepja një përshëndetje të lehtë miresjelljeje. Dikur shoh se po vinte një çift, në pamje të parë si gjithë tjë tjerët. Natyra e punës tek ne i nënkupton vizitorët e jashtëm, të çdo moshe, kombësie e grupi social, ndaj dhe nuk befasohemi nga kalimtarët e herëpashershëm. Buzëqeshjes së tyre iu përgjigja po me buzëqeshje. Kur…

“Ç’kemi? Si jeni?” – foli burri, një djalosh i ri, i shëndetshëm. Gruja po më shihte po me ngrohtësi pas tij e po bëhej gati që të më përshëndeste dhe ajo. E qartë, ishin ata të dy. U çova dhe i përqafova me gjithë shpirt, si të njiheshim prej kohësh. Xhaviti qe nga shqiptarët e Malit të Zi kurse Fana nga Prishtina. Tek tavolina ime kisha një fotografi ku kisha dalë në bregun e Liqenit te Shkodrës. “Ja vendi nga jeni ju, - i thashë dhe i tregova me dorë fotografinë. Xhaviti e pa me vëmëndje dhe pohoi se është pikërisht nga ato male që duken atje: ”Jam fare pranë Malësisë së Shkodrës apo në vazhdim të saj, - tha ai. “Mu bë shumë qejfi për atë suprizë që më bëtë,- u thashë unë. - Ju falenderoj shumë dhe Zoti ju bekoftë! Nuk i kam hapur akoma pakot, pse kështu e kemi një marrëveshje në familje, që t’i hapim në darkën ë Krishtlindjeve…”. “Nuk kemi blerë ndonjë gjë të madhe, diçka të vogël…”- tha Fana si me drojtje, një grua e brishtë, simpatike, me sy e flokë të zes. “Për mua nuk ka absolutisht asnjë rëndësi se çfar keni blerë, - i thashë unë. - Sikur edhe një gur nga rruga të kishit marrë e ta paketonit, unë nuk do të gëzohesha më pak. Mua më gëzoi fakti që ju, edhe pa më njohur, u kujtuat, duke dëshmuar me këtë se jeni shqiptarë me zëmër të madhe. Ju jam shumë mirënjohës!” – përsërita unë. “Ne vendosëm t’i bëjmë ato dhurata sapo morëm vesh se këtu punon një shqiptar. Na u bë qejfi shumë për këtë, që në këto zyra ku shërbejmë, punon dhe një bashkëkombasi ynë. Veç kësaj, Terri, (supervajzerja ime) dhe kolegët e tjerë të punës na kanë folur shumë mirë për ju…”- vazhdoi Fana.
Vazhduam të bisedojmë për lloj-lloj gjërash, e sikur nuk po ndjenim të ngopur.
“Se mos të pengojmë, - tha Xhaviti. Qejfi na e ka që të bëjmë pak muhabet, se na merr malli për vendin e njerëzit tanë”. “Mos u bëni merak, - edhe unë po kënaqem me ju. Më vjen keq se e kemi orarin pak ters dhe kur vini ju, unë kam ikur, - iu thashë unë. -Por tash e mbrapa besoj se do të shihemi më shpesh…”.
Për gjithë sa më sipër, mezi prisja që ta ndaja kënaqësinë me njerëzit e tjerë të familjes. Disa arrita t’i kap dhe me telefon. Edhe ata u prekën shumë, veçanërisht ime bijë, Egesta, që i mbushi sytë me lot. “Ua, sa bukur o babi!” – tha ajo.
Kënaqësia e lumturia shpesh janë kaq pranë sa ne nuk e pandehim. Ato mund të të vijnë edhe nga burime që ti nuk i ke menduar kurrë, sado fantazi që të kesh.