Mrekullite e "fshehura" te botes.

nga **Morena** Fri Mar 19, 2010 1:07 pm

Qytetet dhe vendet që duhet të vizitojnë këtë vit të gjithë ata të
cilët kanë në plan të udhëtojnë. Nga Kejptauni te Malmo, Phnom Pehni,
Doha apo Marrakeshi. Shumë larg zhurmës dhe stilit të metropoleve të
mëdha të botës si Nju Jorku, Parisi apo Berlini, por jo më pak të bukura

Shkurti,
dhe jo prilli, ashtu siç donte T.S.Eliot, është muaji më mizor i vitit.
Pasi kemi arkivuar pushimet e Krishtlindjeve, jemi shumë larg nga ato
të Pashkëve, ndërsa ato verore janë ende të paimagjinueshme. E vetmja
mënyrë për të na bërë më të gëzueshëm janë projektet që gjithmonë na
ndihmojnë për të ngritur moralin. Atëherë ku duhet të shkojmë në muajt
në vazhdim? Për të gjithë ata që nuk janë të vendosur, po ju japim disa
këshilla. 2010 ka vendosur disa qytete në qendër të vëmendjes:
Kejptaunin, për shembull, vendi ku do të zhvillohet botërori i
futbollit këtë verë. Por ka edhe të tjerë për t’u zbuluar, si Doha,
Phnom Pehn dhe Malmo. Apo edhe qytete të tilla si Marrakeshi dhe
Brukseli, që ndoshta pretendojmë se i njohim, por që meritojnë të
rieksplorohen sërish përmes kësaj guide.

Phnom Pehn

Gratë
mund të bëjnë edhe punë që më parë u rezervoheshin meshkujve. Ky është
shembull i metamorfozës për një qytet që ka qenë arketip i frikës dhe
tmerrit, kur nga viti 1976 deri në 1979 kmerët e kuq kryen në vend
masakra të paimagjinueshme. Por që nga ajo kohë, Phnom Pehn dëshiron të
bëhet “Parisi i Lindjes”. Në vend janë rizbuluar ndërtesa me
arkitekturë të viteve ‘50, ku shembulli më i mirë është “National Sport
Center”. “Mao Tse Tung Boulevard”, përgjatë lumit që kalon në qytet, ia
shton akoma më shumë bukurinë. Aty gjen me qindra internet kafe, bare,
restorante dhe dyqane mode apo arredimesh. “Smateria” është një nga më
tipikët me çanta dhe aksesorë të prodhuar me materiale të riciklueshme
nga gratë handikape. Në burgun S-21 të Pol Pot, për shembull, sot muze
i gjenocidit, dëshmitë dhe kujtimet duken më të gjalla se kurrë. Po
ashtu, muzeu i bukur i kmerëve i ndërtuar nga francezët rreth gjysmë
shekulli më parë, i gjithi me të kuqe, nuk duhet humbur.

Malmo

Dikur
ishte një qytet gri, ashtu si gjithë distriktet industriale të tokës,
ndërsa sot është krejtësisht i gjelbër. Ishte një qytet plot fabrika
dhe punishte të vendosura kudo. Sot përshkohet nga mijëra biçikleta në
ditë, studentë dhe të rinj që këtu kanë universitetin, bibliotekat dhe
hapësirat më të bukura të Europës për të praktikuar skateboard.
Bojëqielli mbetet ngjyra dominuese e qytetit, sepse deti është
protagonist i padiskutueshëm. Deti është njëkohësisht mënyra më e
shpejtë për të mbërritur në Malmo: qyteti ekologjik, emblema e një
evolucioni urbanistik që i tregon me krenari gjithë botës modelin e tij
të turizmit të qëndrueshëm. Ura e inauguruar në vitin 2000 lidh
Kopenhagën me Suedinë vetëm për një gjysmë ore. Në zonën
post-industriale të Western Harbour ndodhet “Turning Torso”, e ngjashme
me një trup njerëzor, e gjatë 190 metra. E ndërtuar në vitin 2005, nuk
ka ditë që në këmbë të 147 apartamenteve dhe zyrave të saj të mos gjesh
vizitorë, turistë dhe ekspertë të panumërt që përpiqen të kuptojnë se
angazhimi ekologjik është kthyer këtu në një stil jetese. Ky qytet me
280 mijë banorë është edhe i pari në Suedi tërësisht ekologjik. Lagjja
më ekologjike, Bo01, është ekzemplar nga mënyra se si çdo banesë
shfrytëzon ujin, erën, diellin. Ajo është njëkohësisht edhe qendra e
restoranteve, butikëve apo kafeve ekologjike. Kafeja, çaji, çokollata
dhe sheqeri vijnë nga rrjetet “Fair Trade”.

Marrakesh

Vali
Nasr, një docent universitar amerikan, sapo ka publikuar “Forces of
Fortune”, përmbajtja e së cilës kërkon të thotë këtë: sa më shumë
klasat e mesme të këtyre zhvillohen, aq më i butë bëhet presioni fetar.
Kjo tezë vërtetohet plotësisht në Marrakesh. Qyteti dridhet nga
gjallëria tregtare dhe kulturore. Prej kohësh vendi i preferuar i
udhëtarëve profesionistë, me rihapjen e “La Mamounia”-s u kthye në
kopertinat ndërkombëtare. Hoteli superluksoz aq i dashur nga Churchill,
respekton bukurinë ekzotike dhe e ndërthur atë me elementë komforti.
Spektakolar është sistemimi i kopshtit me ullinj dhe portokalle. Jashtë
tij qyteti ofron spektaklin dhe bukurinë e sheshit “Jemaa El Fna”.
Vizitoni medresenë “Ban Youssuf”, shkollën e vjetër uranore, por mos
ndaloni në qytetin e vjetër: shkoni në Gueliz, vizitoni “Jardin
majorrelle”, çlodhuni në “Cafe de la poste” apo në “Cafe du Livre”. Mos
harroni të blini vaj argani, të vizitoni “Theatre Royal” dhe të drekoni
në një nga restorantet më të mirë të qytetit, “Founddouk”.

Doha

Nuk
dëshiron të imitojë fqinjin e saj, Dubain, përkundrazi. Në Doha
investimet vazhdojnë të rriten në mënyrë spektakolare. Shembulli më i
mirë është NDIA (New Doha International Airport), që do t’i hapë dyert
për pasagjerët në vitin 2015. Aty punohet 24 orë në ditë për të
përfunduar këtë kolos të arkitekturës së aviacionit civil, i projektuar
për të mirëpritur gjigandët “Airbus A380” dhe një fluks prej 380
milionë pasagjerësh në vit. Pas mbërritjes në Doha, vizita duhet të
nisë nga muzeu i artit islamik, një kryevepër që mban emrin e
arkitektit kinez, Ming Pei, ku janë ekspozuar copëza të rralla të
trashëgimisë myslimane të ardhura nga epoka dhe kontinente të ndryshme.
Pastaj është pjesa e re e “Qatar Science and Technology Park”, një
qendër avangardë në sektorët e biomjekësisë, telekomunikacionit dhe
kërkimeve hapësinore. Nga rëra në shkretëtirë është krijuar edhe
“Education City”, një qytet universitar, ku gjenden selitë e
universiteteve më të mëdha të botës, si “Goprgetown” dhe “Cornell
University”. Katari është dhe “shtëpia” e televizionit satelitor “Al
Jazeera”, i cili që prej vitit 1996 ka ndryshuar mënyrën e të dhënit
informacion në botën arabe. Çdo ditë, nën shoqërinë e gazetarëve,
zhvillohen ture për të vizituar studiot e saj. Pas këtyre projekteve
ambicioze qëndron një grua, Mozah bint Nasser Al-Missned. Është një nga
gratë e sheikut Khalifa Al-Thani, një “firot lady”, e renditur nga
revista “Forbes” mes 100 grave më të pushtetshme të planetit. Mozah
bint Nasser Al-Missned dëshiron ta shndërrojë vendin në një vend ku
kultura dhe arsimimi të ecin përkrah biznesit dhe turizmit. Që prej
shtatë vjetësh, pamja e re e Dohas i ngjan gjithnjë e më shumë Dubait.
Në Doha, secili ka vendin dhe misionin e tij. Egjiptianët,
palestinezët, sirianët merren me administrimin publik; amerikanët,
anglezët dhe francezët punojnë në industritë e naftës dhe gazit;
filipinasit, indianët, pakistanezët dhe nepalezët punojnë si taksistë
ose punëtorë. Këtu kryeqyteti ndërtohet me fuqinë punëtore të huaj, e
cila përfaqëson 80% të popullsisë. Doha është një kantier ndërtimi që
punon ditë e natë. Jo shumë metra larg këtij kantieri po ndërtohet
ishulli artificial, i frymëzuar nga Dubai. Me një shtrirje prej 400
hektarësh, mendohet se ky ishull do të popullohet brenda vitit 2011 me
grataçela, vila, hotele, një port turistik, plazhe, dyqane dhe një
xhami. Çdo mbrëmje të gjithë njerëzit vizitojnë qendrat tregtare. Në
“City Center”, teksa fëmijët zbaviten në pistën e patinazhit, prindërit
e tyre pinë kafe në lokalet e kësaj qendre, ndërkohë vajzat e reja e
kanë gjetur vendin e përshtatshëm për “të gjuajtur”. Pasi bëjnë pazar
dhe mbushin bagazhet, familjet kthehen në shtëpi në “Beverly Hills
Garden”, “Samriya Gardens” e “Riviera Gardens”. Dikur beduinë dhe
peshkatarë, banorët e Katarit janë bërë VIP-at e shkretëtirës,
rezidentë në vila luksoze. Ambicia e emirit është ajo që do ta bëjë
Dohan një kryeqytet të kulturës me famë ndërkombëtare, me muze të
fotografisë, shkencave natyrore, si dhe me bibliotekë kombëtare. Jo
shumë larg prej këtu gjendet një tjetër ndërtesë që imiton xhaminë e
Samarras në Irak. Më pas është edhe muzeu orientalist. I fshehur pas
një ndërtese, e cila nuk bie shumë në sy, numëron rreth 700 vepra.
Slogani i ri i Katarit është: “Mendje e shëndoshë në trup të
shëndoshë”. Banesat e rrënuara beduine janë zhdukur. Kanë mbetur vetëm
tendat që janë bërë me copë sintetike, dyer e dritare alumini dhe ajër
të kondicionuar. Edhe udhëtimet me deve janë shumë të përhapura e të
preferuara nga njerëzit. Shtatë vjet më parë në Doha kishte vetëm rërë,
ndërsa tani këtu vendoset e ardhmja.

Kejptauni

Nuk mund
të mos përshkruhet bukuria e tij vetëm pak muaj para fillimit të
botërorit të futbollit. Ndaj është më mirë ta nisim me “Green Point
Stadium”, stadiumin modern dhe spektakolar që do të mirëpresë
evenimentin më të madh të futbollit në botë në muajin qershor. Me një
kapacitet prej 68000 vendesh dhe një kosto prej 600 milionë dollarësh,
ai është vendosur në qendër të qytetit dhe është i rrethuar nga 60
hektarë park urban. Por Kejptauni i vërtetë gjendet në det. “Robben
Island”, ishulli i mrekullueshëm rreth 12 kilometra larg Kejptaunit,
është i pushtuar nga lepujt dhe nuk ka dyshim që meriton një xhiro në
vendet e burgut të Mandelës. Mbetet i paharrueshëm një udhëtim për të
festuar historinë që afrikano-jugorët duan të kujtojnë. “Table
mountain” është ai që ndan qytetin e bukur të të bardhëve nga lagjet e
varfra të punëtorëve me ngjyrë të paintegruar. “Victoria & Albert
Waterfront” është një nga vendet turistike më të bukura ku gjendet “Two
Oceans Aquarium”, ku mund të admirosh faunën detare të oqeanit Atlantik
dhe atij Indian.

Brukseli

Për Bodlerin ishte kryeqyteti i
majmunëve, ndërsa sot për shumë njerëz është simbol i burokracisë dhe i
ngjyrës gri të trishtueshme. Por Brukseli nuk është as gri i
trishtueshëm dhe as kryeqyteti i majmunëve. Ai është një metropol
kozmopolitan, i pasur ekonomikisht, por shumë ekonomik për të jetuar.
Është tolerant, i hapur, pa orare, me një jetë nate shumë kurioze dhe
aktivitete të dendura kulturore. Kryeqyteti i Belgjikës dhe Europës
mund të ofrojë mundësi për të gjitha shtresat dhe shijet. Birrat dhe
çokollatat e mrekullueshme janë ndër pikat më të forta të këtij qyteti
frenetik. Dhjetëra bare gërshetohen mes shijeve moderne dhe atyre
klasike. Këtu nuk mungojnë kurrë festivalet e muzikës, teatrit,
kinemasë dhe kërcimit. Në maj “Jaz Marathon”, në fund të qershorit
“Couleur Cafe”, ndërsa në tetor “Nuits Botanique”, rrok alternativ dhe
muzikë elektronike në një kopsht botanik. Ata që pëlqejnë klubet, mund
ta gjejnë veten te “Mirano”, “Fuse” apo “Recylcart”, stacioni i trenave
që në fundjavë shndërrohet në diskotekë apo teatër. Për ata që
preferojnë një atmosferë më të qetë, netëve mbyllet në “Archiduc” një
pikë takimi për artisët që nga vitet ‘30. Për ata që pëlqejnë
shopingun, në qendër gjen dyqanet e modës së lartë me çmime të kripura.
Po ashtu, një vizitë në Pallatin e Drejtësisë nuk duhet harruar. Për më
tepër, në dhjetë vjet prezencat turistike janë rritur me 76 për qind.

Burimi: Gazeta Shqip

Thursday	+14°	+7°
Friday	+12°	+6°
Saturday	+13°	+4°
Sunday	+11°	+1°
Monday	+11°	+1°
Tuesday	+12°	+5°

Mrekullite e "fshehura" te botes.

Mrekullite e "fshehura" te botes.

MENU

SHTYPI I DITES

REVISTA

FAQET PARTNER