Kur'ani Mahnit Shkencetaret.
Faqja 1 e 1
Kur'ani Mahnit Shkencetaret.
Kur'ani Famemadh mahnit shkencetaret
KURANI FAMĖMADH MAHNITĖ SHKENCĖTARĖT
All-llahu i Madhėrishėm nė Kuranin famėmadh thotė:
"Ai ėshtė qė ju krijoi, ua dhuroi tė dėgjuarit, tė parit dhe mendjen, kurse pak po e falėnderoni"
(El Mulk, 23)
Teknologjia e trupit tonė ėshtė mė superiore se teknologjia qė
njerėzimi e ka prodhuar duke pėrdorur mbledhjen e informacioneve,
eksperiencėn dhe mundėsitė.
Sot, duke studiuar veshin e njeriut, duke parė kėtė vepėr madhėshtore tė konstruktuar, qartė shohim Konstruktorin absolut.
Nė shikim tė parė veshi duket i thjeshtė, por pas laprės sė veshit
gjendet njė strukturė fiziomorfologjike e pėrsosur dhe tejet delikate,
e cila do tė turpėronte edhe inxhinjerinė mė inventive. Duke vepruar
bashkėrisht, struktura e veshit tė jashtėm, tė mesėm dhe tė brendshėm
kryejnė operacione nė largėsi mahnitėse dhe virtuoze.
Shkaku qė kemi dy vesh ėshtė se ato formojnė njė sistem stereo i cili e
mundėson identifikimin e vendit nga i cili vie zėri dhe qė tė njohim se
a lėviz ai burim.
Veprimi i pėrpunimit tė zėrit me vesh dhe qendrėn nė tru ėshtė aq
preciz sa qė zėri qė formohet afėr njėrit vesh e pastaj te veshi
tjetėr, mund tė njihet si zėra tė ndryshme kur intervali nė mes tyre
ėshtė i vogėl, siē ėshtė 30 mikrosekonda.
Virtuoziteti i veshit tė njeriut ėshtė mahnitės dhe i pabesueshėm.
Njeriu mund tė dėgjojė zėrin e mushkonjės jashtė dritares, edhe pse
forca e zėrit tė saj e cila arrin te veshi ynė nuk ėshtė mė e madhe se
njė kuadrahonth vat. Sikur 100 kėsi zėra (100.000.000.000.000.000) do
tė kombinoheshin, duke u kthyer nė energji elektrike, energjia do tė
mjaftonte pėr njė llambė pėr lexim.
Senziviteti i veshit ėshtė mahnitės. Lėvizja e mėmbranės timpanike nė
ngacmimin e dėgjimit minimal tė zėrit me frekuencė 1.000 Hz ėshtė afro
e 1.000 milion pjesė tė centrimetrit, shumė mė e vogėl se diametri i
atomit tė hidrogjenit.
Lėvizjet e mėmbranės basilare nė ngacmime tė njejta janė njėqind herė
mė tė vogla-pėrafėrsisht sa madhėsia e bėrthamės sė atomit. Kjo paraqet
limitin e fundit tė performansės.
Sikur tė rritej mė tepėr senzitiviteti i veshit, do tė ishim tė
vetėdijshėm nė bombardimin konstant tė membranės timpanike me molekulat
e ajrit.
Por edhe me limitin ekzistues, ėshtė interesantė se ne nuk e dėgjojmė
rrjedhėn e gjakut tonė nėpėr enėt e vogla tė gjakut nė membranėn e
timpanit. Kjo ndodhė sepse veshi ka aftėsi tė injorojė signalet tė
cilėt janė nė mėnyrė konstante prezent.
Kėshtu veshi, gjithashtu e bėn njeriun qenjen mė muzikale. Pa asnjė
ushtrim muzikorė jemi nė gjendje tė dallojmė tonin A nė piano nga toni
identik i violinės.
Mund tė dallojmė edhe kombinimin e notave tė ndryshme muzikore,
karakteristike pėr secilin instrument i cili prodhon nota. Veshi ėshtė
nė gjendje tė hudhė zhurmėn duke zgjedhur njėkohėsisht vetėm njė zė tė
ngjajshem.
Bile edhe gjatė gjumit veshi vazhdon tė funksionojė me mundėsi tė
pabesueshme, sepse truri ėshtė nė mundėsi tė interpretoj dhe zgjedhė
signalet qė ia pėrcjellė truri. Kėshtu qė njeriu mund tė flejė i qetė
nė mes tė komunikacionit tė zhurmshėm dhe nė zhurmėn e televizorėve nė
fqinjėsi por njėkohėsisht tė zgjohet nė njė zė tė lehtė tė orės.
Qeni qė lehė, goma e makinės nė lėvizje,hapat-tė gjithė mund tė
identifikohen. Nė realitet veshi normal mund tė dalloj afro 400.000
zėra.
Veshėt, pos kėsaj qė janė njė sistem stereofonik tė dėgjimit me njė
siguri tė lartė, janė poashtu pėrgjegjės pėr mbatjen e baraspeshės sė
trupit. Kjo ėshtė e siguruar me ndihmėn e dy sistemeve tė vendosur nė
veshin e brendshėm.
Prej tė gjithė organeve tė trupit, pak janė ata qė mund tė arrijnė
shumė nė hapsirė kaq tė vogėl, sa veshi. Sikur inxhinjeri do tė mund tė
kopjonte funksionet e veshit, do ti duhej pėrafėrsisht njė inē kub tė
sistemit dėgjues i cili do tė pėrfshinte prezencėn e rezistuesit me
indukcion, analizatorin mekanik me mundėsi tė gjėra, reale mobile,
drejtues shumė kanalesh pėr transmetimin e energjisė mekanike nė atė
elektrike, sistem pėr mbajtjen e bilansit hidraulik delikat dhe sistem
komunikativ dy drejtimesh.
Por edhe nėse do tė kishte sukses, nuk do tė arrihej funksioni mahnitės i veshit.
Shumė shpezė dhe kafshė kanė mėsuar qė njėra tjetrės tia pėrcjellin
signalet e tyre me zėrat e tyre, signalet e njohjes dhe kujdesit. Por,
vetėm ne njerėzit kemi mėsuar ti lidhim mendimet abstrakte me zėra,
duke lidhur fjalėt dhe prodhuar gjuhėt qė mund ti pėrdorim si mjet
komunikimi me pėrvojėn e kaluar tė ideve dhe planet pėr ardhmėri.
Sot nė botė kemi shumė gjuhė (afro 6000). Le tė krahasojmė cilėsinė dhe
teknologjinė e lartė prezente nė vesh dhe nė tru, me teknologjinė e
prodhuar nga njeriu. Ashtu si nė rastin e imazheve, janė shpenzuar
dekada duke u pėrpjekur tė gjenerohen zėra tė ngjajshėm me origjinalin.
Rezultatet e kėtyre zbulimeve janė magnetofonėt, sisteme zanore me
siguri tė lartė, sisteme tė analizimit dhe pėrpunimit tė tingujve me
anė tė ndarjes sė tyre sipas frekuencave. Me gjithė kėtė teknologji tė
lartė tė mijėra ekspertėve qė punojnė pa pra, nuk ka mundur tė
prodhohet njė pajisje e tillė e cila do ta arrinte cilėsinė e
perceptimit tė tingullit si veshi. Mendoni pėr sistemet e teknologjisė
sė lartė Hi Fi, qė janė prodhuar nga kompanitė mė me emėr nė
industrinė e muzikės. Edhe nė kėto pajisje zėri i regjistruar humb
diēka nga cilėsitė e tij, sepse kur ju e hapni pajisjen, dėgjoni
gjithmonė njė tingull tė caktuar para se tė fillojė tė dėgjohet muzika.
Ėshtė e qartė se veshi dhe tė gjitha pjesėt e tjera tė trupit tė njeriut, janė produkt i krijimit madhėshtorė.
Andaj ėshtė e qartė se pėrgjegjėsia jonė themelore e pėrdorimit tė
veshit, syrit dhe trurit pėr tė parė ekzistencėn e All-llahut, fuqinė
dhe dijen e Tij tė pafund. Duke u shėrbyer me begatitė e shqisave dhe
aftėsitė hulumtuese tė universit tė pafund, do tė mėsojmė edhe mė shumė
pėr ligjet fizike qė drejtojnė ato.
Dimė se ato ligje janė fikse dhe konsistuese, dhe qė vlejnė pėr ēdo
pikė tė universit. Kjo shkon nė favor tė faktit qė ėshtė njė Krijues
dhe sistemi i Tij ėshtė i pandryshuar siē aludon verseti i Kuranit
fisnik:
Nė ligjin e All-llahut nuk mund tė gjesh ndryshim.
(Ahzab, 62)
Imazhi i fituar nė sy ėshtė kaq i mprehtė dhe i qartė, sa qė nuk ka
arritur as teknologjia e shekullit tonė. Pėr shembull shikoni nė librin
qė po e lexoni, pastaj ngritni kokėn dhe shikoni pėrreth.
A keni parė imazhe kaq tė mprehta dhe tė qarta nė njė vend tjetėr? Edhe
televizioni me ekranin mė tė avancuar nė botė nuk mund tė sigurojė
imazhe kaq tė mprehta.
Pėr mė shumė se 100 vjet, mijėra inxhinjerė janė munduar tė prodhojnė
njė televizor tredimenzional, i cili do tė mund tė arrinte cilėsinė e
shikimit tė syrit. Ata kanė arritur tė shpikin njė sistem Tv
tredimensional, por ai nuk mund tė shihet pa u vendosur njė palė size
speciale.
Mu pėr kėtė All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin famėmadh thotė:
A nuk i dhamė Ne atij dy sy?
(El Beled, 8)
Tėrė syri, si organ periferik i receptorit optik, mund tė krahsohet me
aparatin fotografik (por ėshtė afro 3.000 herė mė i ndieshėm se kamera
mė precize), ku pjesa e parme e tejdukshme i lėshon dhe i thyen rrezet
e dritės, pikėrisht sikurse sistemi i thjerrzave qė i drejton fytyrat e
oblektit nė film.
Rrezet e dritės, si dhunti e All-llahut tė madhėrishėm i ngacmojnė
kunjėzat dhe thupėrzat me intenzitet tė mjaftueshėm. Ky ngacmim qė
shkaktohet nga proceset biokimike, pėrcillet nėpėrmjet nervit optik
deri nė pjesėt kortikale tė trurit.
Me ndihmėn e kunjėzave pranohet drita e ditės (me ngjyrė) ndėrsa me
ndihmėn e thupėrzave drita e muzgut (bardh e zi). Numri i atyre arrin
nė 130 milion. Ėshtė vėrtetuar se gjatė procesit tė tė parit, d.m.th.
ngacmimit tė thupėrzave, funksioni ityre ėshtė i idhur pėr njė materie
speciale, e cila gjendet nė to dhe quhet purpuri i tė parit (rodopsinė)
pėr krijimin e sė cilės nevoitet vitamina A.
Kur drita bie nė thupėrza rodopsina absorbon energjinė e dritės, duke e
transformuar nė lumirodopsinė. Energjia e absorbuar nga drita i jep
lumirodopsinės sasi tė madhe tė energjisė sė lirė. Nga kjo, nė pjesė tė
sekondės lumirodopsina ndahet nė metarodopsinė i cili ėshtė i
paqendrueshėm dhe ndahet nė retinėn dhe skotopsinė. Skotopsina shkakton
potencial elektrik lokal i cili vepron direkt nė mėmbranėn e thupėrzave
duke shkaktuar potencial receptor.
Impulset pėrcillen deri te qelizat ganglionale, tė cilat transmetojnė
impulset nervore ēdo 5 sekonda, bile edhe kur retina ndodhet nė
errėsirė tė plotė.
Para tė gjitha kėtyre fenomeneve dhe mrekullive tė panumėrta tė
Krijuesit tė pėrsosur, nuk na mbetet tjetėr, vetėm ta lavdėrojmė dhe ta
falenderojmė nga thellėsia e zemrės duke e kujtuar versetin Kuranor:
I lartė ėshtė All-llahu, mė i miri Krijues!
(El Muminun, 14)
Argumentet e urtėsisė sė jashtėzakonshme janė tė dukshme nė ēdo gjė tė gjallė qė njeriu vėzhgon.
Urtėsia, plani dhe projektimi i jashtėzakonshėm qė mbizotėrojnė nė
gjithė natyrėn, pasqyrojnė pa asnjė dyshim ekzistencėn e Krijuesit qė
sundon gjithēka.
Ky ėshtė All-llahu i hirėmadh i cili i ka pajisur tė gjitha gjallesat
me karakteristika tė jashtėzakonshme, duke i treguar njeriut shenjat e
qarta tė ekzistencės dhe tė fuqisė sė Tij.
All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin fisnik thotė:
Ai ėshtė Zot i qiejve dhe i tokės dhe ēka ka midis tyre, pra Atė
adhuroje, e nė adhurimin ndaj Tij bėhu i qėndrueshėm. A di pėr Tė
ndonjė emnak (adash) tė ngjajshėm?!"
(Merjem, 65)
Ja, kėshtu All-llahu i madhėrishėm na ka lajmėruar se shprehja pėr
Qenjen e lartė hyjnore All-llah nuk i vihet askujt prej njerėzve, por
ėshtė e posaēme vetėm pėr Qenjen e Tij Fisnike.
Nė kėtė mėnyrė All-llahu i madhėrishėm e provokoi mbarė njerėzimin nė
njė qėshtje me mundėsi zgjedhjeje, ngase emri ėshtė nė kompetencėn e
njeriut pėt ta zgjedhur. Edhe pse nė kėtė ekzistencė jetojnė besimtarė,
pabesimtarė, djaj, exhinė, njerėz e tė tjerė. A mos ke dėgjuar pėr dike
se e ka quajtur veten me emrin All-llah, apo e ka emėrtuar tė birin me
emrin All-llah? Jo kjo kurrė nuk ka ndodhur, e as qė do tė ndodhė
ndonjėherė, ngase All-llahu i madhėrishėm e ka bėrė tė posaqėm kėtė
emėr vetėm pėr Qenien e Tij Fisnike. Askush prej njerėzve nuk mund ta
bėjė njė gjė tė tillė. Madje as ata njerėz qė pretenduan se janė zotėr
si Faraoni, Nemrudi etj. nuk patėn guxim e as qė u shkoi ndėrmend ta
quajnė veten me emrin All-llah !
Psikologu danez Vander Hoven, paraqiti hulumtimin e tij nė ndikimin e
fjalės All-llah te pacientėt dhe tė personat e shėndoshė.
Profesori danez vėrtetoi zbulimin e tij nė bazė tė studimeve tė bėra tė njė numėr i madh pacientėsh nė periudhėn tre vjeēare.
Disa nga pacientėt e tij ishin jo musliman, tė tjerėt musliman.
Rrezultati ishte i shkelqyer e sidomos tek ata qė vuanin nga ankthi dhe
depresioni.
Psikologu nė fjalė kishte thėnė se muslimanėt tė cilėt rregullisht e
lexojnė Kuranin janė nė gjendje tė mbrohen nga sėmundjet psikike.
Ja si e ka shpjeguar psikologu nė fjalė veprimin e secilės shkronjė tė fjalės All-llah nė shėrimin e sėmundjeve psikike.
Nė studimin e tij shkencėtari i lartėpėrmendur ka theksuar se me rastin
e leximit tė shkronjės sė parė A lirohet sistemi respirator duke
kontrolluar frymėmarjen.
Leximi i konsonantit velar L gjuha duhet lehtė ta prek qiellzėn duke
bėrė njė pauzė tė shkurtėr, e lehtėson procesin e frymėmarjes.
Ndėrsa leximi i shkronjės sė fundit H mundėson lidhjen nė mes tė
mushkėrive dhe zemrės, dhe kjo lidhje kontrollon ritmin e zemrės.
Pra, theksimi i fjalės All-llah vėn barazbeshėn e sistemit kardiorespirator.
Kurani famėmadh ka qenė dhe do tė jetė mrekullia mė e madhe, ngase nė
ēdo kohė zbulohen begatitė, fshehtėsitė dhe depot e pafund tė tij.
Ai gjithnjė paraqet risi dhe freski pėr besimtarėt, ilaē trupor dhe shpirtėror, siē aludon verseti i Kuranit fisnik:
Ne tė shpallim Kur'anin qė ėshtė shėrim dhe mėshirė pėr besimtarėt
(El Isra, 82)
Dr Ahmed El Kadi nė qytetin Panama Siti tė Floridės, vėrteton ndikimin
e Kuranit fisnik nė organizmin enjeriut. Eksperimentin e tij e bėri nė
grpin e muslimanėve, jomuslimanėve dhe tė shurdhėve, duke matur pulsin,
tensionin e gjakut, shkallėn e djersitjes, temperaturėn e lėkurės, EKG,
EEG dhe EMNG.
Hulumtimet vėrtetuan te besimtarėt arritjen e qetėsisė gjatė leximit tė Kuranit nė 97% tė ekzaminuarve.
Ndėrsa te grupet tjera qetėsia u arrit nė 60% tė ekzaminuarve.
Rezultatet e kėtij hulumtimi pėrputhėn me atė qė All-llahu i madhėrishėm ka thėnė nė Kuranin fisnik para 14 shekujve:
All-llahu e shpalli tė folmen mė tė mirė, librin, tė ngjashėm nė
mrekulli, tė pėrsėritur herė pas here (me kėshilla e dispozita), qė
prej (dėgjimit tė) tij rrėnqethen lėkurėt dhe zemrat e tyre. Ky (libėr)
ėshtė udhėzim i All-llahut, me tė udhėzon atė qė do. E atė qė All-llahu
e lė tė humbur, pėr tė nuk ka ndonjė udhėzues.
(Ez Zumer, 23)
Nė kėtė verset Kuranor vėrehet se leximi i Kuranit vepron nė lėkurėn
dhe zemrėn e njeriut, tė ciėn e ka vėrtetuar hulumtimi i
lartėpėrmenduar.
Ekzistojnė versete tė shumta qė vėrtetojnė qė Kurani vepron duke qetėsuar shpirtin, zemrėn dhe sistemin nervorė.
All-llahu i Gjithėfuqishėm i drejtohet mbarė njerėzimit duke u thėnė:
O ju njerėz! Juve ju erdhi nga Zoti juaj kėshilla (Kur'ani) dhe
shėrimi i asaj qė gjendet nė kraharorėt tuaj (nė zemra), edhe udhėzim e
mėshirė pėr besimtarėt.
(Junus, 57)
Edhe nė hadithe tė shumta tė Muhammedit a.s. keni argument nė veprimin
e bukur tė Kuranit fisnik. Muslimi transmeton nė Sahihun e tij thėnien
e Muhammedit s.a.v.s. qė ka thėnė:
Nuk mbledhen njerėzit nė ndonjė shtėpi tė All-llahut qė lexojnė Kuran
dhe e studiojnė nė mes vete, e tė mos lėshohet siguria (qetėsia) dhe i
mbulon mėshira, i rrethojnė melekėt dhe All-llahu do ti pėrmend nė
mesin e atyre qė janė tek Ai.
Pra, a ka gjė mė tė bukur se Kurani ?
A ka gjė mė tė bukur se versetet i tij?
A ka argument mė tė fuqishėm tė All-llahut se Kurani famėmadh i cili
ėshtė dhe mbetet mrekulli e pėrherė nė duart tona deri nė Ditėn e
Gjykimit.
Ne u kemi sjellė njerėzve nė kėtė Kur'an shembuj nga ēdo lėmi e nevojshme, ashtu qė ata tė marrin pėrvojė (mėsim).
(Ez Zumer, 27)
All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin fisnik urdhėron dhe thotė:
Pasha agimin kur ai shkrep (frymon)
(El Tekvir, 18)
Fale namazin kur zbret (nga zeniti) dielli, e deri nė errėsirėn e
natės dhe duke bėrė lutjen (namazin) e agimit. Vėrtet, lutja e agimit
ėshtė e pėrcjellur.
(El Isra, 78)
Kurani famėmadh inkurajon tė fjeturit heret dhe zgjimin qė nė agim. Nė njė hadith thuhet:
Popullit tim i ėshtė dhėnė bereqet nė mėngjes herėt.
Ndėrsa nė hadithin tjetėr thotė:
Dy rekatet e namazit tė sabahut kanė mė shumė vlera se dunjaja e ēka nė tė
Pra nė Kuranin fisnik All-llahu i madhėrishėm betohet nė agimin qė
frymon. Shikimi i agimit qė vėrehet me zemėr tė hapur, ai me tė vėrtetė
frymon. Nė kėto skena kosmike tė paraqitura me bukuri, shkelqim dhe
elegancė u dhurohen ndjenjave tė fundit njerėzor. Kėto paraqitje
kosmike njeriu intelektual i pranon me ndenja poetike. Nė kėtė mėnyrė
shpirti njerėzor lidhet me shpirtin kosmik nėpėrmjet shprehjes sė bukur
dhe inspirative, kėshtu shpirti kosmik rrjedhė nė shpirtin njerėzor
fshehtėsitė e tia duke reflektuar Fuqinė Hyjnore e cila qendron pas,
dhe e cila fletė sinqerisht pėr tė vėrtetėn e besimit.
Tė mirat qė pėrfiton njeriu nga tė zgjuarit heret nė mėngjes janė:
pėrqindja e ozonit nė ajėr ėshtė mė e lartė nė agim. Ky gaz ndikon
pozitivisht nė sistemin nervor dhe gjallėron aktivitetin mendorė, duke
bėrė qė kulmi i aktivitetit mendorė dhe fizik i njeriut tė jetė herėt
nė mėngjes. Rrezet e diellit nė lindjen e tyre janė pėrafėrsisht nė
ngjyrė tė kuqe, dhe ėshtė i njohur tashmė ndikimi stimulus pėr nervat,
pėr aktivitet fiziologjik tė organizmit tė njeriut.
Zgjimi herėt nė mėngjes parapėngon paraqitjen e krizave hipertenzive dhe sėmundjeve trombembolike.
Shkencėrisht ėshtė vėrtetuar sasia mė e lartė e kortizonit nė gjak
ndodhet nė mėngjes, duke arritur nivelin 72-75 mikrogram nė 100ml.
plazmė. Por gjendja mė e ulėt e tij haset nė mbrėmje, ku arrin nė
nivelin nė mė pak se 7 mikrogram nė 100 ml. plazmė. Dihet se kortizoni
ėshtė substancė magjike qė rritė aktivitetin e organizmit.
Kortizoni vepron nė qelizat e organizmit dhe nė procesin e imunitetin.
Gjithashtu kortizoni parandalon reaksionin inflamator nė proceset
alergjike.
Rol tė veēantė kortizoni luan nė gjendjet e stresit, niveli i tė cilit rritet nė gjak.
All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin famemadh thotė:
Ai ėshtė qė nėnshtroi detin, qė prej tij tė hani mish tė freskėt, e
prej tij tė nxirrni stoli qė i mbani (i vishni), e i sheh anijet si
ēajnė (lundrojnė) nė tė (me ushtimė e ēajnė ujin nė det). Ua nėnshtroi
qė tė shfrytėzoni nga begatitė e Tij dhe ashtu tė falėnderoni (Zotin).
(En Nahl, 14)
Peshku nė tė gjitha llojet e tij ėshtė njė ushqim i mirė pėr njeriun, qė nė kohėt e lashta.
Pėrmban sasira tė mėdha proteinash. Vaji i peshkut ėshtė burimi mė i
pasur i vitaminave tė tretshme nė yndyrna, mė e rėndėsishmja e tė
cilave vitamina A, vepron kundėr dobėsimit tė shikimit nė errėsirė,
vitamina D, e domosdoshme pėr rritjen e eshtrave dhe kundėr sėmundjes
sė rakitizmit tek fėmijėt. Peshku ėshtė njė burim i mirė i kalciumit.
Sasia e zvogėluar e kalciumit shkakton spasme muskujsh (tetonia),
zgjerimin e zemrės (dilatimi) si dhe rritjen e permeabilitetit tė
mėmbranės sė qelizave nervore.
Peshku ėshtė burim kryesorė i jodit, i cili ėshtė lėnda e domosdoshme
pėr funksionimin e gjėndrės tiroide. Sasia e jodit nė organizėm ėshtė
14 mg. Jodi ėshtė i rėndėsishėm pėr formimin e tiroksinės i cili e mban
nė nivel intenzitetin e metabolizmit nė qeliza.
Peshku pėrmban edhe fosfor, i cili luan rol tė rėndėsishėm nė proceset
metabolike tė organizmit. Eshtrat pėrmbajnė sasi tė mėdha tė kalcium
fosfatit.
Shkenca bashkėkohore ka zbuluar se: 100gr. peshk pėrmban 16% proteina,
9% yndyrna, 20gr kalcium, 29gr hekur, 0.5gr fosfor dhe disa vitamina B.
Peshku pėrbėn ushqimin kryesorė pėr njė numėr tė madh njerėzish. Pėr
kėtė All-llahu, Krijuesi i Urtė i favorizon krijesat e Tij, duke bėrė
qė nė ujėrat e lumenjve dhe tė detrave tė gjendet njė burim i
pashtershėm ushqimi.
Edhe kafshėt Ai i krijoi dhe nė saje tė kėtyre ju mund tė mbroheni
(nga tė ftohtit), keni edhe dobi tė tjera dhe prej tyre hani.
(En Nahl, 5)
Me siguri njeriu nuk mund tė vazhdojė me jetė normale, nėse i mungon
ushqimit tė tij mishi, qė ėshtė ushqimi mė i pasur me proteina.
Mishi karakterizohet nga fakti se, yndyrnat qė ndodhen nė tė kanė fuqi
kalorike tė lartė, po ashtu ėsht i pasur me hekur, fosfor, vitaminė B,
dhe vitamnė A.
100 gr. mish e furnizojnė trupin merreth 5% tė nevojave tė tij pėr proteina.
Proteinat pėrmabajnė 10 deri nė 20% tė masės qelizore. Nukleo proteinėt
e bėrthamės dhe citoplazmės qelizore janė genet qė kontrollojnė tėrė
funksionin e qelizės dhe pėrcjelljen e dukurive trashėguese.
Enzimet e pėrbėrė nga proteinat katalizojnė reaksionet kimike ne qelizė, pra ato kontrollojnė funksionet metabolike nė qelizė.
Rroli kryesorė i albumineve ėshtė mbajtja e shtypjes koloido-osmotike, i cili parapengon humbjen e plasmės nga kapilarėt.
Melēia e kafshėve ėshtė njė depo pėr shumė lėndė ushqyese dhe shumė
vitamina, veqanėrisht A,D,B, proteina dhe hekur. Pėr kėtė arsye ajo
pėrdoret pėr kurimin e anemisė sė rėndė. Ndėrsa truri i kafshėve ėshtė
i pasur me fosfor, i domosdoshėm pėr punėn dhe vitalitetin e nervave,
si dhe me elemente tė tjera, si bakri dhe zinku. Mungesa e bakrit
shkakton anemi mikrocitare.
Zinku ėshtė pjesė pėrbėrėse e enzimit Karboanhidraza e cila gjindet nė
sasi tė madhe nė rruazat e kuqe. Ky enzim ėshtė pėrgjegjės pėr lidhjen
e shpejtė tė karbon dioksidit me ujė nė rruazat e kuqe dhe kapilarėt
periferik, si dhe pėr lirimin e shpejtė tė karbon dioksidit nga
kapilarėt e gjakut tė mushkėrive nė hojėza.
Zinku ėshtė pjesė pėrbėrėse e dehidrogenazės laktike si dhe pėrbėrės i
disa peptidazave qė janė tė rėndėsishme pėr tretjen e proteinave nė
aparatin digjestiv.
Zink ka mjaftė edhe nė pankreas dhe shumė lehtė lidhet me insulinėn.
Mungesa e proteinave pėr njė kohė tė gjatė shkakton sėmundje si:
- Ulja e mesatarės sė rritjes
- Deshtimi dhe ērregullimi i procesit digjestiv
- Inaktiviteti i mėlqisė
- Anemia
- Nefropatia
- Ngecje mendore
- Tė ėjntura tė gjeneralizuara
Nė Kuranin famėmadh njė kaptinė e quajtur Milingona tėrheq vėmendjen
e njeriut pėr tė llogjikuar dhe medituar nė madhėshtinė e Krijuesit tė
Gjithėfuqishėm, nė krijimin e kėtij insekti pėr tė cilin Kurani thotė:
"O ju buburreca, hyni nė vendet tuaja qė tė mos u copėtojė Sulejmani dhe ushtria e tij duke mos ju vėrejtur".
(En Neml, 18)
Shkenca bashkėkohore ka zbuluar se milingona pėrgjason me njeriun nė
zakone. Ato ndėrtojnė qytete, hapin rrugė nėntokėsore, depozitojnė
ushqimin nė depot ė veēanta. Fiset e milingonave i shpallin luftė
njėra-tjetrės dhe fitimtari merr robėr lufte. Pa dyshim qė milingonat
kanė njė qytetėrim tė quditshėm specific.
Ekzistojnė disa lloje milingonash qė merren me mbjelljen e barėrave pėr
ushqim dhe gjuajnė lloje tė caktuara krimbash dhe lavrash.
Ushtarėt (e milingonave tė bardha) janė mė tė mėdhenjė se milingonat
punėtore dhe kokat e tyre janė mė tė mėdha dhe mė tė forta. Kur qyteti
sulmohet nga milingonat tjera, ushtarėt mblidhen nė hyrje tė tij,
ngjiten sipėr njėra-tjetrės, duke formuar njė mur tė gjalė.
Milingonat jetojnė nė shoqėri me shumė insekte. Janė gjendur rreth 2000
lloje insektesh tė ndryshme brenda vendbanimeve tė milingonave.
Milingonave u pėlqen njė substancė e ėmbėl (vesa e mjaltit) qė e marrin nga gjethet dhe drunjtė e pemėve.
Organizimi i mirė i punės sė milingonave ka arritur deri aty sa tė
ndėrtojnė dhoma tė veēanta pėr insektet e nektarit qė ruajnė.
Kokrra e grurit nėse lihet nė fole, do tė rritet e do tė mbijė, gjė qė
do tė shkatrronte folenė e saj. Por milingona e ndanė kokrrėn e grurit
nė dy apo katėr pjesė duke e prishur kėshtu embrionin e saj.
Kush e udhėzoi milingonėn tė mėsonte kėto gjėra?! Pa dyshim Krijuesi i Gjithėfuqishėm, siē e pėrshkruan verseti Kuranor:
Madhėroje larg tė metave Zotin tėnd, mė tė lartėsuarin!
I cili krijoi dhe pėrsosi,
Dhe i cili pėrcaktoi e orientoi
(El Aėla, 1-3)
Fjala e gjelbėrt pėrmendet nė shumė versete tė Kuranit fisnik,
veēanarisht nė ato qė pėrshkruajnė gjendjen e banorėve tė Xhennetit dhe
kėnaqėsitė qė rrethojnė ata.
Rikujtojmė versetet duke medituar:
Aty rrinė tė mbėshtetura nė mbėshtetėse tė gjelbra e shtroja tė bukura
(Er Rrahman, 76)
Kanė tė veshura petka mėndafshi tė hollė e tė gjelbėr dhe tė mėndafshit tė trashė
(El Insan, 21)
ata veshin rroba tė gjelbra prej mėndafshi tė hollė e tė trashė
(El Kehf, 31)
Psikologėt kanė konstatuar se ndikimi i ngjyrės te njeriu ėshtė teper i
madh. Janė kryer eksperimente tė shumta qė bėjnė tė qartė se, ngjyra
ndikon nė reagimin apo vetėpėrmbajtjen e njeriut, dhe e bėjnė atė tė
ndihet i gėzuar apo i trishtuar, tė ketė tė ftohtė apo tė nxehtė, madje
ndikon edhe nė personalitetin e njeriut dhe nė kėndvėshtrimin e tij pėr
jetėn.
Muhammedi a.s. ka thėnė:
Shikimi nė gjelbėrim dhe ujė qetėson syrin
Sot spitalet dekorojnė ngjyrėn e mureve qė ndihmon pėr shėrimin e tė sėmurėve.
Eksperimentet dhe studimet psikologjike kanė bėrė tė qartė se: ngjyra e
verdhė - gjallėron sistemin nervor; ngjyra e kuqe e mbyllur - qetėson
nervat; ngjyra blu e bėn njeriun tė ndien ftohtė; ngjyra e kuqe e bėn
njeriun tė ndien ngrohtėsi.
Shkencėtarėt kanė arritur nė pėrfundimin se, ngjyra e vetme qė ngjallė
gėzimin nė shpirtė dhe nė mendime, si dhe qė ndez te njeriu shkėndijat
e gėzimit dhe tė dashurisė pėr jetėn, ėshtė ngjyra e gjelbėr.
Eksperimenti mė interesant qė argumenton ndikimin e ngjyrės sė gjelbėr
nė psikėn e njeriut ėshtė nė Londėr nė urėn Blak Fajar qė njihej si
ura e vetėvrasjeve, pasi qė pjesa mė e madhe e rasteve tė
vetėvrasjeve ndodhin mbi tė. Ndryshuan ngjyrėn nga e zeza nė atė tė
gjelbėr. si rezultat, numri i vetėvrasjeve ra menjėherė nė 1/3.
Pra, kudo pėrreth nesh shihet urtėsia e All-llahut tė Gjithėfuqishėm nė krijimin e bimėve dhe pemėve me ngjyrė tė gjelbėr.
All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin fisnik thotė:
All-llahu i do ata qė pastrohen
(Et Teube, 108)
All-llahu i do ata qė pendohen dhe ata qė qė duan tė pastrohen
(El Bekare, 222)
Njė nga veēoritė kryesore tė Islamit ėshtė pastėrtia, nga e cila buron
forca trupore, shėndeti dhe gjallėria. Njė prej atyre qė e kanė
pėrqafuar Islamin nė perėndim thotė: Edhe sikur tė mos kishte nė Islam
asgjė tjetėr, veē pastėrtisė, ajo do tė mjaftonte.
All-llahu i Gjithėdijshėm nė Kuranin e lavdueshėm thotė:
O ju qė besuat! Kur doni tė ngriheni pėr tė falur namazin, lani
fytyrat tuaja dhe duart tuaja deri nė bėrryla; fėrkoni kokat tuaja, dhe
lani kėmbėt deri te nyjet.
(El Maide, 6)
Nga dobitė e shumta ta avdesit tė vėrtetuara shkencėrisht po cekim.
- parandalimi i transmetimit tė shumė sėmundjeve bakteriale qė pėrcillen nėpėrmjet lėkurės dhe ndotjes sė duarve
- aktivizimi i qarkullimit tė gjakut duke fėrkuar gjymtyrėt
- parandalimi i sėmundjes sė sinusėve
- ndjenja e freskėsisė trupore e shpirtėrore
- parandalimi i sėmundjeve tė lėkurės.
Dobitė e larjes sė trupit, veēanarishtė pas marrėdhėnieve intime janė:
- aktivizimi itrupit dhe menjanimi i plogėshtisė
- pakėsimi i kongjestimit tė gjakut nė lėkurė dhe nė organėt gjenitale,
gjė qė e pėrcjellė gjakun nė organet vitale tė trupit si zemra e truri
- larja siguron normalizimin e funksioneve tė lėkurės, mė tė
rėndėsishmėt e tė cilave janė: pėrqimi i ndjeshmėrisė, rregullimi i
temperaturės dhe mbrojtja e organizmit.
- larja siguron pastrimin e lėkurės nga djersa dhe sekrecionet yndyrore.
Pėr kėtė All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin fisnik thotė:
Nėse jeni xhunubė, atėherė pastrohuni (lahuni)!...
(El Maide, 6)
E kur tė pastrohen, atėherė afrohuni atyre ashtu siē u ka lejuar All-llahu.
(El Bekare, 222)
All-llahu i madhėrishėm nė Kuranin fisnik thotė:
Dhe rrobat tua pastroi!
(El Mudethir, 4)
Pastėrtia e rrobave ėshtė kusht pėr vlefshmėrinė e namazit dhe
adhurimeve tė tjera. Ėshtė e njohur vlera e rrobeve pėr mbrojtjen e
njeriut nga tė ftohurit dhe nga burimet e ndotjeve bakteriale.
Islami ka njė pozicion tė qartė nė ruajtjen e mjedisit. Qėllimi i
ruajtjes sė mjedisit ėshtė tė krijohen kushte optimale pėr njė
ndėrveprim harmonik mes njeriut dhe mjedisit, si njė tėrėsi e vetme,
pasi ndotja nga individi qė ka karakter lokal, heret a vonė shėndrohet
nė njė ndotje tė pėrgjithshme tė mjedisit.
All-llahu i Plotfuqishėm nė Kuranin famėmadh pėrkujton:
E kur atyre u thuhet: "Mos e prishni rendin nė tokė"! Ata thonė: "Ne jemi vetėm pėrmirėsues (paqtues)!"
(El Bekare, 11)
Teknologjia e sotme e shfajėson veten e saj para botės, se po pėrpiqet
ta zhvillojė dhe tė krijojė mirėqenie nė emėr tė njė jete sa mė komode,
ndėrsa njerėzit janė tė detyruar tė thithin helmin e fabrikave dhe tė
sakrifikojnė, duke vėnė nė rrezik vetė ekzistencėn e tyre, duke prishur
rendin dhe ekuilibrin nė Tokė.
Ruajtja e mjedisit, pra, nuk ėshtė vetėm bindje ndaj rregullave
Kuranore, por njė ēėshtje jetike pėr tė gjithė banorėt e planetit tonė.
Zhvillimi gjithnjė e mė i madhė i industrisė pa aplikimin e masave
mbrojtėse tė pėrshtatshme shpie te ndotja e madhe e ajrit dhe e ujit,
qė e rrezikon sė tepėrmi shėndetin e njeriut.
Sot, njerėzimi duhet qė, sa mė shpejtė, me tėrė diturinė dhe forcėn, tė
angazhohet nė luftė kundėr shfarosjes sė llojeve biologjike, dhe ēdo
gjėje tjetėr qė ėshtė e lidhur me prishjen e barazpeshės ekologjike
botėrore.
All-llahu i Plotėfuqishėm krijoi qiejt e tokėn dhe i fali bukurinė
mahnitėse. Ia nėnshtroi tė gjitha kėto njeriut, tė cilit i dha mendjen,
qė ti shfrytėzojė pėr tė mirėn e tij. Njeriu tani mund tė zgjedhė: ose
ta kultivojė dhe ta zhvillojė nukurinė e natyrės, dhe ti kontribuojė
prosperitetit tė vet, ose ta shėmtojė bukurinė e natyrės, dhe ti
ndihmojė kėshtu shkatėrrimin e tij.
Planet ynė Toka, pėr ēdo ditė po merr njė dukje tjetėr, duke i ngjarė
njė gruaje plakė me grim, port ė vrazhdė, tė mjerė, nė tė cilėn
gjithnjė e mė pakė ka vende pėr jėtė tė qetė.
Ėshtė fatal fakti se sot nė botė, sipas statistikave ēdo vit hidhen nė
ajėr 200 milion tonė dioksid sulfuri, i cili nė bashkėveprim me avullin
e ujit shndėrrohet nė thartira tė njohura si shi thartor. Po ashtu
ēdo vit nė dete dhe oqeane hidhen 1.500 kilometra kubė ujė tė ndotur
industrial.
Radio nukleidet qė lirohen nga 417 reaktorė atomikė gati e kanė mbuluar qiellin tonė.
Rreziku i zhdukjes sė mbėshtjellėsit tė ozonit, i cili e mbronė botėn e
gjallė nė tokė nga rrezet ultravjollcė, ėshtė gjithnjė e mė i madhė.
Edhe mbeturinat e ndryshme industriale, gazrat e liruara nga automjetet
ndotin vazhdimisht mjedisin, ushqimin dhe ujin me plumb, zhivė, arsen,
kadmium, fosfat, me materie tė ndryshme radioactive dhe materie tė
tjera helmuese.
Pėrveē industrisė, nė ndotjen e mjedisit marrin pjesė plehrat kimike
dhe mjete tė tjera mbrojtėse kimike, tė cilat sot pėrdoren shumė nė
bujqėsi. Bota sot njeh afro 4 milion substanca kimike, prej tė cilave
60 mijė pėrdoren nė bujqėsi.
Shkenca bashkėkohore informon se 250 mijė substanca kimike janė
potenciale mutagjene (deformojnė gjenet). Kėto janė substanca kimike qė
shkaktojnė ndryshime tė pakthyeshme (ireverzibile) nė vetitė
trashėguese-gjenetike tek njerėzit.
All-llahu i madhėrishėm pėr kėtė tėrheq vėrejtjen nė Kuranin famėmadh:
E kur atyre u thuhet: "Mos e prishni rendin nė tokė"! Ata thonė: "Ne jemi vetėm pėrmirėsues (paqtues)!
Veni re, ata nė tė vėrtetė janė shkatėrruesit, por nuk e kuptojnė.
(El Bekare, 11-12)
Ėshtė njė betim i vetėm nė Kuranin fisnik, pėr tė cilin All-llahu i
madhėrishėm thotė se ėshtė njė betim i madh. Nga teksti Kuranor
vėrehet zakonisht se njerėzit nuk janė tė vetėdijshėm pėr madhėshtinė e
kėtij betimi. Vetė fakti se kemi tė bėjmė me betim madhėshtorė, regon
se nė tė duhet pėrqėndruar posaqėrisht vėmendjen pėr shkak tė rėndėsisė
sė tij shumė tė madhe. Betimi nė vete pėrmban diēka kolosale, sepse nga
Ai varet vetė ekzistimi i Gjithėsisė. Pozita e yjeve tregon zakonisht
rendin dhe harmoninė e kozmosit.
Tani tė shohim si tingėllon ky betim i madh nė gjuhen e Kuranit famėmadh:
Betohem nė shuarjen (perėndimin) e yjeve.
E ai ėshtė betim i madh, sikur ta dini!
(Vakia, 75-76)
Kuptimi i kėtij betimi ėshtė pėrcaktuar me tri fjalė. Kėto fjalė janė:
mevaki, nuxhum dhe adhim. Tė fillojmė shpjegimin e kėtyre fjalive me
rend te kundėrt:
Adhim, d.m.th. i madh, madhėshtor, i fuqishėm, kolosal, i jashtėzakonshėm
Nuxhum, ėshtė shumėsi i fjalės nexhm, qė d.m.th.yjet.
Mevaki, ėhstė shumėsi i fjalės mevakia dhe kjo fjalė ėshtė pėrkthyer
nė shumė mėnyra. Kėshtu Feti Mehdiu e kupton mevaki si perėndim i
yjeve, Sherif Ahmeti si shuarje e yjeve, Hasan Nahi si ēasti i
perėndimit tė yjeve.
Por mevaki nuk e tregon kohėn kur ka ndodhur diēka (mevakit-njėsi
vakti), por pėrkundrazi vendin ku ndodh diēka. Po ti shfletojmė
fjalorėt e gjuhės arabe, do tė shohim se mevaki do tė thotė: vend,
lokacion, pozicion, pozitė. Duke pasur parasyshė kėtė, pėrkthimi i
versetit Kuranor ėshtė:
Por jo! Betohem nė pozitat e yjeve. Dhe vėrtetė, ky ėshtė betim madhėshtor sikur ta dini!
(Vakia, 75-76)
Pozitėn e ndonjė objekti nė univera (yjet, galaktikat, mjegullnajat) i
pėrcaktojmė me dy koordinata: rektascenzionin dhe deklinacionin.
Pėr shikuesit nga Toka, ndryshimi i pozitės sė yjeve ėshtė i
pandėrperė; yjet rrėshqasin nga lindja nė perėndim, pėr tu paraqitur
pėrsėri nė lindje.
Por ky ėshtė vetėm ndryshim imagjinativ i pozitės. Kjo ėshtė evidente edhe gjatė stinėve tė vitit.
Mirėpo yjet kanė edhe lėvizjet e tyre, tė cilat nė krahasim me diellin,
janė mė tė shpejta pėr disa dhjetra km/s. Kėto lėvizje mund tė vėrehen
vetėm nė intervale tė gjata kohore.
Duhet ditur se ekzistojnė yje qė dalin dhe humbasin ēdo ditė
(cirkumpolare), por gjithashtu ekzistojnė yje qė muk dalin kurrė
(anticirkumpolare).
Ekzistojnė gjithashtu yje, qė pėr shkak tė pozitės qė kan nė qiell, ne nuk i shohim kurrė. Kėta janė yjet e qiellit jugor.
Duke marrė parasysh largėsinė e pabesueshme tė yjeve, ata na duken tė
palėvizshėm. Nė realitet nuk ėshtė kėshtu. Hapėsira nė mes tė yjeve
rritet pėr ēdo sekondė, ndėrsa Universi ėshtė nė zgjėrim e sipėr.
Yjėsia e Virgjėreshės pėr ēdo sekondė ėshtė pėr 1.200 km tė tjera larg
prej nėsh. Yjėsia e Ujorit largohet nga Toka 60 km. nė sekondė.
Pozita e yjėve, graviteti dhe barazpesha kozmike janė nė lidhje tė
ngushtė, prandaj nuk mund tė ndodhė asnjė ndryshim nė pozitėn e ndonjė
ylli e tė mos shprehet nė hapsirėn pėrreth tij.
Mirėpo, secili ndryshim nė kozmos ėshtė i sinkronizuar dhe i
harmonizuar, prandaj pėr kėtė nuk kemi pasoja nė pėrmasa katastrofash.
Sot ėshtė e mundur qė nė bazė tė lėvizjes sė yjeve tė pėrcaktohet
vjetėrsia e tyre, paraqitja dhe zhvillimi i galaktikave nė gjendjen dhe
formėn e tanishme.
Sot astronomėt, pėrveē nevojės qė tė dinė nė cilėn pjesė tė qiellit ti
drejtojnė teleskopėt e tyre dhe tė shikojnė galaktikat e zbehta tė
largėta dhe pozitėn e vėrtetė tė yjeve, pėr mbajtjen e kursit tė
satelitėve artificialė, ata kanė nevojė tė dinė dhe tė sigurojnė
ndihmėn e nevojshme pėr drejtimin e sondave kozmike.
Yjet lėvizin me sigari pak kah ne, pak larg nesh me shpejtėsi radiale.
Pėr shkak tė lėvizjeve tė tyre, yjet nuk kanė vend tė njejtė.
Astronomėt e ardhshėm tė cilėt do tė vijnė pas nesh, do tė shohin
qiellin ndryshe nga ne, dhe ndoshta do ti ndryshojnė emrat e yjeve!
Kėshtu, dituria e tanishme mbi lėvizjen e yjeve, mundėson tė kemi njohuri pėr tė ardhmen dhe pėr tė kaluaren e kupėz qiellore.
Kurani herė-herė pėrdor ndonjė fjalė tė cilėn bashkėkohėsit nuk janė
nė gjendje ta kuptojnė apo ta shpjegojnė, por All-llahu i madhėrishėm e
di qė breznitė e ardhshme do ta zbulojnė dhe do ta shpjegojnė, siē e
pėrshkruan verseti Kuranor nė vijim.
Ne do t'ua bėjmė atyre tė mundshme qė t'i shohin argumentet Tona nė
horizonte dhe nė veten e tyre deri qė t'u bėhet e qartė se ai (Kur'ani)
ėshtė i vėrtetė.
(Fussilet, 53)
LITERATURA
1. Sherif Ahmet, Kurani-pėrkthim me komentim, Prishtinė, 1988.
2. Hasan Nahi, Kurani i madhėruar, Prishtinė, 1988.
3. Feti Mehdiu, Kurani dhe hija e tij shqip, Shkup, 1999.
4. Enes Kariq, Kuran sa prijevodom na bosanskom jeziku, Sarajevė, 1998.
5. Ramo Atajiq, prijevod Kurana sa tefsirom i komentarom na bosanskom jeziku, Sarajevė, 2001.
6. Sejjid kutub, U okrilju Kurana, Sarajevė, 1996.
7. Muhammed Shravi, Mrekullia e Kuranit, Prishtinė, 1996
8. Jusuf Ali, The meaning of th holy Quran, Maryland, USA, 1991.
9. Harun Jahja, Mrekullitė e Kuranit, Tiranė, 2002.
10. Rasim Bejtullahu, Astronomia-tekst universitar, Prishtinė, 2003.
11. Husein Dhehebi, Komentimi shkencor i Kuranit, Dituria Islame, nr. 42, Prishtinė, 1992.
12. Nadhim Mahmud Nesimij, Et tibbun nebevijj fil ilmul hadith, 1984.
13. Orijeta Deda, Saimir Bulku; Thesare nė Kuran, Tiranė, 2002.
14. Artur Guyton; Medinska fiziologija, Beograd-Zagreb 1968.
15. Hamilton Birid Musman; Human Embryology, Baltimore, 1967.
16 Ali Iljazi, Kurani dhe shkenca bashkėkohore, Gjakovė, 2001
17. Ali iljazi, Kurani prijatar i shkencės, Gjakovė, 2003.
18. Keith Moore, Developing Human, 1998.
19. Gary Miller, Qudesni Kuran, 2003.
20. David Levy, Skywatching, USA, 1994.
Re: Kur'ani Mahnit Shkencetaret.
Kur'ani i Mrekullueshem
Nga Dr. Gary Miller
Kurani nuk eshte quajtur i mrekullueshem vetem nga muslimanet te cilet
e vleresojne ate, e besojne dhe jane te kenaqur me te: ai eshte quajtur
i habitshem edhe nga jo-muslimanet. Ne fakt, edhe vete ata qe e urrejne
Islamin aq shume e kane quajtur ate si te tille.
Hyrje
Ēudia me e madhe per ata jo-muslimane te cilet e kane pare Kuranin me
nje sy kritik, ka qene qe Kurani nuk ka qene kurre ashtu sikurse ata
mendonin. Ēfare ata mendojne eshte qe Kurani eshte nje liber i vjeter i
cili u e ka origjinen rreth 14 shek. me pare nga shkretetirat Arabe;
keshtu qe ata presin qe libri te kete nje pamje te tille; nje liber i
vjeter nga shkretetirat. Me vone ata zbulojne qe libri nuk i ngjante
aspak atij qe ata kishin pritur. Per me teper, nga mendimet e para qe
disa njerez kane eshte qe, perderisa ai eshte nje liber i vjeter qe
vjen nga shkretetira, ai duhet te flase per shkretetirat vete. Ne fakt
eshte e vertete qe Kurani flet per shkretetirat imagjinata e tij
pershkruan edhe shkreterirat; por ai gjithashtu flet per deterat apo
cdo te thote te jesh ne nje shtrengate ne mes te detit.
Marina tregtare
Disa vite me pare, ne Toronto tregohej historia e nje njeriu i cili
punonte ne marinen tregtare per te siguruar jetesen. Nje musliman i dha
atij nje kopje te perkthimit te Kuranit per ta lexuar. Tregtari i detit
nuk dinte asgje per Islamin, megjithate ai ishte shume i interesuar ne
leximin e Kuranit. Kur ai e mbaroi ate se lexuari, ai i ktheu librin
muslimanit dhe pyeti: A ishte Muhamedi detar? Ai kishte ngelur shume i
mahnitur nga menyra se si Kurani pershkruante nje shtrengate ne mes te
detit. Kur atij ju tha jo, ne fakt Muhamedi ka jetuar vetem ne
shkretetire, ajo ishte mese e mjaftueshme per te. Ai e pranoi Islamin
menjehere.
Ai ishte mahnitur me pershkrimin e shtrengates ne Kuran sepse ai e
kishte provuar nje dicka te tille, dhe e dinte qe ai qe e ka shkruar
ate pershkrim, e ka provuar cdo te thote nje stuhi ne mes te detit.
Pershkrimi nje dallge, mbi te nje tjeter dallge dhe mbi te rete ne
qiell (Sure En-Nur, 24:40) nuk mund te kishte qene ajo cka nje person
duke imagjinuar stuhine ne det do te kishte shkruar; ajo pa tjeter
ishte shkruar nga dikush qe e dinte cdo te thote nje stuhi ne det. Ky
eshte vetem nje shembull i cili tregon ate qe Kurani nuk ishte i lidhur
me nje vend apo kohe te caktuar. Pa dyshim, idete shkencore te
shprehura ne te gjithashtu, nuk e kane origjinen nga shkretetirat e 14
shek. me pare.
Grimca me e vogel
Shekuj te tere, perpara ardhjes se Muhamedit si profet, ka ekzistuar
nje teori shume e njohur e atomizmit e avancuar nga filozofi Grek,
Demokritius. Ai dhe ata qe e ndoqen ate, mendonin qe materia perbehej
nga grimca te pandashme dhe te padallueshme qe quheshin atome. Arabet
gjithashtu e kishin pervetesuar nje koncept te tille, ne fakt fjala
Arabe Dharrah i referohet grimces me te vogel qe njerezit njohin. Tani,
shkenca moderne ka zbuluar qe kjo grimce e vogel (atomi) mund te
shperbehet ne pjeseza me te vogela. Kjo eshte nje ide e re qe i perket
shek. te kaluar; megjithate, ky dokument na paraqitet me mjaft interes
ne Kuran, ne Sure Es-Sebe, 34:3 e cila thote:
Ai (Allahu) di edhe per ate qe peshon sa nje atom ne qiej dhe ne toke, bile edhe per ate qe eshte me e vogel se ajo...
Pa dyshim, para 14 shekujsh kjo fraze do te dukej e ēuditshme edhe per
nje Arab. Per te, dharrah ishte gjeja me e vogel qe ekzistonte. Me te
vertete, kjo eshte nje prove qe tregon qe Kuranit nuk i ka kaluar koha.
Mjalti
Nje tjeter shembull i asaj qe dikush pret te gjeje ne nje liber te
vjeter qe flet per shendetin apo kurimin e semundjeve, jane mjekimet
apo kurimet te cilave u ka kaluar koha. Shume burime historike
trensmetojne qe Profeti (s) ka dhene keshilla mbi shendetin dhe
higjenen, megjithate shume nga keto keshilla nuk jane te perfshira ne
Kuran. Ne pajme te pare, per nje jo-musliman, ky duket si nje
perjashtim neglizhent. Ata nuk mund ta kuptojne perse Allahu nuk do te
perfshije keto informacione me vlere ne Kuran. Disa Muslimane perpiqen
ta shpjegojne kete mungese me argumentet e meposhtme: Megjithese keshillat
e profetit ishin te qendrueshme dhe te aplikueshme ne kohen ne te cilen
ai jetonte, Allahu, me dijen e Tij pa kufij, e dinte qe do te vinte nje
kohe kur zbulimet e reja mjeksore dhe shkencore do ti benin keshillat e profetit te dukeshin jashte kohe. Kur u bene zbulime te reja, njerezit do te thonin qe keto zbulime bien ne kontradikte me keshillat
e Profetit. Per kete, perderisa Allahu nuk do te lejonte asnje shans
per jo-muslimanet te thonin qe Kurani bie ne kontradikte me vetveten
apo me mesimet e Profetit (s), Ai perfshiu ne Kuran nje informacion qe
do ti rezistonte koherave. Megjithate, nese do te ekzaminonim
realitetin e vertete te Kuranit persa i perket ekzistences se tij si
nje revelate qiellore, do te vinim re qe i gjithe problemi do te
qartesohej, dhe gabimi i ketyre lloj argumentimesh do te behej i qarte
dhe i kuptueshem.
Duhet te kuptohet qe Kurani eshte nje revelate nga Zoti, dhe si i
tille, i gjithe informacioni qe perfshihet ne te ka nje origjine te
tille. Allahu e zbriti Kuranin nga Vetja e Tij. Ato jane fjalet e
Allahut, te cilat ekzistonin qe para krijimit, dhe per kete asgje nuk
mund te shtohet, hiqet apo ndryshohet. Ne thelb, Kurani ekzistonte dhe
ishte i kompletuar perpara ardhjes se Profetit Muhamed (s), keshtu qe
nuk ka sesi te perfshije ndonje fjale apo keshille te vete Profetit.
Perfshirja e nje informacioni te tille do te binte ne kundershtim te
hapur me qellimin per te cilin Kurani ekziston. Ajo do te tundte
autoritetin e tij dhe do ta bente ate jo-autentik si nje revelate nga
Zoti.
Si rezultat i kesaj, ne Kuran nuk perfshihen mjekimet popullore, te
cilat nuk mund te konsideroheshin te kohes; po ashtu ne te nuk
perfshihen mendimet e njeriut persa i perket asaj qe eshte e vlefshme
per shendetin, cili ushqim eshte i mire per tu konsumuar, apo cfare do
ta kuronte kete apo ate semundje. Ne fakt, Kurani permend vetem nje
produkt i cili sherben si trajtim mjeksor i cili nuk eshte kundershtuar
nga askush. Thuhet qe ne mjaltin njerezit gjejne sherim. Dhe sigurisht,
nuk besoj se do te jete dikush qe do ta kundershtoje kete.
Profeti Muhamed a.s. dhe Kurani
Nese dikush mendon qe Kurani eshte produkt i mendjes se njeriut,
atehere do te pritej qe ky liber te reflektonte dicka nga ajo qe ndodh
ne mendjen e atij qe e kompozoi ate. Ne fakt disa libra te ndryshem dhe
enciklopedi shkruajne qe Kurani eshte produkt i alucinacioneve qe
Muhamedi kishte. Nese kjo eshte e vertete nese Kurani vertete eshte
pjelle e disa problemeve psikologjike ne mendjen e Muhamedit atehere
evidencat per kete do te shfaqeshin te qarta ne Kuran. A ekziston
ndonje evidence e tille? Megjithate perpara se te vertetojme nese
ekziston ndonje evidence e tille apo jo, me pare duhet te identifikojme
cfare duhet te kete ndodhur ne mendjen e tij ne ate kohe, dhe me pas te
kerkojme keto mendime dhe reflektime ne Kuran.
Eshte mese e ditur qe Muhamedi (s) pati nje jete te veshtire. Te gjitha
vajzat e tij nderruan jete pervec njeres. Ai gjithashtu kishte nje grua
lidhjen me te cilen ai e kishte shume per dhe e konsideronte
shume te rendesishme. Edhe ajo nderroi jete bile ne nje periudhe shume
kritike te jetes se tij. Faktikisht, ajo duhet te kete qene nje grua e
forte sepse kur atij ju shpall revelimi i pare, ai i frikesuar shkoi
pikerisht tek ajo. Sigurisht, edhe ne ditet e sotme do te ishte shume e
vershtire te gjeje nje Arab qe do te thoshte isha aq i frikesuar, saqe
vrapova ne shtepi per te gruaja ime. Kjo ndodh sepse ajo eshte natyra e
tyre. Megjithate, Muhamedi a.s. duhet te jete ndier shume komfort me
gruan e tij perderisa ai e beri kete. Kjo tregon qarte sa e forte dhe
sa influence ajo grua kishte. Megjithese keto shembuj jane vetem disa
nga subjektet qe do te kene qene ne mendjen e Muhamedit ne ate kohe,
ato do te mjaftonin per te mbeshtetur piken time.
Kurani nuk permend asnje nga keto gjera as vdekjen e femijeve, as
vdekjen e gruas dhe shoqes me te dashur, as friken nga shpallja e
pjeses se pare te revelates, te cilen ai aq bukur e ndau me gruan e tij
asgje; dhe keto ndodhi duhet ta kene vrare ate, shqetesuar ate, dhe
shkaktuar dhembje dhe hidherim gjate jetes se tij. Ne te vertete, nese
Kurani do te ishte nje produkt i refleksionit te tij psikologjik,
atehere keto subjekte, ashtu sikurse dhe shume te tjera, do te ishin te
qarta apo te pakten do te ishin permendur ne Kuran.
Kurani nga pikpamja shkencore
Analiza e Kuranit nga nje pikpamje shkencore do te ishte shume e mundur
sepse Kurani ofron dicka qe nuk eshte ofruar nga asnje skript tjeter
religjoz ne veēanti dhe asnje fe tjeter ne pergjithesi. Kjo eshte ēka
shkencetaret kerkojne. Sot, ka shume njerez me mendime dhe teori te
ndryshme mbi universin. Keto njerez jane pothuajse gjithkund, por
komuniteti shkencor as nuk do te tentonte tu vinte veshin atyre. Kjo
ndodh per arsye se komuniteti shkencor ka kerkuar nje prove te
falsifikimit. Ata thone, nese ke nje teori, mos na e dergo ate neve
perderisa nuk sjell bashke me te menyren se si ne te provojme nese ajo
qe thua eshte e drejte apo e gabuar.
Ky ishte testi te cilit Ainshtajni ju nenshtrua. Ai erdhi me nje teori
te re dhe tha: Une besoj qe universi eshte ky; dhe keto jane tre menyra
per te provuar nese ajo qe une them eshte e drejte apo e gabuar!
Nen mbikqyrjen e komunitetit shkencor, teoria iu nenshtrua ketij testi,
dhe brenda gjashte vitesh teoria i kaloi te tre menyrat. Natyrisht, kjo
nuk provon qe ai ishte i madh, por provon vetem ate qe ai e meriton te
degjohet sepse ai tha, kjo eshte ideja ime, dhe nese ju doni te
perpiqeni te vertetoni qe une jam gabim, beni kete apo provoni kete
tjetren.
Kjo eshte tamam ajo qe Kurani ka testin e falsifikimit. Disa jane te
vjeter (ne sensin qe ata tashme jane provuar te verteta) dhe disa
ekzistojne edhe sot e kesaj dite. Shume thjeshte ai thote: Nese ky
liber nuk eshte ēfare pretendohet, atehere ēfare ju duhet te beni eshte
kjo, apo kjo, apo ajo tjetra qe te kundershtoni ate. Natyrisht, per
1400 vjet askush nuk ka mundur ta beje asgje keshtu qe ai akoma
konsiderohet i vertete dhe autentik.
Testi i falsifikimit
Ēfare une ju sugjeroj eshte qe heren tjeter, kur te debatoni me dike
rreth Islamit dhe ai pretendon qe ai eshte me te verteten dhe ju ne
erresire, lerini te gjitha argumentet menjeane dhe pyeteni personin: A
ka ndonje test falsifikimi ne fene tuaj? A ka ne fene tuaj diēka,
ēfaredo qofte ajo, qe nese do te ekzistonte do te provonte qe ju jeni
gabim? Une ju premtoj qe ne kete moment qe askush nuk do te jete ne
gjendje te sjelle dicka te tille asnje test, asnje prove, asgje. Kjo
sepse ata nuk mendojne qe ata nuk duhet te tregojne ēfare ata besojne
por ata duhet tu japin te tjereve nje shans per te provuar qe ata nuk
jane gabim. Megjithkete, Islami e ben kete.
Nje shembull perfekt qe tregon si Islami i ofron njeriut nje shans per
te provuar vertetesine tij, jepet ne kapitullin e katert. Te them te
drejten vertete u ēudita kur e zbulova kete sfide per here te pare.
Sure En-Nisa, 4:82, thote:
A nuk e perfillin ata Kuranin? Sikur te ishte prej dikujt tjeter, pervec prej Allahut, do te gjenin ne te shume kunderthenie.
Kjo eshte nje sfide e qarte per nje jo-musliman. Ai eshte i ftuar te
gjeje nje gabim. Faktikisht, serioziteti dhe veshtiresia e kesaj
sfide,dhe paraqitja e saj ne vend te pare nuk eshte ne natyren
njerezore dhe nuk eshte pjese e personalitetit te njeriut. Nuk mund te
ndodhe qe dikush ulet ne provim, dhe pasi e mbaron ate, i le profesorit
nje mesazh ku thuhet: Ky provim eshte perfekt. Nuk ka asnje gabim ne
te. Gjejeni nje, nese mundeni! Askush nuk e ben kete. Profesorin nuk do
ta zinte gjumi naten derisa ai te gjente nje gabim. Por perseri, kjo
eshte menyra me te cilen Kurani i drejtohet njerezimit.
Pyeti Ata qe kane dituri
Nje tjeter e veēante interesante qe ekziston ne Kuran vazhdimisht merret me keshillat
qe ai i ofron lexuesit. Kurani e informon lexuesin per fakte te
ndryshme dhe me pas keshillon, nese kerkon te dish me teper per kete
ose ate, apo nese dyshon ne ate qe thuhet, atehere pyet ata qe kane
dituri. Kjo eshte nje tjeter karakteristike qe te ēudit. Nuk eshte
normale per dike qe nuk ka eksperience ne gjeografi, botanike,
biologji, etj., - te diskutoje per keto tema, dhe me pas te keshilloje
te tjeret te pyesin ata qe kane dituri nese informacioni eshte i
dyshueshem. Gjate te gjitha koherave, shume muslimane kane ndjekur keshillat
e Kuranit dhe kane bere zbulime te shumta. Nese do te hidhnim nje sy
mbi punen e shkencetareve muslimane te shume shekujve me pare, do te
shikonim qe ata kane perdorur shpesh kuota nga Kurani. Punet e tyre
tregojne qe ata bene studime ne nje vend te caktuar, sepse ata kerkonin
te arrinin diku. Dhe ata do te na siguronin qe arsyeja qe i beri ata te
studionin mbi diēka te tille ishte sepse Kurani i tregoi atyre
drejtimin e duhur. Per shembull, Kurani flet per origjinen e njeriut
dhe me pas i thote lexuesit: Bej kerkim mbi te. Ai i jep lexuesit nje
shenje dhe me pas thote qe ka akoma diēka per te zbuluar. Kjo eshte ajo
mbi te cilen Muslimanet nuk tregojne interes por kjo nuk ndodh
gjithmone dhe paragrafet e meposhtem e vertetojne kete.
Embriologjia
Disa vite me pare, nje grup studiuesish ne Riad, ne Arabine Saudite,
mblodhen te gjitha versetet e Kuranit qe diskutonin embriologjine
krijimin e njeriut ne miter. Ata thane kjo eshte cfare Kurani thote. A
eshte kjo e vertete? Per te vertetuar kete ata ndoqen keshillen e
Kuranit qe thote pyeti ata qe kane dituri. Qelloi qe ata zgjodhen nje
jo-musliman i cili ishte profesor i embriologjise ne Universitetin e
Torontos. Emri i tij ishte Keith Mur, dhe ai eshte autore i nje sere
librash mbi embriologjine nje ekspert boteror mbi kete lende. Ata e
ftuan ate ne Riad dhe thane: Kjo eshte cfare Kurani thote per kete
teme. A eshte kjo e vertete? Ēfare mund te na thoni per kete?
Gjate qendrimit te tij ne Riad, ata i dhane profesorit ndihmen e duhur
me perkthimet dhe bashkepunimin qe ai kerkoi. Ne fund ai u ēudit aq
shume me ate qe zbuloi, sa qe ai nderroi edhe disa pjese nga librat e
tij. Ne fakt, ne edicionin e dyte te njerit nga librat e tij, qe
titulohet Perpara se te ishim Lindur...ne seksionin e historise se
embriologjise ai perfshiu disa materiale qe nuk ishin ne edicionin e
pare sepse cfare ai gjeti ne Kuran ishte me e avancuar sesa dija e tij
dhe se ata qe besojne ne argumentet e Kuranit dine ate qe te tjeret nuk
e dine. Une pata kenaqesine ta intervistoja Dr. Keith Mur per nje
prezantim televiziv ne te cilin folem gjate mbi kete teme pati
gjithashtu ilustrime te ndryshme me ane te projektorit etj. Gjate
prezantimit ai tha qe shume nga ato ēka Kurani thote mbi krijimin e
njeriut nuk diheshin deri para 30 vjeteve. Ne fakt, ai tha qe
pershkrimi i Kuranit per embrionin ne nje nga gradat e zhvillimit si
gjak i ngjizur (si shushunje) ishte dicka e re per te, (Sure el-Haxh,
22:5; el-Muminune, 23:14; El-Gafir, 40:67) por pas kerkimit ai pa qe
ajo ishte e vertete, dhe e shtoi ate ne librin e tij. Ai tha qe nuk e
kishte menduar kurre nje diēka te tille. Me pas ai shkoi ne
departamentin e zoologjise dhe kerkoi fotografine e nje shushunje. Kur
ai e gjeti ate, e pa qe ajo dukej tamam si embrioni i njeriut, dhe per
kete vendosi ti paraqese te dy fotografite ne nje nga librat e tij.
Megjithese shembulli i mesiperm i kerkimit te metejshem mbi
informacionin e dhene ne Kuran i perket eksperiences se nje
jo-muslimani, ai eshte perseri i vlefshem sepse vete profesori eshte
nje nga ato qe kane dituri ne subjektin mbi te cilin behet studimi.
Sikur nje njeri i thjeshte te thoshte qe ajo ēka Kurani thote per
formimin e njeriut eshte e vertete, ndoshta fjalet e tij nuk do te
pranoheshin. Por, per arsye te pozites se larte, respektit dhe
vleresimit qe njerezit ja shoqerojne studiuesve, do te ishte e
natyrshme te mendohet qe nese ata do te benin nje kerkim dhe do te
dilnin ne perfundime te bazuara ne kete kerkim, atehere perfundimet do
te ishin te vlefshme.
Kurnderpergjigja e Skeptikut
Dr. Muri shkroi gjithashtu nje liber mbi embriologjine klinike, dhe kur
ai e prezantoi materialin e tij ne Toronto, ai u ndesh me nje reagim te
ashper ne te gjithe Kanadane. Kjo u publikua ne faqet e para te
gazetave ne te gjithe vendin, bile disa nga titujt ishin me te vertete
qesharake. Per shembull, njeri nga titujt lexonte DIĒKA E ĒUDITSHME E
GJETUR NE LIBRIN E LASHTE TE LUTJEVE! Ky shembull tregon qarte qe
njerezit nuk e kuptojne qartesisht ate per te cilen behet fjale.
Faktikisht, nje reporter i nje gazate e pyeti profesor Murin: A nuk
mendoni qe Arabet mund te kene pasur dije rreth gjithe kesaj
pershkrimin e embrionit, pamjen e tij dhe si ai ndryshon e rritet?
Ndoshta ata nuk ishin shkencetare, ndoshta ata kane bere operacione
duke i ēare njerezit per te pare keto gjera. Profesori menjehere
theksoi se ai (reporteri) kishte humbur nje pike shume te rendesishme
te gjitha pamjet e perdorura gjate prezantimit ishin fotografuar
nepermjet mikroskopit. Ai vazhdoi duke thene qe nuk eshte e rendesishme
nese dikush eshte munduar te zbuloje embriologjine 14 shek. me pare.
Ata nuk mund ta kishin pare ate!
Te gjitha pershkrimet e Kuranit mbi embrionin i perkasin kohes kur ai
eshte shume i vogel per tu pare me syrin e lire; keshtu qe duhet nje
mikroskop per ta pare ate. Nje mjet i tille u zbulua vetem rreth 200
vjet me pare - vazhdoi Dr. Muri Ndoshta 14 shekuj me pare dikush mbante
te fshehur nje mikroskop dhe beri kete kerkim, duke mos bere asnje
gabim. Me pas, ne nje menyre apo nje tjeter ja mesoi ate Muhamedit a.s.
dhe i mbushi mendjen atij ta perfshinte kete informacion ne librin e
tij. Pas kesaj ai i shkaterroi mjetet e tij te punes duke e mbajtur ate
pergjithmone sekret. A e beson ti kete? Ne fakt nuk duhet ta besosh
perderisa te sjellesh prova te sakta sepse kjo me te vertete eshte nje
teori qesharake. Kur ai u pyet si e shpjegonte ai kete informacion ne
Kuran?, Dr. Muri u pergjigj: Ajo shpjegohet vetem me nje revelate nga
Zoti!
Gjeologjia
Nje nga koleget e Dr. Murit, Marshall Xhonson, merret me studimin e
Gjeologjise ne Universitetin e Torontos. Ai tregoi nje interes te
veēante ne faktin qe informacioni qe Kurani jepte mbi embriologjine
ishte i sakte, dhe per kete, ai i kerkoi muslimaneve te mblidhnin ēdo
gje nga Kurani qe kishte te bente me specialitetin e tij. Perseri
njerezit ngelen te habitur nga rezultatet. Perderisa ne Kuran trajtohen
tema te shumta, do te duhej nje kohe e gjate per tu marre me gjithēka.
Do te mjaftonte per qellimin e ketij diskutimi te thonim qe Kurani
ofron informacion te qarte dhe te sakte per tema te ndryshme dhe ne te
njejten kohe ai keshillon lexuesin te verifikoje vertetesine e tyre me
studime te ndrshme nga specialiste te ketyre subjekteve. Ashtu sikurse
u tregua nga shembujt e mesiperm te embriologjise dhe gjeologjise,
Kurani ka qene gjithmone nje burim autentik ne te cilin kushdo mund te
mbeshtetet.
Ju nuk e dinit kete me pare
Pa dyshim, nje tjeter menyre interesante e te shprehurit e cila nuk
gjendet askund tjeter pervec se ne Kuran, eshte ajo kur Kurani informon
dhe me pas shpesh here i drejtohet lexuesit me fjalet Ju nuk e dinit
kete me pare. Asnje shkript tjeter nuk e ben kete. Te gjitha shkrimet e
lashta dhe skriptet qe njerezit kane japin nje informacion te gjere,
por ato gjithmone e tregojne burimin e informacionit.
P.sh:, kur Bibla diskuton per historine e te lashteve, ajo tregon qe ky
mbret ka jetuar ketu, ky tjetri luftoi ne kete beteje, nje tjeter kisha
kaq djem, etj. Megjithate, Bibla thote qe nese lexuesi kerkon nje
infromacion me te zgjeruar, ai duhet te kerkoje ne kete liber apo ate
liber te caktuar sepse ai eshte libri nga ku informacioni eshte marre.
Ne kontrast me kete koncept, Kurani e furnizon kexuesin me informacion
dhe me pas thote qe ky informacion nuk ka qene i njohur me pare. Eshte
me shume interes te permendim qe ky koncept nuk u sfidua kurre nga
jo-muslimanet, gjate ketyre 14 shekujve. Me te vertete Mekasit i
urrenin aq shume muslimanet, por megjithese ata degjuan revelimet e
ndryshme qe sillnin diēka te re, perseri ata kurre nuk folen e thane qe
kjo nuk eshte e re. Ne e dime ku Muhamedi e gjeti kete informacion. Ne
e kemi mesuar kete ne shkolle. Ata nuk munden kurre ta sfidonin
autenticitetin e ketyre informacioneve sepse megjithmend ato ishin te
verteta!
Per te ndjekur keshillen e Kuranit per kerkim te informacionit, (edhe
nese ai eshte i ri), gjate kohes se tij si udheheqes i muslimaneve,
Omeri caktoi nje grup studiuesish per gjetjen e murit te Dhulkarneinit.
Perpara se Kurani te zbriste, Arabet nu kishin degjuar kurre per nje
mur te tille, por vetem pse Kurani e pershkruante, ata qene ne gjendje
ta gjenin ate. Ai ndodhet ne nje vend te quajtur Durbend, ne ish
Bashkimin Sovjetik.
[ Shenim: Qyteti i Derbendit (Durbend, Derbend, Derband) gjendet ne
Dagestan, ne brigjet perendimore te Detit Kaspik, rreth 150 milje ne
jug-lindje te Groznit, ne Ēeēeni dhe 140 milje ne veri-perendim te
Bakut, ne Azerbaixhan. Derbandi njihej gjithashtu me emrin Bab el-Ebuab
ne historine e hershme te Islamit. Et-Tabariu e ka permendur ate ne
vepren e tij Tarik er-Rusul uel Muluk kur diskutonte per ngjarjet e
vitit 14 ne kalendarin musliman (ose 646 e.r.) gjate periudhes se
udheheqesit te drejte Kalifit Omer ibn el-Katab (r.a.). Qyeteti
gjithashtu permendet nga Jakuti ne vepren Muxham El-Buldan. Qyteti
ishte i rrethuar me fortifikata me qellim qe ti mbrohej sulmeve nga
veriu i Kaukazit, kur gjate nje kohe sundohej nga mbreteria e fuqishme
e Kazarit. Hitoria e Kazarajve dokumentohet qe nga mesi i mijevjecarit
te pare e.r., dhe mbreteria e tyre u shperbe ne 966 e.r. Derbendi ishte
pika strategjike qe lidhte Veriun e Kaukazit me Jugun apo zonat Perse.
Abdullah Jusuf Ali, perkthyesi i famshem i kuptimit te Kuranit diskuton
disa opinione mbi Dhulkarneinin ne shtojcen VII ne fund te sures Kehf
apo Shpella. Historiani i famshem, Ibn Kethiri permend qe Dhulkarneini
ishte nje mbret besimtar i cili jetoi gjate kohes se profetit Ibrahim
(Abraham s.) dhe ai beri peligrimazhin rreth Kabes bashke me profetin
Ibrahim (s) kur ai e ndertoi ate. Shiko faqen Minoritetet Muslimane per
nje harte qe tregon Derbendin]
Prova e autenticitetit: Nje Trajtim
Duhet te theksohet qe Kurani eshte i sakte per gjerat qe thote,
megjithate saktesia nuk do te thote qe ai eshte nje liber i shenjte. Ne
fakt, saktesia eshte vetem nje nga kriteret qe nje revelate e shenjte
duhet te plotesoje. P.sh., libri telefonik eshte i sakte por kjo nuk do
te thote qe ai eshte i shenjte. Problemi i vertete qendron aty ku
provat duhet te paraqesin burimet e informacionit te Kuranit. Por
theksi bie ne krahun tjeter, ne ate qe prova duhet te gjendet nga
lexuesi. Dikush nuk mund ta mohoje vertetesine e Kuranit pa pasur prova
te mjaftueshme. Nese dikush gjen ndonje gabim, atehere personi mund ta
diskualifikoje ate. Kjo eshte tamam ajo qe Kurani inkurajon.
Nje here nje burre erdhi tek mua, pas nje fjalimi qe kisha dhene ne
Afriken e Jugut. Ai ishte shume i inatosur me ato qe une kisha thene
dhe me tha: Sot une do te shkoj ne shtepi dhe do te gjej nje gabim ne
Kuran. Pa dyshim thashe une une do te pergezoje per kete. Kjo eshte
gjeja me e zgjuar qe dikush mund te bente. Sigurisht, ky ishte trajtimi
qe muslimanet duhet ti bejne Kuranit me ata qe dyshojne ne vertetesine
e tij, sepse vete Kurani ofron nje sfide te tille. Nje fakt thelbesor
qe duhet perseritur per sa i perket vertetesise se Kuranit eshte qe
pamundesia e dikujt per te shpjeguar nje fenomen nuk i kerkon personit
te pranoje ekzistencen e fenomenit apo shpjegimin e nje personi tjeter
persa i perket te njejtit fenomen. Per te qene me specifik, nese dikush
mund te shpjegoje diēka, kjo nuk do te thote qe personi duhet te
pranoje versionin e dikujt tjeter. Por, nese personi e kundershton
shpjegimin e dikujt tjeter, atehere eshte detyra e tij te gjeje nje
prove te sakte. Kjo teori gjenerale ishte e aplikueshme per koncepte te
ndryshme per jeten, por ajo gjithashtu i pershtatet shume bukur sfides
se Kuranit, sepse ajo krijon nje veshtiresi per ate qe thote Nuk e
besoj. Ne momentin kur dikush refuzon te besoje diēka, ai merr mbi vete
obligimin per nje shpjegim tjeter nese ai mendon qe tjeteri eshte
gabim.
Ne fakt, ne nje ajet te veēante te Kuranit i cili gjithmone eshte
keqinterpretuar nga perkthyesit e Kuranit, Allahu permend nje njeri te
cilit ju shpjegua e verteta. Thuhet qe ai nuk e kreu mire detyren sepse
ai nuk i shqyrtoi mire te gjitha variantet qe ai kishte degjuar. Me nje
fjale, eshte fajtor ai i cili degjon diēka dhe nuk e shikon ate me sy
kritik per te pare nese ajo eshte e vertete apo jo. Me nje fjale, ēfare
duhet bere eshte qe informacioni te merret, te procesohet, te vendoset
per ate qe eshte e sakte apo jo e sakte dhe me pas personi te perfitoje
nga informacioni qe mori.
Informacioni duhet te organizohet dhe ndahet ne kategori te vecanta ne
menyre qe te trajtohet ne menyra te ndryshme. P.sh. nese dikush mendon
qe informacioni eshte spekulues, atehere personi duhet te shikoje ne
cilin krah informacioni anon me teper, eshte ai i drejte apo i gabuar.
Por, nese te gjitha faktet jane ofruar atehere personi eshte i detyruar
te zgjedhe vetem njerin nga keto dy opsione. Edhe nese dikush nuk eshte
pozitiv per sa i perket vertetesise se informacionit, ai eshte i
detyruar ta procesoje informacionin, dhe te bindet qe ai nuk mund te
vendose mbi te. Megjithese pika e fundit mund te duket pa kuptim, ajo
ishte e rendesishme ne ate qe personi arrin ne nje konkluzion pozitiv
qe bazohet ne analize te fakteve. Ky familjaritet me iformacionin do ti
tregoje personit kufirin. Kur ai te perballohet me zbulime te reja apo
infromacione te reja. E rendesishme ketu eshte ajo qe dikush nuk mund
te mohoje faktet vetem pse personi nuk eshte i interesuar ne to.
Duke Provuar Alternativa te ndryshme
Siguria e vertete persa i perket vertetesise se Kuranit shfaqet ne
konfidencen qe eshte e pranishme ne te; dhe kjo konfidence vjen me nje
trajtim te vecante qe quhet Duke Provuar Alternativat. Ne thelb Kurani
thote; Ky eshte nje revelate e shenjte, nese ju nuk besoni atehere
ēfare eshte kjo? Me fjale te tjera, lexuesi eshte i ftuar te sjelle
shpjegime te tjera. Ja ku eshte nje liber i shkruar me boje mbi leter.
Nga erdhi ky liber? Ai thote qe eshte nje revelate e shenjte; nese jo,
atehere cili eshte burimi i tij? Fakti me interesant eshte qe asnje nuk
ka ardhur me nje shpjegim qe qendron. Ne fakt te gjitha alternativat
jane provuar. Ashtu sikurse jo-muslimanet e kane trajtuar kete problem,
alternativat jane pothuajse reduktuar ne dy drejtime mendimesh.
Ne njerin krah qendron nje grup njerezish qe e kane studiuar Kuranin
per qindra vjet te cilet thone: Nje gje eshte e qarte ai njeri,
Muhamedi a.s. kujtonte se ishte profet. Ai ne fakt ishte i ēmendur.
Ndersa ne krahun tjeter qendron nje tjeter grup njerezish qe thone Per
kete apo ate evidence, ne jemi te sigurte qe Muhamedi a.s. ishte nje
genjeshtar! Ironikisht, keto dy grupe nuk arrijne kurre te bashkohen pa
kontradita. Ne fakt shume libra i pranojne te dy alternativat duke
filluar me ate qe Muhamedi (s) ishte i cmendur dhe duke perfunduar me
ate qe ai ishte genjeshtar. Ata asnjehere nuk e kuptuan qe ai nuk mund
te kishte patur te dyja. P.sh. nese dikush eshte i manget dhe mendon qe
eshte profet, nuk ulet gjithe naten duke bere plane se si do ti
mashtroje njerezit te nesermen, keshtu ata do te mendojne qe ai eshte
profet? Ai beson ne ate ashtu sikurse beson qe pergjigja do te vij me
ane te revelates.
Rruga e Kritikut
Faktikisht, nje pjese e madhe e Kuranit zbriti si pergjigje per shume
pyetje. Dikush do te pyeste Muhamedin (s) dhe revelata do te vinte me
pergjigjen e pyetjes. Sigurisht, nese dikush eshte i ēmendur dhe beson
se nje engjell i peshperit ne vesh, atehere kur dikush ben nje pyetje,
ai kujton se engjelli do ti sjelle atij pergjigjen. Ai eshte i ēmendur
prandaj dhe ai e beson kete. Ai nuk i thote pyetesit te prese per nje
moment dhe me pas vrapon tek shoket e tij per te pyetur, a e di
ndonjeri prej jush pergjigjen? Kjo lloj sjellje eshte karakteristike e
dikujt qe nuk beson qe ai eshte profet. Ēfare jo-muslimanet nuk
pranojne eshte qe personi nuk mund ti kete te dyja. Njeri mund te jete
i manget ose genjeshtar. Fakti eshte qe ato jane te dyja karakteristika
reciproke te personalitetit.
Skenari i meposhtem eshte nje shembull ideal per te pershkruar ate qark
te mbullur qe jo-muslimanet pershkojne vazhdimisht. Nese i pyet ata
cila eshte origjina e Kuranit? Ata thone qe ai eshte pjelle e nje
personi qe ishte i ēmendur. Me pas i pyet: Nese ai vjen nga ky person,
ku e gjeti ai ate informacion qe perfshihet ne te? Pa dyshim Kurani
permend shume gjera qe ishin te reja per Arabet. Meqe ata duhet te
shpjegojne kete fakt, ata nderrojne pozicion duke thene: Ndoshta ai nuk
ishte i ēmendur. Ndoshta ndonje i huaj ja mesoi atij te gjitha keto.
Keshtu qe ai genjeu dhe i tha njerezve qe ai ishte profet. Ne kete pike
ju duhet te pyesni: Ku e gjeti Muhamedi konfidencen e tij, nese ai
ishte mashtrues? Te zene ne nje qoshe, si nje mace e egersuar, ata do
te vijne me pergjigjen e pare qe u vjen ne mendje. Duke harruar qe ajo
mundesi u konsumua nje here ata thone: Epo, ndoshta ai nuk ishte
mashtrues. Patjeter duhet te kete qene i ēmendur qe vertet besonte se
ishte profet. Keshtu ata fillojne nga e para te pershkojne ate qark te
mbyllur.
Ashtu sikurse eshte permendur edhe me pare, Kurani perfshin nje
infromacion te gjere burimi i te cilit nuk mund ti takoje askujt pervec
Allahut. P.sh. kush i tregoi Muhamedit (s) per murin e Dhulkarneinit
nje vend qindra milje larg ne veri. Kush i tregoi atij per
embriologjine? Kur njerezit mbledhin fakte te tilla, nese ato nuk duan
qe tia atribuojne ekzistencen e tyre ndonje burimi te qiellor, ato
automatikisht kthehen ne pretendimin qe dikush ja mesoi Muhamedit (s)
keto infromacione i cili i perdori ato per te mashtruar njerezit.
Megjithate, kjo teori mund te kundershtohet me nje pyetje te thjeshte:
Meqe Muhamedi ishte mashtrues, ku e gjeti ai konfidencen e tij? Perse
ai i tregonte njerezve ne fytyre ate qe askush tjeter nuk mund ta
thoshte? Kjo konfidence mund te shpjegohet vetem me faktin qe personi
beson qe atij i eshte zbritur nje revelate qiellore.
Nje Revelate Ebu Lehebi
Profeti Muhamed kishte nje xhaxha emri i te cilit ishte Ebu Leheb. Ky
person e urrente Islamin aq shume, saqe ai e ndiqte Profetin per ta
tallur dhe diskretituar. Nese ai e shikonte profetin duke folur me nje
te panjohur, ai do te priste derisa ata te ndaheshin dhe me pas ai do
te shkonte tek i panjohuri dhe do ta pyeste: Ēfare te tha ai? A tha ai
e zeze? Ne fakt eshte e bardhe. A tha ai mengjes? Ne fakt eshte
mbremje. Ai thoshte gjithmone te kunderten e asaj qe ai degjonte
Muhamedin (s) dhe muslimanet te thonin. Pamvaresisht nga kjo, pothuajse
10 vjet me pare se Ebu Lehebi te vdiste, u shpall nje kapitull i vogel
nga Kurani qe fliste per te (Sure El-Leheb, 111). Ajo tregonte hapur
ate qe ai nuk do te behej kurre nje musliman dhe per kete do te denohej
perjete. Per dhjete vjet cfare Ebu Lehebi mund te kishte bere ishte te
thoshte: Kam degjuar qe Kurani thote une nuk do te ndryshoje kurre une
nuk do te behem kurre nje musliman keshtu qe do te perfundoj ne zjarr.
Epo, une dua te behem musliman tani. Si ju duket kjo? Ēfare mendon per
revelaten nga Zoti juaj? Por ai nuk e beri kurre kete. Dhe perseri, kjo
do te ishte pikerisht sjellja e tij, perderisa ai kundershtonte ēdo gje
qe Islami thote. Ne nje fare menyre ajo cfare Muhamedi (s) tha ishte:
Ti me urren dhe ti kerkon zhdukjen time. Atehere thuaj keto fjale dhe
une jam i mbaruar. Hajde pra, thuaji keto fjale. Por Ebu Lehebi nuk i
tha kurre ato fjale. Dhjete vjet te tera, dhe gjate gjithe asaj
periudhe ai nuk e pranoi dhe nuk e mbeshteti kurre ēeshtjen e Islamit.
Si mundet Muhamedi (s) ta kishte ditur dhe te ishte i sigurt qe Ebu
Lehebi do ta vertetonte revelaten Kuranore nese ai (Muhamedi s.) nuk
ishte lajmetari i vertete i Allahut? E si mund te kishte qene ai aq
konfident sa ti kishte dhene dikujt 10 vjet kohe per per disktretituar
figuren e tij si Profet? Pergjigja e vetme eshte qe ai ishte i derguar
i Allahut; sepse te ofrosh nje sfide kaq te rezikshme, duhet te jesh me
te vertete i bindur dhe te mbeshtetesh ne nje revelate nga Zoti.
Largimi
Nje tjeter rast qe flet per konfidencen e Muhamedit (s) ne profetesine
e tij dhe ne nje force qeillore qe do ta mbronte ate dhe mesazhin e tij
ishte kur ai la Meken dhe u fsheh bashke me Ebu Bekrin ne nje shpelle
gjate emigrimit te tyre per ne Medine. Qe te dy i pane disa njerez qe
po vinin per ti vrare, bile Ebu Bekri ishte shume i frikesuar.
Padyshim, nese Muhamedi (s) ishte nje mashtrues qe perpiqej tua hidhte
te tjereve ne ate qe ai ishte profet, gjithkush do te priste qe ne nje
rast te tille ai do ti thonte shokut te tij: Ej Ebu Beker, shiko mos ka
ndonje dalje tjeter nga kjo shpelle, apo Ulu, zer nje qosh dhe mos bej
zhurme. Megjithate ajo cfare ai i tha Ebu Bekrit illustroi konfidencen
e tij. Ai tha: Qetesohu, Allahu eshte me ne, dhe Allahu do te na
shpetoje. Nese dikush mundohet te mashtroje te tjeret, ku e gjen ai
kete natyre te shprehuri? Ne fakt, kjo strukture mendimi nuk eshte
aspak karakteristike e mendjes se nje genjeshtari e mashtruesi.
Pra, ashtu sikurse eshte permendur edhe me siper, jo-muslimanet vijne
rrotull e rrotull nje qarku te mbyllur, duke kerkuar nje shpjegim nje
menyre qe shpjegon te dhenat ne Kuran pa ia atribuar ato origjines se
tij te vertete. Ne njeren ane, te henen te merkuren dhe te premten ata
thone qe ai ishte nje genjeshtar, dhe ne anen tjeter, te marten, te
enjten dhe te shtunen ata thone qe ai ishte i ēmendur. Ēfare ata
refuzojne te pranojne eshte qe personi nuk mund ti kete te dyja; por
pamvaresisht nga kjo, ata kane nevoje per te dy teorite per te
shpjeguar permbajtjen e Kuranit.
Takim me nje Minister
Rreth shtate vjet me pare, nje minister vizitoi shtepine time.
Pikerisht ne dhomen ne te cilen ne ishim ulur, mbi tavoline, i kthyer
mbrapsht, qendronte nje Kuran. Ministri nuk mund ta shikonte se cili
liber ishte. Ne mes te nje diskutimi, une i tregova librin dhe i
thashe: Une kam besim ne kete liber. Duke pare nga Kurani dhe duke mos
ditur se cili liber ai ishte, ai u pergjigj: Degjo, nese nuk eshte
Bibla, atehere ai eshte shkruar nga nje njeri. Si pergjigje te asaj qe
ai tha, une vazhdova: Me ler te them se ēfare ka ne kete liber, dhe
brenda 3 apo 4 minutash, une i tregova atij per disa gjera qe Kurani
permend. Tamam, fill pas atyre 3 apo 4 minutave, ai ndryshoi pazicionin
e tij duke thene: Ke te drejte. Ate liber nuk e ka shkruar njeriu. Ate
e ka shkruar Djalli. Ne te vertete, nje person me mendime te tilla
eshte shume i pafate per nje arsyetim te shendoshe. Se pari, ajo eshte
nje kunderpergjigje e shpejte dhe e pa matur mire. Ajo eshte nje dalje
e shpejte nga nje situate aspak komforte.
Faktikisht, eshte nje histori ne Bibel qe permend se si disa ēifute
ishin deshmitare kur Jezusi (s) ngjalli nje te vdekur. Personi kishte 4
dite qe kishte vdekur, dhe kur Jezusi mberriti ne vend, ai tha ngrihu
dhe personi u ngrit dhe shkoi. Ne nje situate te tille, disa ēifute qe
ishin prezent thane me mosbesim: Ky eshte Djalli. Djalli e ndihmoi ate.
Sot kjo histori perseritet shume shpesh neper kisha, ne te gjithe boten
dhe njerezit derdhin lote duke thene: Ah, te kisha qene i pranishem,
nuk do te kisha qene aq budalla sa ēifutet. Por ironikisht, keto
persona bejne te njejten gje qe ēifutet bene, kur, per tre minuta, ti u
tregon atyre vetem nje pjese te vogel nga Kurani. Ata thone: Djalli e
beri ate. Djalli e shkroi ate liber. Vetem sepse ato zihen ngushte ne
nje qosh dhe nuk kane se cfare te thone, ata i kthehen rrugedaljes me
te lehte dhe te pamatur.
Burimi i Kuranit
Nje tjeter shembull qe flet per adoptimin e ketyre rrugedaljeve ne
situata te tilla, eshte shpjegimi i burimit te mesazhit te Muhamedit
nga Mekasit. Ata shpesh here thonin: Djajte i sjellin Muhamedit
Kuranin. Dhe ashtu sikurse dhe ne shume raste te tjera, Kurani e jep
pergjigjen per kete: Nje verset ne Kuran (Sure El-Kalem, 68:51-53)
E ata qe nuk besuan gati sa nuk te zhduken ty me shikimet e tyre, kur e degjuan Kuranin thane Ai eshte i marre!
Por ai nuk eshte tjeter vetem se keshille per boten
Keshtu ai ofron nje argument per tu pergjigjur kesaj teorie. Ne fakt ka
shume ajete ne Kuran qe kendershtojne haptas sugjerimin qe Muhamedi e
merrte kete mesazh nga djajte. Per shembull, ne kapitullin 26, Allahu
(swt) haptazi afirmon:
Ate Kuranin nuk e sollen djajte.
Ne nje vend tjeter (Sure En-Nahl, 16:28) ne Kuran, Allahu ne meson:
Kur te lexosh Kuranin, kerko mbrojtjen e Allahut prej shejtanit te mallkuar.
A eshte kjo menyra qe shejtani e shkruan nje liber? Ai i thote
personit: Para se te lexosh librin tim, kerkoi Zotit te te mbroje nga
une. Kjo eshte vertet shume e ngaterruar. Vertet nje njeri mund ta
kishte shkruar dicka te tille, por jo Djalli. Shume njerez thone qe ata
nuk mund ti japin nje zgjidhje ketij problemi. Ne njeren ane ata thone
qe Djalli nuk do ta bente dicka te tille, bile edhe nese do te mundte,
Zoti nuk do ta lejonte ate, por ne te njeten kohe, ata e vene Djallin
pothuajse ne te njejten pozite me Zotin. Ne nje fare menyre ata thone
qe Djalli mund te beje cdo gje qe Zoti ben. Si rezultat, kur ata
shikojne Kuranin, ndonese te mahnitur me mrekulline e tij, ata akoma
insistojne qe Djalli e shkroi ate!
Falenderimet i qofshin Allahut (swt) qe muslimanet nuk kane te njetin
qendrim. Ndonese Djalli mund te kete disa mundesi, ato perseri
qendrojne shume larg nga mundesite e Allahut. Dhe asnje musliman nuk do
te jete i tille derisa nuk e beson kete. Dihet nga te gjithe, bile edhe
nga jo-muslimanet qe Djalli shume thjesht mund te gaboje dhe do te
ishte shume e mundur qe ai do te binte ne kontradikte me vetveten nese
ai do te shkruante nje liber. Per kete Kurani thote:
A nuk e perfillin ata Kuranin? Sikur te ishte prej dikujt tjeter, pervec prej Allahut, do te gjenin ne te shume kunderthenie.
Mitomania
Nje tjeter sulm qe ka lidhje me arsyetimet e jo-muslimaneve ne
perpjekjet e tyre te kota per shpjegimin e disa ajeteve ne Kuran, eshte
edhe nje kombinim i te dy teorive qe Muhamedi (s) ishte i ēmendur dhe
genjeshtar. Keta njerez propozojne qe Muhamedi ishte i ēmendur dhe si
rezultat i kesaj ai mashtronte dhe i shtynte njerezit ne rruge te
gabuara. Ka nje emer per kete ne psikologji dhe ai eshte Mitomania.
Personi qe vuan me kete lloj semundje thote genjeshtra dhe me pas i
beson edhe vete ato. Kjo sipas jo-muslimaneve, eshte semundja nga e
cila Muhamedi (s) vuante. Por problemi me kete propozim eshte qe
personi qe vuan nga mitomania, absolutisht nuk mund te flase me fakte,
dhe Kurani eshte i teri i bazuar ne fakte. Ēdo gje qe perfshihet ne te
mund te provohet si e vertete. Perderisa faktet jane problemi kryesor
per nje mitomaniak, terapia qe perdoret per kurimin e saj eshte
ballafaqimi i personit me fakte.
P.sh. nese dikush eshte i ēmendur dhe thote une jam mbreti i Anglise
psikologu nuk e kundershton ate duke i thene , jo ti nuk je mbret. Ti
je i ēmendur. Ne fakt ai e ballafaqon ate me fakte dhe thote: Dakord.
Ti thua qe je mbret i Anglise. Atehere nuk me thua ku ndodhet
mbreteresha sot? Ku eshte kryeministri yt dhe ku jane turperojet? Ne
kete rast, kur personi ka probleme per t'ja dale me faktet, atehere ai
do te filloje te nxjerre arsye te kota, duke thene:
Mmm...mbreteresha...ajo ka shkuar ne shtepine e se emes.
Nnnndersa...kryeministri...ne fakt ai vdiq. Eventualisht ai kurohet
sepse nuk mund t'ja dale dot me faktet. Nese psikologu vazhdon ti
paraqese atij fakte, ai ndeshet me realitetin dhe thote: Mendoj qe une
nuk jam mbret i Anglise.
Ne Kuran eshte perdorur pothuajse e njejta menyre qe psikologu perdor
per te kuruar mitomanine. Nje ajet ne Kuran (Sure Junus, 10:57) thote:
O ju njerez! Juve ju erdhi nga Zoti juaj keshilla (Kurani) dhe sherimi
i asaj qe gjendet ne kraharoret tuaj, edhe udhezim e meshire per
besimtaret.
Ne pamje te pare ajeti duket i pa qarte, megjithate, per dike qe e
shikon ate nen driten e shembullit qe permendem me larte, kuptimi i
ajetit del mese i qarte. Ai qe e lexon Kuranin sherohet nga
deziluzionet. Ai eshte nje terapi ne thelb. Literalisht, ai i kuron
njerezit e deluzionuar duke i paraqitur atyre fakte. Nje menyre
trajtimi qe te bie ne sy ne Kuran eshte ajo qe thote: O ju njerez, ju
thoni kete e kete per kete gje; e ēmendoni per kete tjetren? Si mund ta
thoni kete gje kur dini ate tjetren? e keshtu ne vazhdim. Kjo e detyron
dike te shikoje cfare eshte e rendesishme dhe ne te njejten kohe ajo e
ēliron personin nga iluzione qe e bejne ate te mendojne qe faktet e
prezantuara nga Allahu mund te shpjegohen shume thjesht me teori dhe
arsyetime te kota.
Enciklopedia e Re Katolike
Eshte pikerisht kjo gje konfrontimi me fakte qe ka terhequr vemendjen e
shume jo-muslimaneve. Ne fakt, ne Enciklopedine e Re Katolike, ekziston
nje reference e re qe flet per kete subjekt. Ne nje artikull qe flet
per Kuranin, Kisha Katolike thote:
Pergjate shekujve, shume teori jane ofruar per te shpjeguar origjinen e
Kuranit...Sot asnje njeri i arsyeshem nuk i pranon keto teori...
Ja pra, se si Kisha Katolike, qe ka ekzistuar per kaq shekuj, i mohon te gjitha ato perpjekje per shpjegimet e kota te Kuranit.
Ne te vertete, Kurani eshte nje problem serioz per Kishen Katolike. Ajo
thote qe Kurani eshte nje revelate dhe per kete ata e studiojne ate. Pa
dyshim ata do te donin te gjenin prova qe ai nuk eshte, por nuk munden.
Ata nuk mund te gjejne nje shpjegim qe qendron. Por te pakten ata jane
te drejte ne kerkimet e tyre dhe nuk i pranojne interpretimet
jo-thelbesore me te cilat ata mund te ndeshen. Kisha thote qe gjate
ketyre 14 shekujve nuk eshte prezantuar asnje shpjegim i arsyeshem. Te
pakten ajo pranon qe Kurani nuk eshte dicka qe mund te kalohet pa i
kushtuar vemendjen. Ndersa ka njerez qe jane shume me pak te sinqerte
dhe qe menjehere thone: Kurani vjen nga kjo, Kurani vjen nga ajo. Bile
ne pjesen me te madhe te rasteve ata as qe e ekzaminojne kredibilitetin
e asaj qe thone.
Natyrisht, nje thenie e tille nga Kisha Katolike e ben nje kristian te
sotem te ndeshet me veshtiresi te shumta. Situata mund te jete qe nje
person ka nje ide te veten per sa i perket origjines se Kuranit, por si
pjestar i Kishes, ai nuk mund te veproje sipas asaj qe ai mendon. Kjo,
sepse nje veprim i tille do te ishte ne kundershtim me bindjen, betimin
dhe besnikerine qe Kisha kerkon. Per sa kohe qe ai eshte pjestar i saj,
personi duhet te pranoje pa pyetje dhe te praktikoje si pjese e rutines
se perditshme ate qe Kisha Katolike deklaron. Ne thelb, nese Kisha
Katolike thote: Mos i besoni keto informata te pa konfirmuara per
Kuranin, ēfare mund te themi atehere per pikeveshtrim Islamik. Nese,
vete jo- muslimanet e pranojne qe ka diēka per Kuranin diēka qe duhet
konsideruar pse atehere njerezit behen aq kokeforte dhe armiqesor kur
Muslimanet avancojne pikerisht te njejten teori? Pa dyshim, kjo eshte
per tu thelluar dhe per ata qe jane te arsyeshem dhe te zotet e
mendjes.
Deshmia e nje intelektuali
Kohet e fundit, nje nga intelektualet me ne ze te Kishes Katolike nje
person i quajtur Hans studioi Kuranin dhe opinionin e tij per ate qe
kishte lexuar. Hansi eshte nje figure e njohur dhe shume i respektuar
ne Kishen Katolike. Pas nje studimi te kujdesshem ai prezantoi
rezultatet duke perfunduar: Zoti i foli njeriut nepermjet njeriut,
Muhamedit. Perseri ky eshte nje konkluzion i arritur nga nje
jo-musliman pikerisht nga nje intelektual shume i njohur ne Kishen
Katolike.
Une nuk besoj qe Papa bie dakort me kete, megjithate opinioni i nje
figure kaq te njohur per publikun duhet te peshoje disi ne krahun e
Muslimaneve. A duhet te duartrokitet per ate qe ai u ndesh me
realitetin dhe Kurani nuk eshte dicka qe mund te lihet menjeane dhe qe,
ne fakt Zoti vete eshte origjina e atyre fjaleve.
Ashtu sikurse edhe u be e qarte nga informacioni i permendur me larte,
te gjitha alternativat u konsumuan, keshtu qe shansi per gjetjen e
ndonje shpjegimi tjeter per mohimin e Kuranit eshte i pa mundur.
Pesha e proves mbi kritikun
Nese libri nuk eshte revelate, atehere ai eshte mashtrim; dhe nese
eshte mashtrim ne duhet te pyesim, Cila eshte origjina e tij? Ēfare
eshte ajo me te cilin ne po mashtrohemi? Vertet, pergjigjet e verteta
te ketyre pyetjeve hedhin drite mbi vertetesine e Kuranit dhe bejne te
heshtin ato thenie te paqendrueshme te pabesimtareve.
Tek e fundit, nese njerezit insistojne ne ate qe Kurani eshte nje
mashtrim, ata duhet te ofrojne evidenca per kete. Pesha e proves bie
mbi ta, dhe jo mbi ne. Askush nuk mund te avancoje nje teori nese nuk
mund ta shoqeroje ate me fakte; keshtu qe une i them: Me trego ndonje
mashtrim. Me trego ēfare eshte ajo me te cilen Kurani me mashtron mua.
Me trego...ose perndryshe mos thuaj qe ai eshte nje mashtrim!
Origjina e Universit dhe Jetes
Nje karakteristike e veēante e Kuranit eshte menyra se si ai shqyrton
fenomene qe i perkasin jo vetem te kaluares por edhe diteve te sotme.
Ne fakt, Kurani nuk ishte vetem nje problem i vjeter. Ai akoma paraqet
nje problem problem per jo-muslimanet. Sepse ēdo dite, ēdo jave, ēdo
vit sjell evidenca te reja per ate qe Kurani eshte nje force qe duhet
ta pranojme qe eshte i vertete dhe kjo vertetesi nuk mund te sfidohet.
P.sh. nje ajet ne Kuran (Sure El-Enbija, 21:30) thote:
A nuk e dine ata te cilet nuk besuan se qiejt e toka ishin te ngjitura,
e Ne i ndame ato te dyja dhe ujin e beme baze te jetes se ēdo sendi; a
nuk besojne?
Si per ironi, ky ishte informacion per te cilin nje ēift pabesimtaresh u nderuan me Ēmimin Nobel ne 1973.
Kurani shpalos te verteten mbi origjinen e universit se si filloi nga
nje pjese e vetme dhe njerezit vazhdojne ta verikikojne kete deri ne
ditet e sotme. Per me teper, fakti qe baza e jetes eshte uji nuk do te
mund te perdorej lehte per te bindur njerezit 14 shekuj me pare. E si
mund te qendronte dikush para 1400 vjetesh ne shkretetire dhe ti
tregonte shokut te tij: I gjithe ky (duke bere me shenje nga trupi i
tij) eshte i perbere ne pjesen me te madhe prej uji. Askush nuk do ta
besonte. Nuk kishte asnje prove derisa u arrit zbulimi i mikroskopit.
Ata duhet te presnin derisa te zbulonin qe citoplazma, substanca baze e
qelizes, ishte e perbere prej 80% uje. E pra evidenca erdhi, dhe Kurani
perseri i qendroi proves se kohes.
Me gjere mbi Testin e Falsifikimit
Ne lidhje me testin e falsifikimit qe kemi permendur me siper, duhet te
theksojme qe edhe ato i kane rezistuar te kaluares dhe te tashmes. Disa
nga ato jane permendur si ilustrime te fuqise dhe dijes se Allahut,
ndersa disa te tjere vazhdojne ti rezistojne sfidave te ndryshme te
diteve tona. Nje shembull i te parit eshte ēka Kurani thote per Ebu
Lehebin. Kjo, fare qarte ilustron ate qe Allahu, I Cili e njeh te
fshehten, e dinte qe Ebu Lehebi nuk do te nderronte kurre mendim dhe te
pranonte Islamin, dhe per kete Allahu lajmeroi qe ai do te denohet
pergjithmone ne Zjarr. Ky kapitull ishte nje ilustrim i dijes
madheshtore te Allahut ashtu sikurse ishte nje paralajmerim per te
gjithe ata qe ishin si Ebu Lehebi.
Idhtaret e Librit
Nje tjeter shembull interesant i testit te falsifikimit qe gjendet ne
Kuran eshte pjesa qe permend mardheniet ndermjet muslimaneve dhe
ēifuteve. Ky verset eshte dhene ne menyre te atille qe te mos preke
mardheniet ndermjet individeve te te dy feve. Ne fakt ai ben nje
permbledhje mbi mardheniet midis dy grupeve perkatese. Ne thelb, Kurani
thote qe Kristianet gjithmone do ti trajtojne Muslimanet shume me mire
sesa Ēifutet i trajtojne ato. Ne te vertete, influenca e plote e ketij
verseti mund te vihet re vetem duke veshtruar ate me nje kujdes te
veēante. Eshte e vertete qe shume Kristiane dhe shume ēifute kane
pranuar Islamin, por ne pergjithesi, komuniteti ēifut eshte per tu pare
si nje armik i rezikshem i Islamit. Per me teper, vetem pak njerez e
kuptojne qellimin e nje deklarate te tille ne Kuran. Kjo do te kishte
qene nje shans i mire per ēifutet te sfidonin vertetesine e Kuranit ate
qe ai nuk eshte nje revelate e shenjte. Ajo ēka ata duhet te bejne
eshte te organizohen, ti trajtojne muslimanet mire per disa vjet dhe me
pas te thone: Ēfare atehere thote libri juaj i shenjte per miqte tuaj
jane ata Kristianet apo ēifutet? A e shikoni se cfare kane bere ēifutet
per ju? Kjo eshte cfare ata mund te kishin bere per ta mohuar
vertetesine e Kuranit. Por kjo nuk eshte bere per 1400 vjet me rradhe.
Megjithate oferta eshte gjithmone e hapur.
Nje trajtim matematikor
Te gjithe shembujt e dhene deri tani, te cilet propozonin pikmamje te
ndryshme per shqyrtimin e Kuranit, kane patur pa dyshim nje natyre
subjektive: Sidoqofte mbetet akoma per tu diskutuar nje tjeter
alternative, e cila vjen me me objektivitet dhe eshte me baze
matematikore.
Dikush qe do ti mblidhte ato qe ne mund ta quanim nje liste hamendjesh,
do te habitej me faktet qe Kurani eshte shume autentik. Me hamendje,
ashtu sikurse me perdorimin e shembujve predikues, Kurani mund te
shpjegohej matematikisht. Nese per shembull kemi nje person te cilit i
eshte kerkuar te zgjedhe midis dy pergjigjeve (njera e drejte dhe
tjetra e gabuar) dhe duke mbyllur syte ai zgjedh, atehere shansi i tij
eshte 1 me 2, qe do te thote ai mund te zgjedhe ose te drejten ose te
gabuaren. Por nese i njejti person ndeshet me dy situata te tilla (pra
ai mund te zgjedhe te drejten ose te gabuaren ne situaten e pare dhe te
drejten ose te gabuaren ne te dyten) dhe duke mbyllur syte ai zgjedh,
atehere shansi i tij eshte nje me kater sepse ka vetem nje pergjigje te
cilen nese e zgjedh ai do te ishte i drejte dhe 3 te tjerat do te ishin
te gabuara. Me fjale te tjera personi mund te beje nje zgjedhje te
gabuar si ne situaten e pare ashtu edhe ne te dyten; ose te beje nje
zgjedhje te gabuar ne te paren dhe te sakte ne te dyten; ose te beje
nje zgjedhje te sakte ne te paren dhe te gabuar ne te dyten; ose te
beje nje zgjedhje te sakte si ne te paren ashtu edhe ne te dyten.
Pa dyshim, i vetmi rast ne te cilin personi do te ishte plotesisht i
sakte do te ishte skenari i fundit, kur ai ben zgjedhje te sakta per te
dyja situatat. Veshtiresia per dhenien e nje pergjigje plotesisht te
sakte eshte rritur sepse numri i situatave per te cilat ai eshte
kerkuar te zgjedhe eshte rritur; ekuacioni matematikor qe perfaqeson
kete skenar do te ishte ½ x ½ (qe do te thote 1 nga dy zgjedhje per
situaten e pare dhe nje nga dy zgjedhje per te dyten).
Nese do te vazhdonim me nje shembull te tille, nese personi ndeshet me
tre situata per te cilat ai kerkohet te zgjedhe, atehere ai do te jete
i sakte vetem ne 1/8 e rasteve (ose ½ x ½ x ½). Perseri shanset qe ai
te jete korrekt ne te tre situatat jane ulur akoma me teper duke e ēuar
ate ne 1 me 8. Duhet te kuptojme qe sa me teper rritet numri i
situatave aq me teper ulen shanset per te qene i sakte sepse te dyja
jane ne proporcion te zhdrejte.
Duke aplikuar kete shembull ne situatat e Kuranit, do te shohim qe nese
ndertojme nje liste me subjekte per te cilat Kurani ka ofruar thenie te
sakta, atehere mundesia qe ato te kene qene hamendje te verbera eshte
shume e vogel. Ne te vertete subjektet e diskutuara ne Kuran jane te
shumta (disa nga ato jane te rreshtuara ne Kurani dhe Dija Shkencore),
keshtu qe mundesia qe dikush te vije me hamendje te sakta behet zero.
Nese jane 1 milione menyra per ta quajtur Kuranin te gabuar, por
perseri ai ēdo here eshte i drejte, atehere nuk eshte e mundur qe
dikush ka qene duke folur me hamendje.
Tre shembujt e meposhtem bejne fjale per subjekte te cilat Kurani ka
ofruar thenie te sakta. Ato se bashku ilustrojne ate qe rruget per te
kundershtuar vertetesine e Kuranit nuk kane qene te mundura.
Bleta femer
Ne kapitullin e 16 (Sure En-Nahl, 16:68-69) Kurani thote qe bleta femer
e le folene ne kerkim te ushqimit. Por nje person do ta kete te
veshtire te gjeje me hamendje nese bleta qe fluturon eshte mashkull ose
femer. Ma do mendja ajo eshte femer thote ai. Padyshim, shanset qe ai
te kete dhene nje hamendje te sakte jane nje me dy. Qellon qe Kurani ka
dhene nje informacion te sakte. Por qellon qe kjo nuk eshte ajo qe
shume njerez besonin perpara zbritjes se Kuranit. Si mund te dallohet
nje blete femer nga nje blete mashkull. Ne fakt duhet nje specialist ta
beje ate, megjithate eshte zbuluar qe bleta mashkull nuk del kurre nga
foleja per te siguruar ushqimin. Por ne dramen e shekspirit, Henri IV,
disa nga karakteret pershkruajne bletet dhe ata thone qe bletet jane
ushtare dhe kane nje mbret. Kjo eshte ajo ēka njerezit mendonin ne
kohen e Shekspirit qe bletet te cilat ne i shikojme duke fluturuar jane
meshkuj dhe ato japin llogari perpara nje mbreti. Sidoqofte kjo eshte
totalisht e gabuar. Ato jane femra dhe japin llogari perpara nje
mbretereshe. Dhe per te arrtur ketu duheshin zbulimet shkencore te
vetem 300 vjeteve me pare.
Pra ne listen e hamendjeve, Kurani kishte nje shans pre 50/50 per te qene drejte ndersa parashikimet ishin nje me dy.
Dielli
Kurani, perveē bletes, ka dhene informacion edhe per diellin dhe
menyren se si ai leviz ne hapesire. Kur dielli leviz ne hapsire, ka dy
opsione; ai ose mund te levize ashtu sikurse leviz nje gur i hedhur nga
dikush ose ai mund te levize ne nje menyre te caktuar. Kurani ofron te
dyten duke thene qe dielli leviz per shkak te levizjes se tij (Sure
El-Enbija 21:33). Per kete, Kurani ka perdorur fjalen sabaha e cila
pershkruan levizjen e diellit ne hapsire. Per ta bere kete fjale Arabe
me te kuptueshme per lexuesin ne po japim nje shembul.
Nese dikush eshte ne uje dhe ne perdorim fjalen sabaha per te
pershkruar levizjen e tij, atehere kuptohet qe personi eshte duke
notuar ne nje drejtim te caktuar dhe jo si rezultat i ndonje force qe e
shtyn ate. Me nje fjale ai leviz vete. Keshtu qe kur fjala sabaha
perdoret per te pershkruar levizjen e diellit, atehere kjo nuk do te
thote qe dielli eshte duke fluturuar jashte kontrollit ne hapsire sepse
ai eshte hedhur apo shtyre nga diēka. Ajo thjesht do te thote qe dielli
kthehet dhe rrotullohet ndersa liviz. Kjo eshte ajo per te cilen Kurani
na siguron, por a ishte kjo e lehte per tu zbuluar? A mundet nje person
i thjeshte te thote qe dielli rrotullohet? Vetem kohet e fundit u be e
mundur shpikja e nje pajisje qe mund te projektonte imazhin e diellit
ne kompjuter ne menyre qe studiuesit ta shikonin ate pa u verbuar.
Nepermjet ketij procesi u arrit te zbulohej qe ne diell ka shenja dhe
qe keto shenja levizin ēdo 25 dite. Kjo levizje i referohet rrotullimit
te diellit ne aksin e tij dhe provon, ashtu sikurse Kurani tha me teper
se 1400 vjete me pare, qe me te vertete dielli rrotullohet dhe leviz ne
hapsire.
Pra ne listen e hamendjeve, shanset per gjetjen e pergjigjeve te sakta
ne te dy situatat bleta mashkull apo femer dhe levizja e diellit jane
nje me kater.
Zonat Kohore
Nese do ta hidhnim veshtrimin tone ne historine e 1400 vjeteve me pare
do te kishim pare qe njerezit ne ate kohe nuk dinin shume per sa i
perket ndryshimit te kohes/ores ne vende te ndryshme, dhe ajo ēka
Kurani ka ofruar per kete subjekt eshte megjithmend per tu habitur.
Fakti qe nje familje eshte duke ngrene mengjesin kur dielli eshte duke
lindur, ndersa nje familje tjeter eshte duke shijuar ajrine fresket te
nates eshte megjithmend diēka qe te mrekullon, bile edhe ne diten tona.
Eshte mese e vertete qe, para 1400 vjetesh, nje person nuk mund te
udhetonte me teper se 30 mijle ne dite, dhe per kete nje udhetim nga
India per shembull per ne Marok do te merrte muaj te tere. Dhe
padyshim, ndersa ishte duke ngrene darke ne Marok, personi mendonte
Ashtu sikurse une dhe familja ime duhet te jete duke ngrene darken ne
kete moment. Kjo ndodh sepse ai nuk e kuptonte qe kur udhetonte, ai
levizte ne kohe dhe hapsire. Perseri, vetem sepse ato jane fjalet e
Allahut, te Gjithedijshmit, Kurani e paraqet dhe informon per kete
fenomen.
Ne nje verset shume interesant thuhet qe kur historise ti kete ardhur
fundi dhe Dita e Gjykimit te kete arritur, gjithshka do te ndodhe
brenda nje momenti. Ky moment do ti kape disa gjate dites e disa gjate
nates. Kjo ilustron dijen e gjere te Allahut dhe ate qe Ai e dinte qe
me pare ekzistencen e koheve te ndryshme ne zona te ndryshme,
megjithese kjo ishte dicka qe nuk dihej 14 shekuj me pare. Pa dyshim ky
fenomen do te mjaftonte si nje prove per vertetesine e Kuranit.
Mbyllje
Per t'ju kthyer edhe nje here listes se hamendjeve, parashikimet apo
shanset per dhenien e nje informacioni te sakte ne te tre subjektet
bletet, livizja e diellit dhe ekzistenca e zonave kohore ishin nje me
tete.
Keto shembuj mund te vazhdonin e vazhdonin, duke ndertuar nje liste te
gjate hamendjesh te sakta; dhe pa dyshim raporti do te rritej me
rritjen e numrit te cdo subjekti qe diskutohet ne Kuran. Por ajo qe
asnjeri nuk mund te mohoje eshte qe mundesia qe Muhamedi (s), nje i
pashkolluar, te jepte me hamendje nje infromacion te sakte per mijera e
mijera subjekte pa bere asnjehere asnje gabim, eshte aq i vogel saqe te
gjitha teorite qe flasin per autoresine e tij ne Kuran, duhet te hidhen
poshte bile edhe nga armiqte me te ashper te Islamit!
Ne fakt Kurani e pret nje sfide te tille. Nuk do te ishte ēudi qe nese
nje person, ne momentin qe ai shkel ne nje toke te huaj, i thote nje
tjetri: Une e njoh babane tend, personi tjeter do te dyshonte ne fjalet
e te huajit, duke thene; Ti sapo ke ardhur ketu. Si mund ta njohesh ti
babane tim? Si rezultat ai do te filloje te pyese; a nuk me thua, eshte
babai im i shkurter apo i gjate, bjond apo brun? Si ngjan ai?
Natyrisht, nese vizitori vazhdon duke dhene pergjigje te sakta, atehere
skeptiku nuk ka asnje rruge tjeter por te thote: Ma do mendja qe ti
vertete e njeh babane tim, ndonese une nuk e di se si.
Situata eshte e njejte edhe me Kuranin. Ai thote qe ai vjen nga Ai qe
krijoi ēdo gje. Keshtu qe ēdo kush ka te drejte te thote: Me bind mua!
Nese autori i ketij libri me te vertete krijoi jeten dhe cdo gje ne
qiej dhe ne toke, atehere Ai pa dyshim duhet te dije per kete apo ate
tjetren. Dhe dikush qe do te studionte Kuranin do te arrinte ne te
njejtat te verteta. Per me teper ne duhet te dime diēka: Jo te gjithe
ne duhet te jemi eksperte per te verifikuar ate qe Kurani permban.
Besimi i dikujt shtohet ndersa ai kerkon dhe konfirmon te vertetat ne
Kuran. Dhe kjo eshte ajo qe duhet bere gjate gjithe jetes.
Lutem qe Zoti ti drejtoje te gjithe drejt te vertetes.
Shtojce I
Nje inxhinjer ne Universitetin e Torontos, i cili ishte i interesuar ne
psikologji dhe kishte lexuar dicka rreth kesaj lende, beri nje studim
dhe shkroi nje dezertacion mbi Efektivitetin e Diskutimeve ne Grup.
Qellimi i ketij studimi ishte te gjendej se sa ishin arritjet e
njerezve kur ata bashkoheshin ne grupe prej dy, tre, dhjete apo me
teper personash. Grafiku qe paraqet rezultatet leviz ne pika te
ndryshme, megjithate pika me e larte e ti perfaqeson grupin prej dy
personash. Pa dyshim ky rezultat ishte pertej perashikimeve te tija
megjithate kjo ishte nje keshille e vjeter e dhene ne Kuran (Sure
Es-Sebe 34:46):
Thuaj: - Une ju keshilloj vetem per nje gje. Per hir te Allahut te
angazhoheni sinqerisht, dy e nga dy ose nje e nga nje, e pastaj te
mendoheni thelle...
Shtojce II Iram
Per me teper, ne kapitulin e 89 te Kuranit (Sure El-Fexhr, 89:7) eshte
permendur nje qytet me emrin Iram (nje qytet prej kolonash) i cili nuk
eshte njohur ne historine e lashte dhe qe sipas historianeve nuk kishte
ekzistuar kurre. Por ne dhjetor te 1978, National Geografic (nje kanal
televiziv filmash dokumentare) sjell disa informacione me interes qe
thonin qe ne 1973, ne Siri ishte germuar dhe zbuluar qyteti i Elbas.
Qyteti mendohet te jete 43 shekuj i vjeter, por kjo nuk ishte lajmi me
me interes. Ēfare ishte edhe me interesante ishte qe kerkuesit kishin
gjetur ne biblioteken e Elbas nje liste te te gjithe qyeteteve me te
cilat Elba kishte lidhur mardhenie tregtare. Mund te duket e veshtire
per ta besuar por, ne liste u gjend edhe emri Iram. Banoret e Elbas
kishin patur mardhenie tregtare me banoret e Iramit!
Ne mbyllje dua tu kerkoj ti kushtoni nje vemendje dhe kujdes te veēante rreshtave te meposhtem (Sure 29:50-51).
Thuaj: - Une ju keshilloj vetem per nje gje. Per hir te Allahut te
angazhoheni sinqerisht, dy e nga dy ose nje e nga nje, e pastaj te
mendoheni thelle...
Po a nuk u mjaftoi atyre qe Ne ta shpallem ty librin, i cili u lexohet
atyre, e ska dyshim se kjo eshte dhurate e perkujtim per njerez qe duan
te besojne!
P.S. Kush don tė dij mė tepėr pėr Dr.Gary Miller-in le tė shkoj nė
google dhe tė kėrkon, thjesht, vetėm shkruaje emrin dhe mbiemrin e tij.
All-allhu e shpėrbleftė pėr punėn e tij shkencore qė bėn.
Nga Dr. Gary Miller
Kurani nuk eshte quajtur i mrekullueshem vetem nga muslimanet te cilet
e vleresojne ate, e besojne dhe jane te kenaqur me te: ai eshte quajtur
i habitshem edhe nga jo-muslimanet. Ne fakt, edhe vete ata qe e urrejne
Islamin aq shume e kane quajtur ate si te tille.
Hyrje
Ēudia me e madhe per ata jo-muslimane te cilet e kane pare Kuranin me
nje sy kritik, ka qene qe Kurani nuk ka qene kurre ashtu sikurse ata
mendonin. Ēfare ata mendojne eshte qe Kurani eshte nje liber i vjeter i
cili u e ka origjinen rreth 14 shek. me pare nga shkretetirat Arabe;
keshtu qe ata presin qe libri te kete nje pamje te tille; nje liber i
vjeter nga shkretetirat. Me vone ata zbulojne qe libri nuk i ngjante
aspak atij qe ata kishin pritur. Per me teper, nga mendimet e para qe
disa njerez kane eshte qe, perderisa ai eshte nje liber i vjeter qe
vjen nga shkretetira, ai duhet te flase per shkretetirat vete. Ne fakt
eshte e vertete qe Kurani flet per shkretetirat imagjinata e tij
pershkruan edhe shkreterirat; por ai gjithashtu flet per deterat apo
cdo te thote te jesh ne nje shtrengate ne mes te detit.
Marina tregtare
Disa vite me pare, ne Toronto tregohej historia e nje njeriu i cili
punonte ne marinen tregtare per te siguruar jetesen. Nje musliman i dha
atij nje kopje te perkthimit te Kuranit per ta lexuar. Tregtari i detit
nuk dinte asgje per Islamin, megjithate ai ishte shume i interesuar ne
leximin e Kuranit. Kur ai e mbaroi ate se lexuari, ai i ktheu librin
muslimanit dhe pyeti: A ishte Muhamedi detar? Ai kishte ngelur shume i
mahnitur nga menyra se si Kurani pershkruante nje shtrengate ne mes te
detit. Kur atij ju tha jo, ne fakt Muhamedi ka jetuar vetem ne
shkretetire, ajo ishte mese e mjaftueshme per te. Ai e pranoi Islamin
menjehere.
Ai ishte mahnitur me pershkrimin e shtrengates ne Kuran sepse ai e
kishte provuar nje dicka te tille, dhe e dinte qe ai qe e ka shkruar
ate pershkrim, e ka provuar cdo te thote nje stuhi ne mes te detit.
Pershkrimi nje dallge, mbi te nje tjeter dallge dhe mbi te rete ne
qiell (Sure En-Nur, 24:40) nuk mund te kishte qene ajo cka nje person
duke imagjinuar stuhine ne det do te kishte shkruar; ajo pa tjeter
ishte shkruar nga dikush qe e dinte cdo te thote nje stuhi ne det. Ky
eshte vetem nje shembull i cili tregon ate qe Kurani nuk ishte i lidhur
me nje vend apo kohe te caktuar. Pa dyshim, idete shkencore te
shprehura ne te gjithashtu, nuk e kane origjinen nga shkretetirat e 14
shek. me pare.
Grimca me e vogel
Shekuj te tere, perpara ardhjes se Muhamedit si profet, ka ekzistuar
nje teori shume e njohur e atomizmit e avancuar nga filozofi Grek,
Demokritius. Ai dhe ata qe e ndoqen ate, mendonin qe materia perbehej
nga grimca te pandashme dhe te padallueshme qe quheshin atome. Arabet
gjithashtu e kishin pervetesuar nje koncept te tille, ne fakt fjala
Arabe Dharrah i referohet grimces me te vogel qe njerezit njohin. Tani,
shkenca moderne ka zbuluar qe kjo grimce e vogel (atomi) mund te
shperbehet ne pjeseza me te vogela. Kjo eshte nje ide e re qe i perket
shek. te kaluar; megjithate, ky dokument na paraqitet me mjaft interes
ne Kuran, ne Sure Es-Sebe, 34:3 e cila thote:
Ai (Allahu) di edhe per ate qe peshon sa nje atom ne qiej dhe ne toke, bile edhe per ate qe eshte me e vogel se ajo...
Pa dyshim, para 14 shekujsh kjo fraze do te dukej e ēuditshme edhe per
nje Arab. Per te, dharrah ishte gjeja me e vogel qe ekzistonte. Me te
vertete, kjo eshte nje prove qe tregon qe Kuranit nuk i ka kaluar koha.
Mjalti
Nje tjeter shembull i asaj qe dikush pret te gjeje ne nje liber te
vjeter qe flet per shendetin apo kurimin e semundjeve, jane mjekimet
apo kurimet te cilave u ka kaluar koha. Shume burime historike
trensmetojne qe Profeti (s) ka dhene keshilla mbi shendetin dhe
higjenen, megjithate shume nga keto keshilla nuk jane te perfshira ne
Kuran. Ne pajme te pare, per nje jo-musliman, ky duket si nje
perjashtim neglizhent. Ata nuk mund ta kuptojne perse Allahu nuk do te
perfshije keto informacione me vlere ne Kuran. Disa Muslimane perpiqen
ta shpjegojne kete mungese me argumentet e meposhtme: Megjithese keshillat
e profetit ishin te qendrueshme dhe te aplikueshme ne kohen ne te cilen
ai jetonte, Allahu, me dijen e Tij pa kufij, e dinte qe do te vinte nje
kohe kur zbulimet e reja mjeksore dhe shkencore do ti benin keshillat e profetit te dukeshin jashte kohe. Kur u bene zbulime te reja, njerezit do te thonin qe keto zbulime bien ne kontradikte me keshillat
e Profetit. Per kete, perderisa Allahu nuk do te lejonte asnje shans
per jo-muslimanet te thonin qe Kurani bie ne kontradikte me vetveten
apo me mesimet e Profetit (s), Ai perfshiu ne Kuran nje informacion qe
do ti rezistonte koherave. Megjithate, nese do te ekzaminonim
realitetin e vertete te Kuranit persa i perket ekzistences se tij si
nje revelate qiellore, do te vinim re qe i gjithe problemi do te
qartesohej, dhe gabimi i ketyre lloj argumentimesh do te behej i qarte
dhe i kuptueshem.
Duhet te kuptohet qe Kurani eshte nje revelate nga Zoti, dhe si i
tille, i gjithe informacioni qe perfshihet ne te ka nje origjine te
tille. Allahu e zbriti Kuranin nga Vetja e Tij. Ato jane fjalet e
Allahut, te cilat ekzistonin qe para krijimit, dhe per kete asgje nuk
mund te shtohet, hiqet apo ndryshohet. Ne thelb, Kurani ekzistonte dhe
ishte i kompletuar perpara ardhjes se Profetit Muhamed (s), keshtu qe
nuk ka sesi te perfshije ndonje fjale apo keshille te vete Profetit.
Perfshirja e nje informacioni te tille do te binte ne kundershtim te
hapur me qellimin per te cilin Kurani ekziston. Ajo do te tundte
autoritetin e tij dhe do ta bente ate jo-autentik si nje revelate nga
Zoti.
Si rezultat i kesaj, ne Kuran nuk perfshihen mjekimet popullore, te
cilat nuk mund te konsideroheshin te kohes; po ashtu ne te nuk
perfshihen mendimet e njeriut persa i perket asaj qe eshte e vlefshme
per shendetin, cili ushqim eshte i mire per tu konsumuar, apo cfare do
ta kuronte kete apo ate semundje. Ne fakt, Kurani permend vetem nje
produkt i cili sherben si trajtim mjeksor i cili nuk eshte kundershtuar
nga askush. Thuhet qe ne mjaltin njerezit gjejne sherim. Dhe sigurisht,
nuk besoj se do te jete dikush qe do ta kundershtoje kete.
Profeti Muhamed a.s. dhe Kurani
Nese dikush mendon qe Kurani eshte produkt i mendjes se njeriut,
atehere do te pritej qe ky liber te reflektonte dicka nga ajo qe ndodh
ne mendjen e atij qe e kompozoi ate. Ne fakt disa libra te ndryshem dhe
enciklopedi shkruajne qe Kurani eshte produkt i alucinacioneve qe
Muhamedi kishte. Nese kjo eshte e vertete nese Kurani vertete eshte
pjelle e disa problemeve psikologjike ne mendjen e Muhamedit atehere
evidencat per kete do te shfaqeshin te qarta ne Kuran. A ekziston
ndonje evidence e tille? Megjithate perpara se te vertetojme nese
ekziston ndonje evidence e tille apo jo, me pare duhet te identifikojme
cfare duhet te kete ndodhur ne mendjen e tij ne ate kohe, dhe me pas te
kerkojme keto mendime dhe reflektime ne Kuran.
Eshte mese e ditur qe Muhamedi (s) pati nje jete te veshtire. Te gjitha
vajzat e tij nderruan jete pervec njeres. Ai gjithashtu kishte nje grua
lidhjen me te cilen ai e kishte shume per dhe e konsideronte
shume te rendesishme. Edhe ajo nderroi jete bile ne nje periudhe shume
kritike te jetes se tij. Faktikisht, ajo duhet te kete qene nje grua e
forte sepse kur atij ju shpall revelimi i pare, ai i frikesuar shkoi
pikerisht tek ajo. Sigurisht, edhe ne ditet e sotme do te ishte shume e
vershtire te gjeje nje Arab qe do te thoshte isha aq i frikesuar, saqe
vrapova ne shtepi per te gruaja ime. Kjo ndodh sepse ajo eshte natyra e
tyre. Megjithate, Muhamedi a.s. duhet te jete ndier shume komfort me
gruan e tij perderisa ai e beri kete. Kjo tregon qarte sa e forte dhe
sa influence ajo grua kishte. Megjithese keto shembuj jane vetem disa
nga subjektet qe do te kene qene ne mendjen e Muhamedit ne ate kohe,
ato do te mjaftonin per te mbeshtetur piken time.
Kurani nuk permend asnje nga keto gjera as vdekjen e femijeve, as
vdekjen e gruas dhe shoqes me te dashur, as friken nga shpallja e
pjeses se pare te revelates, te cilen ai aq bukur e ndau me gruan e tij
asgje; dhe keto ndodhi duhet ta kene vrare ate, shqetesuar ate, dhe
shkaktuar dhembje dhe hidherim gjate jetes se tij. Ne te vertete, nese
Kurani do te ishte nje produkt i refleksionit te tij psikologjik,
atehere keto subjekte, ashtu sikurse dhe shume te tjera, do te ishin te
qarta apo te pakten do te ishin permendur ne Kuran.
Kurani nga pikpamja shkencore
Analiza e Kuranit nga nje pikpamje shkencore do te ishte shume e mundur
sepse Kurani ofron dicka qe nuk eshte ofruar nga asnje skript tjeter
religjoz ne veēanti dhe asnje fe tjeter ne pergjithesi. Kjo eshte ēka
shkencetaret kerkojne. Sot, ka shume njerez me mendime dhe teori te
ndryshme mbi universin. Keto njerez jane pothuajse gjithkund, por
komuniteti shkencor as nuk do te tentonte tu vinte veshin atyre. Kjo
ndodh per arsye se komuniteti shkencor ka kerkuar nje prove te
falsifikimit. Ata thone, nese ke nje teori, mos na e dergo ate neve
perderisa nuk sjell bashke me te menyren se si ne te provojme nese ajo
qe thua eshte e drejte apo e gabuar.
Ky ishte testi te cilit Ainshtajni ju nenshtrua. Ai erdhi me nje teori
te re dhe tha: Une besoj qe universi eshte ky; dhe keto jane tre menyra
per te provuar nese ajo qe une them eshte e drejte apo e gabuar!
Nen mbikqyrjen e komunitetit shkencor, teoria iu nenshtrua ketij testi,
dhe brenda gjashte vitesh teoria i kaloi te tre menyrat. Natyrisht, kjo
nuk provon qe ai ishte i madh, por provon vetem ate qe ai e meriton te
degjohet sepse ai tha, kjo eshte ideja ime, dhe nese ju doni te
perpiqeni te vertetoni qe une jam gabim, beni kete apo provoni kete
tjetren.
Kjo eshte tamam ajo qe Kurani ka testin e falsifikimit. Disa jane te
vjeter (ne sensin qe ata tashme jane provuar te verteta) dhe disa
ekzistojne edhe sot e kesaj dite. Shume thjeshte ai thote: Nese ky
liber nuk eshte ēfare pretendohet, atehere ēfare ju duhet te beni eshte
kjo, apo kjo, apo ajo tjetra qe te kundershtoni ate. Natyrisht, per
1400 vjet askush nuk ka mundur ta beje asgje keshtu qe ai akoma
konsiderohet i vertete dhe autentik.
Testi i falsifikimit
Ēfare une ju sugjeroj eshte qe heren tjeter, kur te debatoni me dike
rreth Islamit dhe ai pretendon qe ai eshte me te verteten dhe ju ne
erresire, lerini te gjitha argumentet menjeane dhe pyeteni personin: A
ka ndonje test falsifikimi ne fene tuaj? A ka ne fene tuaj diēka,
ēfaredo qofte ajo, qe nese do te ekzistonte do te provonte qe ju jeni
gabim? Une ju premtoj qe ne kete moment qe askush nuk do te jete ne
gjendje te sjelle dicka te tille asnje test, asnje prove, asgje. Kjo
sepse ata nuk mendojne qe ata nuk duhet te tregojne ēfare ata besojne
por ata duhet tu japin te tjereve nje shans per te provuar qe ata nuk
jane gabim. Megjithkete, Islami e ben kete.
Nje shembull perfekt qe tregon si Islami i ofron njeriut nje shans per
te provuar vertetesine tij, jepet ne kapitullin e katert. Te them te
drejten vertete u ēudita kur e zbulova kete sfide per here te pare.
Sure En-Nisa, 4:82, thote:
A nuk e perfillin ata Kuranin? Sikur te ishte prej dikujt tjeter, pervec prej Allahut, do te gjenin ne te shume kunderthenie.
Kjo eshte nje sfide e qarte per nje jo-musliman. Ai eshte i ftuar te
gjeje nje gabim. Faktikisht, serioziteti dhe veshtiresia e kesaj
sfide,dhe paraqitja e saj ne vend te pare nuk eshte ne natyren
njerezore dhe nuk eshte pjese e personalitetit te njeriut. Nuk mund te
ndodhe qe dikush ulet ne provim, dhe pasi e mbaron ate, i le profesorit
nje mesazh ku thuhet: Ky provim eshte perfekt. Nuk ka asnje gabim ne
te. Gjejeni nje, nese mundeni! Askush nuk e ben kete. Profesorin nuk do
ta zinte gjumi naten derisa ai te gjente nje gabim. Por perseri, kjo
eshte menyra me te cilen Kurani i drejtohet njerezimit.
Pyeti Ata qe kane dituri
Nje tjeter e veēante interesante qe ekziston ne Kuran vazhdimisht merret me keshillat
qe ai i ofron lexuesit. Kurani e informon lexuesin per fakte te
ndryshme dhe me pas keshillon, nese kerkon te dish me teper per kete
ose ate, apo nese dyshon ne ate qe thuhet, atehere pyet ata qe kane
dituri. Kjo eshte nje tjeter karakteristike qe te ēudit. Nuk eshte
normale per dike qe nuk ka eksperience ne gjeografi, botanike,
biologji, etj., - te diskutoje per keto tema, dhe me pas te keshilloje
te tjeret te pyesin ata qe kane dituri nese informacioni eshte i
dyshueshem. Gjate te gjitha koherave, shume muslimane kane ndjekur keshillat
e Kuranit dhe kane bere zbulime te shumta. Nese do te hidhnim nje sy
mbi punen e shkencetareve muslimane te shume shekujve me pare, do te
shikonim qe ata kane perdorur shpesh kuota nga Kurani. Punet e tyre
tregojne qe ata bene studime ne nje vend te caktuar, sepse ata kerkonin
te arrinin diku. Dhe ata do te na siguronin qe arsyeja qe i beri ata te
studionin mbi diēka te tille ishte sepse Kurani i tregoi atyre
drejtimin e duhur. Per shembull, Kurani flet per origjinen e njeriut
dhe me pas i thote lexuesit: Bej kerkim mbi te. Ai i jep lexuesit nje
shenje dhe me pas thote qe ka akoma diēka per te zbuluar. Kjo eshte ajo
mbi te cilen Muslimanet nuk tregojne interes por kjo nuk ndodh
gjithmone dhe paragrafet e meposhtem e vertetojne kete.
Embriologjia
Disa vite me pare, nje grup studiuesish ne Riad, ne Arabine Saudite,
mblodhen te gjitha versetet e Kuranit qe diskutonin embriologjine
krijimin e njeriut ne miter. Ata thane kjo eshte cfare Kurani thote. A
eshte kjo e vertete? Per te vertetuar kete ata ndoqen keshillen e
Kuranit qe thote pyeti ata qe kane dituri. Qelloi qe ata zgjodhen nje
jo-musliman i cili ishte profesor i embriologjise ne Universitetin e
Torontos. Emri i tij ishte Keith Mur, dhe ai eshte autore i nje sere
librash mbi embriologjine nje ekspert boteror mbi kete lende. Ata e
ftuan ate ne Riad dhe thane: Kjo eshte cfare Kurani thote per kete
teme. A eshte kjo e vertete? Ēfare mund te na thoni per kete?
Gjate qendrimit te tij ne Riad, ata i dhane profesorit ndihmen e duhur
me perkthimet dhe bashkepunimin qe ai kerkoi. Ne fund ai u ēudit aq
shume me ate qe zbuloi, sa qe ai nderroi edhe disa pjese nga librat e
tij. Ne fakt, ne edicionin e dyte te njerit nga librat e tij, qe
titulohet Perpara se te ishim Lindur...ne seksionin e historise se
embriologjise ai perfshiu disa materiale qe nuk ishin ne edicionin e
pare sepse cfare ai gjeti ne Kuran ishte me e avancuar sesa dija e tij
dhe se ata qe besojne ne argumentet e Kuranit dine ate qe te tjeret nuk
e dine. Une pata kenaqesine ta intervistoja Dr. Keith Mur per nje
prezantim televiziv ne te cilin folem gjate mbi kete teme pati
gjithashtu ilustrime te ndryshme me ane te projektorit etj. Gjate
prezantimit ai tha qe shume nga ato ēka Kurani thote mbi krijimin e
njeriut nuk diheshin deri para 30 vjeteve. Ne fakt, ai tha qe
pershkrimi i Kuranit per embrionin ne nje nga gradat e zhvillimit si
gjak i ngjizur (si shushunje) ishte dicka e re per te, (Sure el-Haxh,
22:5; el-Muminune, 23:14; El-Gafir, 40:67) por pas kerkimit ai pa qe
ajo ishte e vertete, dhe e shtoi ate ne librin e tij. Ai tha qe nuk e
kishte menduar kurre nje diēka te tille. Me pas ai shkoi ne
departamentin e zoologjise dhe kerkoi fotografine e nje shushunje. Kur
ai e gjeti ate, e pa qe ajo dukej tamam si embrioni i njeriut, dhe per
kete vendosi ti paraqese te dy fotografite ne nje nga librat e tij.
Megjithese shembulli i mesiperm i kerkimit te metejshem mbi
informacionin e dhene ne Kuran i perket eksperiences se nje
jo-muslimani, ai eshte perseri i vlefshem sepse vete profesori eshte
nje nga ato qe kane dituri ne subjektin mbi te cilin behet studimi.
Sikur nje njeri i thjeshte te thoshte qe ajo ēka Kurani thote per
formimin e njeriut eshte e vertete, ndoshta fjalet e tij nuk do te
pranoheshin. Por, per arsye te pozites se larte, respektit dhe
vleresimit qe njerezit ja shoqerojne studiuesve, do te ishte e
natyrshme te mendohet qe nese ata do te benin nje kerkim dhe do te
dilnin ne perfundime te bazuara ne kete kerkim, atehere perfundimet do
te ishin te vlefshme.
Kurnderpergjigja e Skeptikut
Dr. Muri shkroi gjithashtu nje liber mbi embriologjine klinike, dhe kur
ai e prezantoi materialin e tij ne Toronto, ai u ndesh me nje reagim te
ashper ne te gjithe Kanadane. Kjo u publikua ne faqet e para te
gazetave ne te gjithe vendin, bile disa nga titujt ishin me te vertete
qesharake. Per shembull, njeri nga titujt lexonte DIĒKA E ĒUDITSHME E
GJETUR NE LIBRIN E LASHTE TE LUTJEVE! Ky shembull tregon qarte qe
njerezit nuk e kuptojne qartesisht ate per te cilen behet fjale.
Faktikisht, nje reporter i nje gazate e pyeti profesor Murin: A nuk
mendoni qe Arabet mund te kene pasur dije rreth gjithe kesaj
pershkrimin e embrionit, pamjen e tij dhe si ai ndryshon e rritet?
Ndoshta ata nuk ishin shkencetare, ndoshta ata kane bere operacione
duke i ēare njerezit per te pare keto gjera. Profesori menjehere
theksoi se ai (reporteri) kishte humbur nje pike shume te rendesishme
te gjitha pamjet e perdorura gjate prezantimit ishin fotografuar
nepermjet mikroskopit. Ai vazhdoi duke thene qe nuk eshte e rendesishme
nese dikush eshte munduar te zbuloje embriologjine 14 shek. me pare.
Ata nuk mund ta kishin pare ate!
Te gjitha pershkrimet e Kuranit mbi embrionin i perkasin kohes kur ai
eshte shume i vogel per tu pare me syrin e lire; keshtu qe duhet nje
mikroskop per ta pare ate. Nje mjet i tille u zbulua vetem rreth 200
vjet me pare - vazhdoi Dr. Muri Ndoshta 14 shekuj me pare dikush mbante
te fshehur nje mikroskop dhe beri kete kerkim, duke mos bere asnje
gabim. Me pas, ne nje menyre apo nje tjeter ja mesoi ate Muhamedit a.s.
dhe i mbushi mendjen atij ta perfshinte kete informacion ne librin e
tij. Pas kesaj ai i shkaterroi mjetet e tij te punes duke e mbajtur ate
pergjithmone sekret. A e beson ti kete? Ne fakt nuk duhet ta besosh
perderisa te sjellesh prova te sakta sepse kjo me te vertete eshte nje
teori qesharake. Kur ai u pyet si e shpjegonte ai kete informacion ne
Kuran?, Dr. Muri u pergjigj: Ajo shpjegohet vetem me nje revelate nga
Zoti!
Gjeologjia
Nje nga koleget e Dr. Murit, Marshall Xhonson, merret me studimin e
Gjeologjise ne Universitetin e Torontos. Ai tregoi nje interes te
veēante ne faktin qe informacioni qe Kurani jepte mbi embriologjine
ishte i sakte, dhe per kete, ai i kerkoi muslimaneve te mblidhnin ēdo
gje nga Kurani qe kishte te bente me specialitetin e tij. Perseri
njerezit ngelen te habitur nga rezultatet. Perderisa ne Kuran trajtohen
tema te shumta, do te duhej nje kohe e gjate per tu marre me gjithēka.
Do te mjaftonte per qellimin e ketij diskutimi te thonim qe Kurani
ofron informacion te qarte dhe te sakte per tema te ndryshme dhe ne te
njejten kohe ai keshillon lexuesin te verifikoje vertetesine e tyre me
studime te ndrshme nga specialiste te ketyre subjekteve. Ashtu sikurse
u tregua nga shembujt e mesiperm te embriologjise dhe gjeologjise,
Kurani ka qene gjithmone nje burim autentik ne te cilin kushdo mund te
mbeshtetet.
Ju nuk e dinit kete me pare
Pa dyshim, nje tjeter menyre interesante e te shprehurit e cila nuk
gjendet askund tjeter pervec se ne Kuran, eshte ajo kur Kurani informon
dhe me pas shpesh here i drejtohet lexuesit me fjalet Ju nuk e dinit
kete me pare. Asnje shkript tjeter nuk e ben kete. Te gjitha shkrimet e
lashta dhe skriptet qe njerezit kane japin nje informacion te gjere,
por ato gjithmone e tregojne burimin e informacionit.
P.sh:, kur Bibla diskuton per historine e te lashteve, ajo tregon qe ky
mbret ka jetuar ketu, ky tjetri luftoi ne kete beteje, nje tjeter kisha
kaq djem, etj. Megjithate, Bibla thote qe nese lexuesi kerkon nje
infromacion me te zgjeruar, ai duhet te kerkoje ne kete liber apo ate
liber te caktuar sepse ai eshte libri nga ku informacioni eshte marre.
Ne kontrast me kete koncept, Kurani e furnizon kexuesin me informacion
dhe me pas thote qe ky informacion nuk ka qene i njohur me pare. Eshte
me shume interes te permendim qe ky koncept nuk u sfidua kurre nga
jo-muslimanet, gjate ketyre 14 shekujve. Me te vertete Mekasit i
urrenin aq shume muslimanet, por megjithese ata degjuan revelimet e
ndryshme qe sillnin diēka te re, perseri ata kurre nuk folen e thane qe
kjo nuk eshte e re. Ne e dime ku Muhamedi e gjeti kete informacion. Ne
e kemi mesuar kete ne shkolle. Ata nuk munden kurre ta sfidonin
autenticitetin e ketyre informacioneve sepse megjithmend ato ishin te
verteta!
Per te ndjekur keshillen e Kuranit per kerkim te informacionit, (edhe
nese ai eshte i ri), gjate kohes se tij si udheheqes i muslimaneve,
Omeri caktoi nje grup studiuesish per gjetjen e murit te Dhulkarneinit.
Perpara se Kurani te zbriste, Arabet nu kishin degjuar kurre per nje
mur te tille, por vetem pse Kurani e pershkruante, ata qene ne gjendje
ta gjenin ate. Ai ndodhet ne nje vend te quajtur Durbend, ne ish
Bashkimin Sovjetik.
[ Shenim: Qyteti i Derbendit (Durbend, Derbend, Derband) gjendet ne
Dagestan, ne brigjet perendimore te Detit Kaspik, rreth 150 milje ne
jug-lindje te Groznit, ne Ēeēeni dhe 140 milje ne veri-perendim te
Bakut, ne Azerbaixhan. Derbandi njihej gjithashtu me emrin Bab el-Ebuab
ne historine e hershme te Islamit. Et-Tabariu e ka permendur ate ne
vepren e tij Tarik er-Rusul uel Muluk kur diskutonte per ngjarjet e
vitit 14 ne kalendarin musliman (ose 646 e.r.) gjate periudhes se
udheheqesit te drejte Kalifit Omer ibn el-Katab (r.a.). Qyeteti
gjithashtu permendet nga Jakuti ne vepren Muxham El-Buldan. Qyteti
ishte i rrethuar me fortifikata me qellim qe ti mbrohej sulmeve nga
veriu i Kaukazit, kur gjate nje kohe sundohej nga mbreteria e fuqishme
e Kazarit. Hitoria e Kazarajve dokumentohet qe nga mesi i mijevjecarit
te pare e.r., dhe mbreteria e tyre u shperbe ne 966 e.r. Derbendi ishte
pika strategjike qe lidhte Veriun e Kaukazit me Jugun apo zonat Perse.
Abdullah Jusuf Ali, perkthyesi i famshem i kuptimit te Kuranit diskuton
disa opinione mbi Dhulkarneinin ne shtojcen VII ne fund te sures Kehf
apo Shpella. Historiani i famshem, Ibn Kethiri permend qe Dhulkarneini
ishte nje mbret besimtar i cili jetoi gjate kohes se profetit Ibrahim
(Abraham s.) dhe ai beri peligrimazhin rreth Kabes bashke me profetin
Ibrahim (s) kur ai e ndertoi ate. Shiko faqen Minoritetet Muslimane per
nje harte qe tregon Derbendin]
Prova e autenticitetit: Nje Trajtim
Duhet te theksohet qe Kurani eshte i sakte per gjerat qe thote,
megjithate saktesia nuk do te thote qe ai eshte nje liber i shenjte. Ne
fakt, saktesia eshte vetem nje nga kriteret qe nje revelate e shenjte
duhet te plotesoje. P.sh., libri telefonik eshte i sakte por kjo nuk do
te thote qe ai eshte i shenjte. Problemi i vertete qendron aty ku
provat duhet te paraqesin burimet e informacionit te Kuranit. Por
theksi bie ne krahun tjeter, ne ate qe prova duhet te gjendet nga
lexuesi. Dikush nuk mund ta mohoje vertetesine e Kuranit pa pasur prova
te mjaftueshme. Nese dikush gjen ndonje gabim, atehere personi mund ta
diskualifikoje ate. Kjo eshte tamam ajo qe Kurani inkurajon.
Nje here nje burre erdhi tek mua, pas nje fjalimi qe kisha dhene ne
Afriken e Jugut. Ai ishte shume i inatosur me ato qe une kisha thene
dhe me tha: Sot une do te shkoj ne shtepi dhe do te gjej nje gabim ne
Kuran. Pa dyshim thashe une une do te pergezoje per kete. Kjo eshte
gjeja me e zgjuar qe dikush mund te bente. Sigurisht, ky ishte trajtimi
qe muslimanet duhet ti bejne Kuranit me ata qe dyshojne ne vertetesine
e tij, sepse vete Kurani ofron nje sfide te tille. Nje fakt thelbesor
qe duhet perseritur per sa i perket vertetesise se Kuranit eshte qe
pamundesia e dikujt per te shpjeguar nje fenomen nuk i kerkon personit
te pranoje ekzistencen e fenomenit apo shpjegimin e nje personi tjeter
persa i perket te njejtit fenomen. Per te qene me specifik, nese dikush
mund te shpjegoje diēka, kjo nuk do te thote qe personi duhet te
pranoje versionin e dikujt tjeter. Por, nese personi e kundershton
shpjegimin e dikujt tjeter, atehere eshte detyra e tij te gjeje nje
prove te sakte. Kjo teori gjenerale ishte e aplikueshme per koncepte te
ndryshme per jeten, por ajo gjithashtu i pershtatet shume bukur sfides
se Kuranit, sepse ajo krijon nje veshtiresi per ate qe thote Nuk e
besoj. Ne momentin kur dikush refuzon te besoje diēka, ai merr mbi vete
obligimin per nje shpjegim tjeter nese ai mendon qe tjeteri eshte
gabim.
Ne fakt, ne nje ajet te veēante te Kuranit i cili gjithmone eshte
keqinterpretuar nga perkthyesit e Kuranit, Allahu permend nje njeri te
cilit ju shpjegua e verteta. Thuhet qe ai nuk e kreu mire detyren sepse
ai nuk i shqyrtoi mire te gjitha variantet qe ai kishte degjuar. Me nje
fjale, eshte fajtor ai i cili degjon diēka dhe nuk e shikon ate me sy
kritik per te pare nese ajo eshte e vertete apo jo. Me nje fjale, ēfare
duhet bere eshte qe informacioni te merret, te procesohet, te vendoset
per ate qe eshte e sakte apo jo e sakte dhe me pas personi te perfitoje
nga informacioni qe mori.
Informacioni duhet te organizohet dhe ndahet ne kategori te vecanta ne
menyre qe te trajtohet ne menyra te ndryshme. P.sh. nese dikush mendon
qe informacioni eshte spekulues, atehere personi duhet te shikoje ne
cilin krah informacioni anon me teper, eshte ai i drejte apo i gabuar.
Por, nese te gjitha faktet jane ofruar atehere personi eshte i detyruar
te zgjedhe vetem njerin nga keto dy opsione. Edhe nese dikush nuk eshte
pozitiv per sa i perket vertetesise se informacionit, ai eshte i
detyruar ta procesoje informacionin, dhe te bindet qe ai nuk mund te
vendose mbi te. Megjithese pika e fundit mund te duket pa kuptim, ajo
ishte e rendesishme ne ate qe personi arrin ne nje konkluzion pozitiv
qe bazohet ne analize te fakteve. Ky familjaritet me iformacionin do ti
tregoje personit kufirin. Kur ai te perballohet me zbulime te reja apo
infromacione te reja. E rendesishme ketu eshte ajo qe dikush nuk mund
te mohoje faktet vetem pse personi nuk eshte i interesuar ne to.
Duke Provuar Alternativa te ndryshme
Siguria e vertete persa i perket vertetesise se Kuranit shfaqet ne
konfidencen qe eshte e pranishme ne te; dhe kjo konfidence vjen me nje
trajtim te vecante qe quhet Duke Provuar Alternativat. Ne thelb Kurani
thote; Ky eshte nje revelate e shenjte, nese ju nuk besoni atehere
ēfare eshte kjo? Me fjale te tjera, lexuesi eshte i ftuar te sjelle
shpjegime te tjera. Ja ku eshte nje liber i shkruar me boje mbi leter.
Nga erdhi ky liber? Ai thote qe eshte nje revelate e shenjte; nese jo,
atehere cili eshte burimi i tij? Fakti me interesant eshte qe asnje nuk
ka ardhur me nje shpjegim qe qendron. Ne fakt te gjitha alternativat
jane provuar. Ashtu sikurse jo-muslimanet e kane trajtuar kete problem,
alternativat jane pothuajse reduktuar ne dy drejtime mendimesh.
Ne njerin krah qendron nje grup njerezish qe e kane studiuar Kuranin
per qindra vjet te cilet thone: Nje gje eshte e qarte ai njeri,
Muhamedi a.s. kujtonte se ishte profet. Ai ne fakt ishte i ēmendur.
Ndersa ne krahun tjeter qendron nje tjeter grup njerezish qe thone Per
kete apo ate evidence, ne jemi te sigurte qe Muhamedi a.s. ishte nje
genjeshtar! Ironikisht, keto dy grupe nuk arrijne kurre te bashkohen pa
kontradita. Ne fakt shume libra i pranojne te dy alternativat duke
filluar me ate qe Muhamedi (s) ishte i cmendur dhe duke perfunduar me
ate qe ai ishte genjeshtar. Ata asnjehere nuk e kuptuan qe ai nuk mund
te kishte patur te dyja. P.sh. nese dikush eshte i manget dhe mendon qe
eshte profet, nuk ulet gjithe naten duke bere plane se si do ti
mashtroje njerezit te nesermen, keshtu ata do te mendojne qe ai eshte
profet? Ai beson ne ate ashtu sikurse beson qe pergjigja do te vij me
ane te revelates.
Rruga e Kritikut
Faktikisht, nje pjese e madhe e Kuranit zbriti si pergjigje per shume
pyetje. Dikush do te pyeste Muhamedin (s) dhe revelata do te vinte me
pergjigjen e pyetjes. Sigurisht, nese dikush eshte i ēmendur dhe beson
se nje engjell i peshperit ne vesh, atehere kur dikush ben nje pyetje,
ai kujton se engjelli do ti sjelle atij pergjigjen. Ai eshte i ēmendur
prandaj dhe ai e beson kete. Ai nuk i thote pyetesit te prese per nje
moment dhe me pas vrapon tek shoket e tij per te pyetur, a e di
ndonjeri prej jush pergjigjen? Kjo lloj sjellje eshte karakteristike e
dikujt qe nuk beson qe ai eshte profet. Ēfare jo-muslimanet nuk
pranojne eshte qe personi nuk mund ti kete te dyja. Njeri mund te jete
i manget ose genjeshtar. Fakti eshte qe ato jane te dyja karakteristika
reciproke te personalitetit.
Skenari i meposhtem eshte nje shembull ideal per te pershkruar ate qark
te mbullur qe jo-muslimanet pershkojne vazhdimisht. Nese i pyet ata
cila eshte origjina e Kuranit? Ata thone qe ai eshte pjelle e nje
personi qe ishte i ēmendur. Me pas i pyet: Nese ai vjen nga ky person,
ku e gjeti ai ate informacion qe perfshihet ne te? Pa dyshim Kurani
permend shume gjera qe ishin te reja per Arabet. Meqe ata duhet te
shpjegojne kete fakt, ata nderrojne pozicion duke thene: Ndoshta ai nuk
ishte i ēmendur. Ndoshta ndonje i huaj ja mesoi atij te gjitha keto.
Keshtu qe ai genjeu dhe i tha njerezve qe ai ishte profet. Ne kete pike
ju duhet te pyesni: Ku e gjeti Muhamedi konfidencen e tij, nese ai
ishte mashtrues? Te zene ne nje qoshe, si nje mace e egersuar, ata do
te vijne me pergjigjen e pare qe u vjen ne mendje. Duke harruar qe ajo
mundesi u konsumua nje here ata thone: Epo, ndoshta ai nuk ishte
mashtrues. Patjeter duhet te kete qene i ēmendur qe vertet besonte se
ishte profet. Keshtu ata fillojne nga e para te pershkojne ate qark te
mbyllur.
Ashtu sikurse eshte permendur edhe me pare, Kurani perfshin nje
infromacion te gjere burimi i te cilit nuk mund ti takoje askujt pervec
Allahut. P.sh. kush i tregoi Muhamedit (s) per murin e Dhulkarneinit
nje vend qindra milje larg ne veri. Kush i tregoi atij per
embriologjine? Kur njerezit mbledhin fakte te tilla, nese ato nuk duan
qe tia atribuojne ekzistencen e tyre ndonje burimi te qiellor, ato
automatikisht kthehen ne pretendimin qe dikush ja mesoi Muhamedit (s)
keto infromacione i cili i perdori ato per te mashtruar njerezit.
Megjithate, kjo teori mund te kundershtohet me nje pyetje te thjeshte:
Meqe Muhamedi ishte mashtrues, ku e gjeti ai konfidencen e tij? Perse
ai i tregonte njerezve ne fytyre ate qe askush tjeter nuk mund ta
thoshte? Kjo konfidence mund te shpjegohet vetem me faktin qe personi
beson qe atij i eshte zbritur nje revelate qiellore.
Nje Revelate Ebu Lehebi
Profeti Muhamed kishte nje xhaxha emri i te cilit ishte Ebu Leheb. Ky
person e urrente Islamin aq shume, saqe ai e ndiqte Profetin per ta
tallur dhe diskretituar. Nese ai e shikonte profetin duke folur me nje
te panjohur, ai do te priste derisa ata te ndaheshin dhe me pas ai do
te shkonte tek i panjohuri dhe do ta pyeste: Ēfare te tha ai? A tha ai
e zeze? Ne fakt eshte e bardhe. A tha ai mengjes? Ne fakt eshte
mbremje. Ai thoshte gjithmone te kunderten e asaj qe ai degjonte
Muhamedin (s) dhe muslimanet te thonin. Pamvaresisht nga kjo, pothuajse
10 vjet me pare se Ebu Lehebi te vdiste, u shpall nje kapitull i vogel
nga Kurani qe fliste per te (Sure El-Leheb, 111). Ajo tregonte hapur
ate qe ai nuk do te behej kurre nje musliman dhe per kete do te denohej
perjete. Per dhjete vjet cfare Ebu Lehebi mund te kishte bere ishte te
thoshte: Kam degjuar qe Kurani thote une nuk do te ndryshoje kurre une
nuk do te behem kurre nje musliman keshtu qe do te perfundoj ne zjarr.
Epo, une dua te behem musliman tani. Si ju duket kjo? Ēfare mendon per
revelaten nga Zoti juaj? Por ai nuk e beri kurre kete. Dhe perseri, kjo
do te ishte pikerisht sjellja e tij, perderisa ai kundershtonte ēdo gje
qe Islami thote. Ne nje fare menyre ajo cfare Muhamedi (s) tha ishte:
Ti me urren dhe ti kerkon zhdukjen time. Atehere thuaj keto fjale dhe
une jam i mbaruar. Hajde pra, thuaji keto fjale. Por Ebu Lehebi nuk i
tha kurre ato fjale. Dhjete vjet te tera, dhe gjate gjithe asaj
periudhe ai nuk e pranoi dhe nuk e mbeshteti kurre ēeshtjen e Islamit.
Si mundet Muhamedi (s) ta kishte ditur dhe te ishte i sigurt qe Ebu
Lehebi do ta vertetonte revelaten Kuranore nese ai (Muhamedi s.) nuk
ishte lajmetari i vertete i Allahut? E si mund te kishte qene ai aq
konfident sa ti kishte dhene dikujt 10 vjet kohe per per disktretituar
figuren e tij si Profet? Pergjigja e vetme eshte qe ai ishte i derguar
i Allahut; sepse te ofrosh nje sfide kaq te rezikshme, duhet te jesh me
te vertete i bindur dhe te mbeshtetesh ne nje revelate nga Zoti.
Largimi
Nje tjeter rast qe flet per konfidencen e Muhamedit (s) ne profetesine
e tij dhe ne nje force qeillore qe do ta mbronte ate dhe mesazhin e tij
ishte kur ai la Meken dhe u fsheh bashke me Ebu Bekrin ne nje shpelle
gjate emigrimit te tyre per ne Medine. Qe te dy i pane disa njerez qe
po vinin per ti vrare, bile Ebu Bekri ishte shume i frikesuar.
Padyshim, nese Muhamedi (s) ishte nje mashtrues qe perpiqej tua hidhte
te tjereve ne ate qe ai ishte profet, gjithkush do te priste qe ne nje
rast te tille ai do ti thonte shokut te tij: Ej Ebu Beker, shiko mos ka
ndonje dalje tjeter nga kjo shpelle, apo Ulu, zer nje qosh dhe mos bej
zhurme. Megjithate ajo cfare ai i tha Ebu Bekrit illustroi konfidencen
e tij. Ai tha: Qetesohu, Allahu eshte me ne, dhe Allahu do te na
shpetoje. Nese dikush mundohet te mashtroje te tjeret, ku e gjen ai
kete natyre te shprehuri? Ne fakt, kjo strukture mendimi nuk eshte
aspak karakteristike e mendjes se nje genjeshtari e mashtruesi.
Pra, ashtu sikurse eshte permendur edhe me siper, jo-muslimanet vijne
rrotull e rrotull nje qarku te mbyllur, duke kerkuar nje shpjegim nje
menyre qe shpjegon te dhenat ne Kuran pa ia atribuar ato origjines se
tij te vertete. Ne njeren ane, te henen te merkuren dhe te premten ata
thone qe ai ishte nje genjeshtar, dhe ne anen tjeter, te marten, te
enjten dhe te shtunen ata thone qe ai ishte i ēmendur. Ēfare ata
refuzojne te pranojne eshte qe personi nuk mund ti kete te dyja; por
pamvaresisht nga kjo, ata kane nevoje per te dy teorite per te
shpjeguar permbajtjen e Kuranit.
Takim me nje Minister
Rreth shtate vjet me pare, nje minister vizitoi shtepine time.
Pikerisht ne dhomen ne te cilen ne ishim ulur, mbi tavoline, i kthyer
mbrapsht, qendronte nje Kuran. Ministri nuk mund ta shikonte se cili
liber ishte. Ne mes te nje diskutimi, une i tregova librin dhe i
thashe: Une kam besim ne kete liber. Duke pare nga Kurani dhe duke mos
ditur se cili liber ai ishte, ai u pergjigj: Degjo, nese nuk eshte
Bibla, atehere ai eshte shkruar nga nje njeri. Si pergjigje te asaj qe
ai tha, une vazhdova: Me ler te them se ēfare ka ne kete liber, dhe
brenda 3 apo 4 minutash, une i tregova atij per disa gjera qe Kurani
permend. Tamam, fill pas atyre 3 apo 4 minutave, ai ndryshoi pazicionin
e tij duke thene: Ke te drejte. Ate liber nuk e ka shkruar njeriu. Ate
e ka shkruar Djalli. Ne te vertete, nje person me mendime te tilla
eshte shume i pafate per nje arsyetim te shendoshe. Se pari, ajo eshte
nje kunderpergjigje e shpejte dhe e pa matur mire. Ajo eshte nje dalje
e shpejte nga nje situate aspak komforte.
Faktikisht, eshte nje histori ne Bibel qe permend se si disa ēifute
ishin deshmitare kur Jezusi (s) ngjalli nje te vdekur. Personi kishte 4
dite qe kishte vdekur, dhe kur Jezusi mberriti ne vend, ai tha ngrihu
dhe personi u ngrit dhe shkoi. Ne nje situate te tille, disa ēifute qe
ishin prezent thane me mosbesim: Ky eshte Djalli. Djalli e ndihmoi ate.
Sot kjo histori perseritet shume shpesh neper kisha, ne te gjithe boten
dhe njerezit derdhin lote duke thene: Ah, te kisha qene i pranishem,
nuk do te kisha qene aq budalla sa ēifutet. Por ironikisht, keto
persona bejne te njejten gje qe ēifutet bene, kur, per tre minuta, ti u
tregon atyre vetem nje pjese te vogel nga Kurani. Ata thone: Djalli e
beri ate. Djalli e shkroi ate liber. Vetem sepse ato zihen ngushte ne
nje qosh dhe nuk kane se cfare te thone, ata i kthehen rrugedaljes me
te lehte dhe te pamatur.
Burimi i Kuranit
Nje tjeter shembull qe flet per adoptimin e ketyre rrugedaljeve ne
situata te tilla, eshte shpjegimi i burimit te mesazhit te Muhamedit
nga Mekasit. Ata shpesh here thonin: Djajte i sjellin Muhamedit
Kuranin. Dhe ashtu sikurse dhe ne shume raste te tjera, Kurani e jep
pergjigjen per kete: Nje verset ne Kuran (Sure El-Kalem, 68:51-53)
E ata qe nuk besuan gati sa nuk te zhduken ty me shikimet e tyre, kur e degjuan Kuranin thane Ai eshte i marre!
Por ai nuk eshte tjeter vetem se keshille per boten
Keshtu ai ofron nje argument per tu pergjigjur kesaj teorie. Ne fakt ka
shume ajete ne Kuran qe kendershtojne haptas sugjerimin qe Muhamedi e
merrte kete mesazh nga djajte. Per shembull, ne kapitullin 26, Allahu
(swt) haptazi afirmon:
Ate Kuranin nuk e sollen djajte.
Ne nje vend tjeter (Sure En-Nahl, 16:28) ne Kuran, Allahu ne meson:
Kur te lexosh Kuranin, kerko mbrojtjen e Allahut prej shejtanit te mallkuar.
A eshte kjo menyra qe shejtani e shkruan nje liber? Ai i thote
personit: Para se te lexosh librin tim, kerkoi Zotit te te mbroje nga
une. Kjo eshte vertet shume e ngaterruar. Vertet nje njeri mund ta
kishte shkruar dicka te tille, por jo Djalli. Shume njerez thone qe ata
nuk mund ti japin nje zgjidhje ketij problemi. Ne njeren ane ata thone
qe Djalli nuk do ta bente dicka te tille, bile edhe nese do te mundte,
Zoti nuk do ta lejonte ate, por ne te njeten kohe, ata e vene Djallin
pothuajse ne te njejten pozite me Zotin. Ne nje fare menyre ata thone
qe Djalli mund te beje cdo gje qe Zoti ben. Si rezultat, kur ata
shikojne Kuranin, ndonese te mahnitur me mrekulline e tij, ata akoma
insistojne qe Djalli e shkroi ate!
Falenderimet i qofshin Allahut (swt) qe muslimanet nuk kane te njetin
qendrim. Ndonese Djalli mund te kete disa mundesi, ato perseri
qendrojne shume larg nga mundesite e Allahut. Dhe asnje musliman nuk do
te jete i tille derisa nuk e beson kete. Dihet nga te gjithe, bile edhe
nga jo-muslimanet qe Djalli shume thjesht mund te gaboje dhe do te
ishte shume e mundur qe ai do te binte ne kontradikte me vetveten nese
ai do te shkruante nje liber. Per kete Kurani thote:
A nuk e perfillin ata Kuranin? Sikur te ishte prej dikujt tjeter, pervec prej Allahut, do te gjenin ne te shume kunderthenie.
Mitomania
Nje tjeter sulm qe ka lidhje me arsyetimet e jo-muslimaneve ne
perpjekjet e tyre te kota per shpjegimin e disa ajeteve ne Kuran, eshte
edhe nje kombinim i te dy teorive qe Muhamedi (s) ishte i ēmendur dhe
genjeshtar. Keta njerez propozojne qe Muhamedi ishte i ēmendur dhe si
rezultat i kesaj ai mashtronte dhe i shtynte njerezit ne rruge te
gabuara. Ka nje emer per kete ne psikologji dhe ai eshte Mitomania.
Personi qe vuan me kete lloj semundje thote genjeshtra dhe me pas i
beson edhe vete ato. Kjo sipas jo-muslimaneve, eshte semundja nga e
cila Muhamedi (s) vuante. Por problemi me kete propozim eshte qe
personi qe vuan nga mitomania, absolutisht nuk mund te flase me fakte,
dhe Kurani eshte i teri i bazuar ne fakte. Ēdo gje qe perfshihet ne te
mund te provohet si e vertete. Perderisa faktet jane problemi kryesor
per nje mitomaniak, terapia qe perdoret per kurimin e saj eshte
ballafaqimi i personit me fakte.
P.sh. nese dikush eshte i ēmendur dhe thote une jam mbreti i Anglise
psikologu nuk e kundershton ate duke i thene , jo ti nuk je mbret. Ti
je i ēmendur. Ne fakt ai e ballafaqon ate me fakte dhe thote: Dakord.
Ti thua qe je mbret i Anglise. Atehere nuk me thua ku ndodhet
mbreteresha sot? Ku eshte kryeministri yt dhe ku jane turperojet? Ne
kete rast, kur personi ka probleme per t'ja dale me faktet, atehere ai
do te filloje te nxjerre arsye te kota, duke thene:
Mmm...mbreteresha...ajo ka shkuar ne shtepine e se emes.
Nnnndersa...kryeministri...ne fakt ai vdiq. Eventualisht ai kurohet
sepse nuk mund t'ja dale dot me faktet. Nese psikologu vazhdon ti
paraqese atij fakte, ai ndeshet me realitetin dhe thote: Mendoj qe une
nuk jam mbret i Anglise.
Ne Kuran eshte perdorur pothuajse e njejta menyre qe psikologu perdor
per te kuruar mitomanine. Nje ajet ne Kuran (Sure Junus, 10:57) thote:
O ju njerez! Juve ju erdhi nga Zoti juaj keshilla (Kurani) dhe sherimi
i asaj qe gjendet ne kraharoret tuaj, edhe udhezim e meshire per
besimtaret.
Ne pamje te pare ajeti duket i pa qarte, megjithate, per dike qe e
shikon ate nen driten e shembullit qe permendem me larte, kuptimi i
ajetit del mese i qarte. Ai qe e lexon Kuranin sherohet nga
deziluzionet. Ai eshte nje terapi ne thelb. Literalisht, ai i kuron
njerezit e deluzionuar duke i paraqitur atyre fakte. Nje menyre
trajtimi qe te bie ne sy ne Kuran eshte ajo qe thote: O ju njerez, ju
thoni kete e kete per kete gje; e ēmendoni per kete tjetren? Si mund ta
thoni kete gje kur dini ate tjetren? e keshtu ne vazhdim. Kjo e detyron
dike te shikoje cfare eshte e rendesishme dhe ne te njejten kohe ajo e
ēliron personin nga iluzione qe e bejne ate te mendojne qe faktet e
prezantuara nga Allahu mund te shpjegohen shume thjesht me teori dhe
arsyetime te kota.
Enciklopedia e Re Katolike
Eshte pikerisht kjo gje konfrontimi me fakte qe ka terhequr vemendjen e
shume jo-muslimaneve. Ne fakt, ne Enciklopedine e Re Katolike, ekziston
nje reference e re qe flet per kete subjekt. Ne nje artikull qe flet
per Kuranin, Kisha Katolike thote:
Pergjate shekujve, shume teori jane ofruar per te shpjeguar origjinen e
Kuranit...Sot asnje njeri i arsyeshem nuk i pranon keto teori...
Ja pra, se si Kisha Katolike, qe ka ekzistuar per kaq shekuj, i mohon te gjitha ato perpjekje per shpjegimet e kota te Kuranit.
Ne te vertete, Kurani eshte nje problem serioz per Kishen Katolike. Ajo
thote qe Kurani eshte nje revelate dhe per kete ata e studiojne ate. Pa
dyshim ata do te donin te gjenin prova qe ai nuk eshte, por nuk munden.
Ata nuk mund te gjejne nje shpjegim qe qendron. Por te pakten ata jane
te drejte ne kerkimet e tyre dhe nuk i pranojne interpretimet
jo-thelbesore me te cilat ata mund te ndeshen. Kisha thote qe gjate
ketyre 14 shekujve nuk eshte prezantuar asnje shpjegim i arsyeshem. Te
pakten ajo pranon qe Kurani nuk eshte dicka qe mund te kalohet pa i
kushtuar vemendjen. Ndersa ka njerez qe jane shume me pak te sinqerte
dhe qe menjehere thone: Kurani vjen nga kjo, Kurani vjen nga ajo. Bile
ne pjesen me te madhe te rasteve ata as qe e ekzaminojne kredibilitetin
e asaj qe thone.
Natyrisht, nje thenie e tille nga Kisha Katolike e ben nje kristian te
sotem te ndeshet me veshtiresi te shumta. Situata mund te jete qe nje
person ka nje ide te veten per sa i perket origjines se Kuranit, por si
pjestar i Kishes, ai nuk mund te veproje sipas asaj qe ai mendon. Kjo,
sepse nje veprim i tille do te ishte ne kundershtim me bindjen, betimin
dhe besnikerine qe Kisha kerkon. Per sa kohe qe ai eshte pjestar i saj,
personi duhet te pranoje pa pyetje dhe te praktikoje si pjese e rutines
se perditshme ate qe Kisha Katolike deklaron. Ne thelb, nese Kisha
Katolike thote: Mos i besoni keto informata te pa konfirmuara per
Kuranin, ēfare mund te themi atehere per pikeveshtrim Islamik. Nese,
vete jo- muslimanet e pranojne qe ka diēka per Kuranin diēka qe duhet
konsideruar pse atehere njerezit behen aq kokeforte dhe armiqesor kur
Muslimanet avancojne pikerisht te njejten teori? Pa dyshim, kjo eshte
per tu thelluar dhe per ata qe jane te arsyeshem dhe te zotet e
mendjes.
Deshmia e nje intelektuali
Kohet e fundit, nje nga intelektualet me ne ze te Kishes Katolike nje
person i quajtur Hans studioi Kuranin dhe opinionin e tij per ate qe
kishte lexuar. Hansi eshte nje figure e njohur dhe shume i respektuar
ne Kishen Katolike. Pas nje studimi te kujdesshem ai prezantoi
rezultatet duke perfunduar: Zoti i foli njeriut nepermjet njeriut,
Muhamedit. Perseri ky eshte nje konkluzion i arritur nga nje
jo-musliman pikerisht nga nje intelektual shume i njohur ne Kishen
Katolike.
Une nuk besoj qe Papa bie dakort me kete, megjithate opinioni i nje
figure kaq te njohur per publikun duhet te peshoje disi ne krahun e
Muslimaneve. A duhet te duartrokitet per ate qe ai u ndesh me
realitetin dhe Kurani nuk eshte dicka qe mund te lihet menjeane dhe qe,
ne fakt Zoti vete eshte origjina e atyre fjaleve.
Ashtu sikurse edhe u be e qarte nga informacioni i permendur me larte,
te gjitha alternativat u konsumuan, keshtu qe shansi per gjetjen e
ndonje shpjegimi tjeter per mohimin e Kuranit eshte i pa mundur.
Pesha e proves mbi kritikun
Nese libri nuk eshte revelate, atehere ai eshte mashtrim; dhe nese
eshte mashtrim ne duhet te pyesim, Cila eshte origjina e tij? Ēfare
eshte ajo me te cilin ne po mashtrohemi? Vertet, pergjigjet e verteta
te ketyre pyetjeve hedhin drite mbi vertetesine e Kuranit dhe bejne te
heshtin ato thenie te paqendrueshme te pabesimtareve.
Tek e fundit, nese njerezit insistojne ne ate qe Kurani eshte nje
mashtrim, ata duhet te ofrojne evidenca per kete. Pesha e proves bie
mbi ta, dhe jo mbi ne. Askush nuk mund te avancoje nje teori nese nuk
mund ta shoqeroje ate me fakte; keshtu qe une i them: Me trego ndonje
mashtrim. Me trego ēfare eshte ajo me te cilen Kurani me mashtron mua.
Me trego...ose perndryshe mos thuaj qe ai eshte nje mashtrim!
Origjina e Universit dhe Jetes
Nje karakteristike e veēante e Kuranit eshte menyra se si ai shqyrton
fenomene qe i perkasin jo vetem te kaluares por edhe diteve te sotme.
Ne fakt, Kurani nuk ishte vetem nje problem i vjeter. Ai akoma paraqet
nje problem problem per jo-muslimanet. Sepse ēdo dite, ēdo jave, ēdo
vit sjell evidenca te reja per ate qe Kurani eshte nje force qe duhet
ta pranojme qe eshte i vertete dhe kjo vertetesi nuk mund te sfidohet.
P.sh. nje ajet ne Kuran (Sure El-Enbija, 21:30) thote:
A nuk e dine ata te cilet nuk besuan se qiejt e toka ishin te ngjitura,
e Ne i ndame ato te dyja dhe ujin e beme baze te jetes se ēdo sendi; a
nuk besojne?
Si per ironi, ky ishte informacion per te cilin nje ēift pabesimtaresh u nderuan me Ēmimin Nobel ne 1973.
Kurani shpalos te verteten mbi origjinen e universit se si filloi nga
nje pjese e vetme dhe njerezit vazhdojne ta verikikojne kete deri ne
ditet e sotme. Per me teper, fakti qe baza e jetes eshte uji nuk do te
mund te perdorej lehte per te bindur njerezit 14 shekuj me pare. E si
mund te qendronte dikush para 1400 vjetesh ne shkretetire dhe ti
tregonte shokut te tij: I gjithe ky (duke bere me shenje nga trupi i
tij) eshte i perbere ne pjesen me te madhe prej uji. Askush nuk do ta
besonte. Nuk kishte asnje prove derisa u arrit zbulimi i mikroskopit.
Ata duhet te presnin derisa te zbulonin qe citoplazma, substanca baze e
qelizes, ishte e perbere prej 80% uje. E pra evidenca erdhi, dhe Kurani
perseri i qendroi proves se kohes.
Me gjere mbi Testin e Falsifikimit
Ne lidhje me testin e falsifikimit qe kemi permendur me siper, duhet te
theksojme qe edhe ato i kane rezistuar te kaluares dhe te tashmes. Disa
nga ato jane permendur si ilustrime te fuqise dhe dijes se Allahut,
ndersa disa te tjere vazhdojne ti rezistojne sfidave te ndryshme te
diteve tona. Nje shembull i te parit eshte ēka Kurani thote per Ebu
Lehebin. Kjo, fare qarte ilustron ate qe Allahu, I Cili e njeh te
fshehten, e dinte qe Ebu Lehebi nuk do te nderronte kurre mendim dhe te
pranonte Islamin, dhe per kete Allahu lajmeroi qe ai do te denohet
pergjithmone ne Zjarr. Ky kapitull ishte nje ilustrim i dijes
madheshtore te Allahut ashtu sikurse ishte nje paralajmerim per te
gjithe ata qe ishin si Ebu Lehebi.
Idhtaret e Librit
Nje tjeter shembull interesant i testit te falsifikimit qe gjendet ne
Kuran eshte pjesa qe permend mardheniet ndermjet muslimaneve dhe
ēifuteve. Ky verset eshte dhene ne menyre te atille qe te mos preke
mardheniet ndermjet individeve te te dy feve. Ne fakt ai ben nje
permbledhje mbi mardheniet midis dy grupeve perkatese. Ne thelb, Kurani
thote qe Kristianet gjithmone do ti trajtojne Muslimanet shume me mire
sesa Ēifutet i trajtojne ato. Ne te vertete, influenca e plote e ketij
verseti mund te vihet re vetem duke veshtruar ate me nje kujdes te
veēante. Eshte e vertete qe shume Kristiane dhe shume ēifute kane
pranuar Islamin, por ne pergjithesi, komuniteti ēifut eshte per tu pare
si nje armik i rezikshem i Islamit. Per me teper, vetem pak njerez e
kuptojne qellimin e nje deklarate te tille ne Kuran. Kjo do te kishte
qene nje shans i mire per ēifutet te sfidonin vertetesine e Kuranit ate
qe ai nuk eshte nje revelate e shenjte. Ajo ēka ata duhet te bejne
eshte te organizohen, ti trajtojne muslimanet mire per disa vjet dhe me
pas te thone: Ēfare atehere thote libri juaj i shenjte per miqte tuaj
jane ata Kristianet apo ēifutet? A e shikoni se cfare kane bere ēifutet
per ju? Kjo eshte cfare ata mund te kishin bere per ta mohuar
vertetesine e Kuranit. Por kjo nuk eshte bere per 1400 vjet me rradhe.
Megjithate oferta eshte gjithmone e hapur.
Nje trajtim matematikor
Te gjithe shembujt e dhene deri tani, te cilet propozonin pikmamje te
ndryshme per shqyrtimin e Kuranit, kane patur pa dyshim nje natyre
subjektive: Sidoqofte mbetet akoma per tu diskutuar nje tjeter
alternative, e cila vjen me me objektivitet dhe eshte me baze
matematikore.
Dikush qe do ti mblidhte ato qe ne mund ta quanim nje liste hamendjesh,
do te habitej me faktet qe Kurani eshte shume autentik. Me hamendje,
ashtu sikurse me perdorimin e shembujve predikues, Kurani mund te
shpjegohej matematikisht. Nese per shembull kemi nje person te cilit i
eshte kerkuar te zgjedhe midis dy pergjigjeve (njera e drejte dhe
tjetra e gabuar) dhe duke mbyllur syte ai zgjedh, atehere shansi i tij
eshte 1 me 2, qe do te thote ai mund te zgjedhe ose te drejten ose te
gabuaren. Por nese i njejti person ndeshet me dy situata te tilla (pra
ai mund te zgjedhe te drejten ose te gabuaren ne situaten e pare dhe te
drejten ose te gabuaren ne te dyten) dhe duke mbyllur syte ai zgjedh,
atehere shansi i tij eshte nje me kater sepse ka vetem nje pergjigje te
cilen nese e zgjedh ai do te ishte i drejte dhe 3 te tjerat do te ishin
te gabuara. Me fjale te tjera personi mund te beje nje zgjedhje te
gabuar si ne situaten e pare ashtu edhe ne te dyten; ose te beje nje
zgjedhje te gabuar ne te paren dhe te sakte ne te dyten; ose te beje
nje zgjedhje te sakte ne te paren dhe te gabuar ne te dyten; ose te
beje nje zgjedhje te sakte si ne te paren ashtu edhe ne te dyten.
Pa dyshim, i vetmi rast ne te cilin personi do te ishte plotesisht i
sakte do te ishte skenari i fundit, kur ai ben zgjedhje te sakta per te
dyja situatat. Veshtiresia per dhenien e nje pergjigje plotesisht te
sakte eshte rritur sepse numri i situatave per te cilat ai eshte
kerkuar te zgjedhe eshte rritur; ekuacioni matematikor qe perfaqeson
kete skenar do te ishte ½ x ½ (qe do te thote 1 nga dy zgjedhje per
situaten e pare dhe nje nga dy zgjedhje per te dyten).
Nese do te vazhdonim me nje shembull te tille, nese personi ndeshet me
tre situata per te cilat ai kerkohet te zgjedhe, atehere ai do te jete
i sakte vetem ne 1/8 e rasteve (ose ½ x ½ x ½). Perseri shanset qe ai
te jete korrekt ne te tre situatat jane ulur akoma me teper duke e ēuar
ate ne 1 me 8. Duhet te kuptojme qe sa me teper rritet numri i
situatave aq me teper ulen shanset per te qene i sakte sepse te dyja
jane ne proporcion te zhdrejte.
Duke aplikuar kete shembull ne situatat e Kuranit, do te shohim qe nese
ndertojme nje liste me subjekte per te cilat Kurani ka ofruar thenie te
sakta, atehere mundesia qe ato te kene qene hamendje te verbera eshte
shume e vogel. Ne te vertete subjektet e diskutuara ne Kuran jane te
shumta (disa nga ato jane te rreshtuara ne Kurani dhe Dija Shkencore),
keshtu qe mundesia qe dikush te vije me hamendje te sakta behet zero.
Nese jane 1 milione menyra per ta quajtur Kuranin te gabuar, por
perseri ai ēdo here eshte i drejte, atehere nuk eshte e mundur qe
dikush ka qene duke folur me hamendje.
Tre shembujt e meposhtem bejne fjale per subjekte te cilat Kurani ka
ofruar thenie te sakta. Ato se bashku ilustrojne ate qe rruget per te
kundershtuar vertetesine e Kuranit nuk kane qene te mundura.
Bleta femer
Ne kapitullin e 16 (Sure En-Nahl, 16:68-69) Kurani thote qe bleta femer
e le folene ne kerkim te ushqimit. Por nje person do ta kete te
veshtire te gjeje me hamendje nese bleta qe fluturon eshte mashkull ose
femer. Ma do mendja ajo eshte femer thote ai. Padyshim, shanset qe ai
te kete dhene nje hamendje te sakte jane nje me dy. Qellon qe Kurani ka
dhene nje informacion te sakte. Por qellon qe kjo nuk eshte ajo qe
shume njerez besonin perpara zbritjes se Kuranit. Si mund te dallohet
nje blete femer nga nje blete mashkull. Ne fakt duhet nje specialist ta
beje ate, megjithate eshte zbuluar qe bleta mashkull nuk del kurre nga
foleja per te siguruar ushqimin. Por ne dramen e shekspirit, Henri IV,
disa nga karakteret pershkruajne bletet dhe ata thone qe bletet jane
ushtare dhe kane nje mbret. Kjo eshte ajo ēka njerezit mendonin ne
kohen e Shekspirit qe bletet te cilat ne i shikojme duke fluturuar jane
meshkuj dhe ato japin llogari perpara nje mbreti. Sidoqofte kjo eshte
totalisht e gabuar. Ato jane femra dhe japin llogari perpara nje
mbretereshe. Dhe per te arrtur ketu duheshin zbulimet shkencore te
vetem 300 vjeteve me pare.
Pra ne listen e hamendjeve, Kurani kishte nje shans pre 50/50 per te qene drejte ndersa parashikimet ishin nje me dy.
Dielli
Kurani, perveē bletes, ka dhene informacion edhe per diellin dhe
menyren se si ai leviz ne hapesire. Kur dielli leviz ne hapsire, ka dy
opsione; ai ose mund te levize ashtu sikurse leviz nje gur i hedhur nga
dikush ose ai mund te levize ne nje menyre te caktuar. Kurani ofron te
dyten duke thene qe dielli leviz per shkak te levizjes se tij (Sure
El-Enbija 21:33). Per kete, Kurani ka perdorur fjalen sabaha e cila
pershkruan levizjen e diellit ne hapsire. Per ta bere kete fjale Arabe
me te kuptueshme per lexuesin ne po japim nje shembul.
Nese dikush eshte ne uje dhe ne perdorim fjalen sabaha per te
pershkruar levizjen e tij, atehere kuptohet qe personi eshte duke
notuar ne nje drejtim te caktuar dhe jo si rezultat i ndonje force qe e
shtyn ate. Me nje fjale ai leviz vete. Keshtu qe kur fjala sabaha
perdoret per te pershkruar levizjen e diellit, atehere kjo nuk do te
thote qe dielli eshte duke fluturuar jashte kontrollit ne hapsire sepse
ai eshte hedhur apo shtyre nga diēka. Ajo thjesht do te thote qe dielli
kthehet dhe rrotullohet ndersa liviz. Kjo eshte ajo per te cilen Kurani
na siguron, por a ishte kjo e lehte per tu zbuluar? A mundet nje person
i thjeshte te thote qe dielli rrotullohet? Vetem kohet e fundit u be e
mundur shpikja e nje pajisje qe mund te projektonte imazhin e diellit
ne kompjuter ne menyre qe studiuesit ta shikonin ate pa u verbuar.
Nepermjet ketij procesi u arrit te zbulohej qe ne diell ka shenja dhe
qe keto shenja levizin ēdo 25 dite. Kjo levizje i referohet rrotullimit
te diellit ne aksin e tij dhe provon, ashtu sikurse Kurani tha me teper
se 1400 vjete me pare, qe me te vertete dielli rrotullohet dhe leviz ne
hapsire.
Pra ne listen e hamendjeve, shanset per gjetjen e pergjigjeve te sakta
ne te dy situatat bleta mashkull apo femer dhe levizja e diellit jane
nje me kater.
Zonat Kohore
Nese do ta hidhnim veshtrimin tone ne historine e 1400 vjeteve me pare
do te kishim pare qe njerezit ne ate kohe nuk dinin shume per sa i
perket ndryshimit te kohes/ores ne vende te ndryshme, dhe ajo ēka
Kurani ka ofruar per kete subjekt eshte megjithmend per tu habitur.
Fakti qe nje familje eshte duke ngrene mengjesin kur dielli eshte duke
lindur, ndersa nje familje tjeter eshte duke shijuar ajrine fresket te
nates eshte megjithmend diēka qe te mrekullon, bile edhe ne diten tona.
Eshte mese e vertete qe, para 1400 vjetesh, nje person nuk mund te
udhetonte me teper se 30 mijle ne dite, dhe per kete nje udhetim nga
India per shembull per ne Marok do te merrte muaj te tere. Dhe
padyshim, ndersa ishte duke ngrene darke ne Marok, personi mendonte
Ashtu sikurse une dhe familja ime duhet te jete duke ngrene darken ne
kete moment. Kjo ndodh sepse ai nuk e kuptonte qe kur udhetonte, ai
levizte ne kohe dhe hapsire. Perseri, vetem sepse ato jane fjalet e
Allahut, te Gjithedijshmit, Kurani e paraqet dhe informon per kete
fenomen.
Ne nje verset shume interesant thuhet qe kur historise ti kete ardhur
fundi dhe Dita e Gjykimit te kete arritur, gjithshka do te ndodhe
brenda nje momenti. Ky moment do ti kape disa gjate dites e disa gjate
nates. Kjo ilustron dijen e gjere te Allahut dhe ate qe Ai e dinte qe
me pare ekzistencen e koheve te ndryshme ne zona te ndryshme,
megjithese kjo ishte dicka qe nuk dihej 14 shekuj me pare. Pa dyshim ky
fenomen do te mjaftonte si nje prove per vertetesine e Kuranit.
Mbyllje
Per t'ju kthyer edhe nje here listes se hamendjeve, parashikimet apo
shanset per dhenien e nje informacioni te sakte ne te tre subjektet
bletet, livizja e diellit dhe ekzistenca e zonave kohore ishin nje me
tete.
Keto shembuj mund te vazhdonin e vazhdonin, duke ndertuar nje liste te
gjate hamendjesh te sakta; dhe pa dyshim raporti do te rritej me
rritjen e numrit te cdo subjekti qe diskutohet ne Kuran. Por ajo qe
asnjeri nuk mund te mohoje eshte qe mundesia qe Muhamedi (s), nje i
pashkolluar, te jepte me hamendje nje infromacion te sakte per mijera e
mijera subjekte pa bere asnjehere asnje gabim, eshte aq i vogel saqe te
gjitha teorite qe flasin per autoresine e tij ne Kuran, duhet te hidhen
poshte bile edhe nga armiqte me te ashper te Islamit!
Ne fakt Kurani e pret nje sfide te tille. Nuk do te ishte ēudi qe nese
nje person, ne momentin qe ai shkel ne nje toke te huaj, i thote nje
tjetri: Une e njoh babane tend, personi tjeter do te dyshonte ne fjalet
e te huajit, duke thene; Ti sapo ke ardhur ketu. Si mund ta njohesh ti
babane tim? Si rezultat ai do te filloje te pyese; a nuk me thua, eshte
babai im i shkurter apo i gjate, bjond apo brun? Si ngjan ai?
Natyrisht, nese vizitori vazhdon duke dhene pergjigje te sakta, atehere
skeptiku nuk ka asnje rruge tjeter por te thote: Ma do mendja qe ti
vertete e njeh babane tim, ndonese une nuk e di se si.
Situata eshte e njejte edhe me Kuranin. Ai thote qe ai vjen nga Ai qe
krijoi ēdo gje. Keshtu qe ēdo kush ka te drejte te thote: Me bind mua!
Nese autori i ketij libri me te vertete krijoi jeten dhe cdo gje ne
qiej dhe ne toke, atehere Ai pa dyshim duhet te dije per kete apo ate
tjetren. Dhe dikush qe do te studionte Kuranin do te arrinte ne te
njejtat te verteta. Per me teper ne duhet te dime diēka: Jo te gjithe
ne duhet te jemi eksperte per te verifikuar ate qe Kurani permban.
Besimi i dikujt shtohet ndersa ai kerkon dhe konfirmon te vertetat ne
Kuran. Dhe kjo eshte ajo qe duhet bere gjate gjithe jetes.
Lutem qe Zoti ti drejtoje te gjithe drejt te vertetes.
Shtojce I
Nje inxhinjer ne Universitetin e Torontos, i cili ishte i interesuar ne
psikologji dhe kishte lexuar dicka rreth kesaj lende, beri nje studim
dhe shkroi nje dezertacion mbi Efektivitetin e Diskutimeve ne Grup.
Qellimi i ketij studimi ishte te gjendej se sa ishin arritjet e
njerezve kur ata bashkoheshin ne grupe prej dy, tre, dhjete apo me
teper personash. Grafiku qe paraqet rezultatet leviz ne pika te
ndryshme, megjithate pika me e larte e ti perfaqeson grupin prej dy
personash. Pa dyshim ky rezultat ishte pertej perashikimeve te tija
megjithate kjo ishte nje keshille e vjeter e dhene ne Kuran (Sure
Es-Sebe 34:46):
Thuaj: - Une ju keshilloj vetem per nje gje. Per hir te Allahut te
angazhoheni sinqerisht, dy e nga dy ose nje e nga nje, e pastaj te
mendoheni thelle...
Shtojce II Iram
Per me teper, ne kapitulin e 89 te Kuranit (Sure El-Fexhr, 89:7) eshte
permendur nje qytet me emrin Iram (nje qytet prej kolonash) i cili nuk
eshte njohur ne historine e lashte dhe qe sipas historianeve nuk kishte
ekzistuar kurre. Por ne dhjetor te 1978, National Geografic (nje kanal
televiziv filmash dokumentare) sjell disa informacione me interes qe
thonin qe ne 1973, ne Siri ishte germuar dhe zbuluar qyteti i Elbas.
Qyteti mendohet te jete 43 shekuj i vjeter, por kjo nuk ishte lajmi me
me interes. Ēfare ishte edhe me interesante ishte qe kerkuesit kishin
gjetur ne biblioteken e Elbas nje liste te te gjithe qyeteteve me te
cilat Elba kishte lidhur mardhenie tregtare. Mund te duket e veshtire
per ta besuar por, ne liste u gjend edhe emri Iram. Banoret e Elbas
kishin patur mardhenie tregtare me banoret e Iramit!
Ne mbyllje dua tu kerkoj ti kushtoni nje vemendje dhe kujdes te veēante rreshtave te meposhtem (Sure 29:50-51).
Thuaj: - Une ju keshilloj vetem per nje gje. Per hir te Allahut te
angazhoheni sinqerisht, dy e nga dy ose nje e nga nje, e pastaj te
mendoheni thelle...
Po a nuk u mjaftoi atyre qe Ne ta shpallem ty librin, i cili u lexohet
atyre, e ska dyshim se kjo eshte dhurate e perkujtim per njerez qe duan
te besojne!
P.S. Kush don tė dij mė tepėr pėr Dr.Gary Miller-in le tė shkoj nė
google dhe tė kėrkon, thjesht, vetėm shkruaje emrin dhe mbiemrin e tij.
All-allhu e shpėrbleftė pėr punėn e tij shkencore qė bėn.
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti pėrgjigjeni temave tė kėtij forumi
|
|
Fri Jul 27, 2018 12:20 am nga XHEMI
» SHtepia e marinos ju mirepret !!!
Sat Mar 24, 2018 6:05 pm nga ēim ēaku
» Perandoria ,,,e Shkodra Channel And NAQES SHKODRANEe...
Sat Mar 24, 2018 6:05 pm nga ēim ēaku
» U rihap shpella luksoze e Ylli-t
Sat Mar 24, 2018 6:04 pm nga ēim ēaku
» shtepia EDA 82..eshte e hapur me miqt
Sat Mar 24, 2018 6:03 pm nga ēim ēaku
» ViLa E <<Goces Tironse>>
Sat Mar 24, 2018 6:02 pm nga ēim ēaku
» welcome in my castel xhoooooooooniiiii
Sat Mar 24, 2018 6:00 pm nga ēim ēaku
» Capital Club<>Tzio
Sat Mar 24, 2018 5:55 pm nga ēim ēaku
» Pershendetje nga Adea
Sat Mar 24, 2018 5:54 pm nga ēim ēaku
» Pallati i Tironcit
Sat Mar 24, 2018 5:53 pm nga ēim ēaku
» Keshtjella e MORENES...
Sat Mar 24, 2018 5:52 pm nga ēim ēaku
» Kasollja e Mona&Takut !!!
Sat Mar 24, 2018 5:50 pm nga ēim ēaku
» Vjen nje moment dhe..!..
Sat Mar 24, 2018 5:31 pm nga ēim ēaku
» Tė flasim pėr festėn e tė dashuruarve,dhuratat dhe mendimet pėr kėtė ditė !
Sat Mar 24, 2018 5:29 pm nga ēim ēaku
» A JENI ZESHKAN/E APO BJOND/E/?
Sat Mar 24, 2018 5:26 pm nga ēim ēaku