1 planet i ngjashem me TOKEN (Interesante)

Astronomet kane zbuluar planetin me te ngjashem me Token jashte
Sistemit Diellor , nje exoplanet me nje rreze vetem 50% me te madhe se
te Tokes dhe me kapacitetin e te pasurit uje ne forme likuide. Duke
perdorur ESO nje teleskop prej 3.6-m , nje skuader e perbere nga
shkencetare Zviceriane, Franceze dhe Portugeze zbuluan nje super-Earth
[super-Toke] me mase 5 here sa ajo e Tokes qe leviz ne nje orbite rreth
nje Ylli/trupi qiellor te kuq, i njohur me pare si nje pjese perberese
e nje grupi planetesh te quajtur [Neptune-mass planet]. Astronomet kane
gjithashtu prova per prezencen e nje planeti te trete me mase sa 8-here
ajo e Tokes.

Ky
exoplanet - astronomet therrasin me kete emer te gjithe planetet rreth
nje ylli i cili nuk eshte Dielli - eshte me i vogli planet i gjetur
deri tani , dhe kryen nje orbite te plote ne 13 dite. Gjithashtu
ndodhet 14-here me afer yllit te tij se sa Toka eshte me Diellin. Yllit
te ketij Planeti i eshte vene emri, [Gliese 581] , eshte me i vogel dhe
me i ftohte se Dielli - dhe gjithashtu me pak i ndritshem - megjithate
planeti eshte ne ate distance e cila ben te mundur te jetuarin , ne
zonen rreth nje ylli ku eshte e mundur qe uji te jete ne forme likuide!
Emri i planetit eshte [Gliese 581 c].

"Ne
kemi arritur ne konkluzionin qe variacioni i temperaturave te kesaj
super-Toke [super-Earth] leviz ndermjet 0 dhe 40 Gradeve Celsius, dhe
uji ne kete temperature ndodhet ne forme likuide," shpjegon St?phane
Udry, nga Observatori i Gjeneves (Zvicer) dhe autori kryesor i
raportit. "Rrezja e tij eshte vetem 1.5 here sa rrezja e Tokes, dhe
modelet e ndertuara parashikojne qe ky planet mund te jete ose shkembor
- si Toka jone - ose i mbuluar me oqeane,".

"Uji ne forme
likuide eshte kritik per menyren se si ne konceptojme dhe njohim
jeten," shton Xavier Delfosse, anetar i skuadres nga Grenoble
University (France). "Per shkak te temperatures se ketij planeti dhe
distances relative dhe jo shume te larget, ky planet ka shume mundesi
te jete nje objektiv i rendesishem i fluturimeve dhe misioneve
hapesinore dedikuar kerkimit te jetes-jashtetokeksore
[extra-terrestrial life].
Ne harten e thesareve te Universit, cdonjeri do ishte i tunduar te shenonte me nje X te madh kete planet."

Ylli
, [Gliese 581], ben pjese ne 100 yjet qe ndodhen me afer nesh, ndodhet
vetem 20.5 vite-drite [light-years] larg ne yjesine/constellation Libra
("the Scales"). Si mase arrin vetem sa 1/3 e Diellit. Te tille
Yje/trupa qiellore te kuq jane afersisht 50 here me te dobet se Dielli
dhe jane yjet me te zakonshme ne Galaksine tone: ne rreth 100 yjet me
afer Diellit, 80 i perkasin kesaj kategorie.

Zbulimi u be me
ane te HARPS (High Accuracy Radial Velocity for Planetary Searcher),
ndoshta spektrografi me preciz ne bote. ESO 3.6-m teleskop qe ndodhet
ne La Silla, Chile, HARPS eshte i afte te mase me nje shpejtesi prej
nje metre ne sekonde ose (3.6 km/h) dhe te jete shume preciz! HARPS
eshte nje nga instrumentat me te suksesshem ne zbulimin e exoplaneteve
dhe gjithashtu ka nje numer te madh rekordesh , duke perfshire edhe nje
zbulim te quajtur 'Trio of Neptunes'.