Fjalimi i "Ramiz Alia me studentet"

nga **Morena** Wed May 19, 2010 7:36 pm

Botohet për herë të parë e pacensuruar, një prej
ngjarjeve kryesore post-komuniste. Bëhet fjalë për takimin e studentëve
me Ramiz Alinë në 9 dhjetor 1990.
Cilët ishin ata studentë që shkuan e u përballën me Ramiz Alinë? Çfarë
i thanë ata njeriut më të pushtetshëm në Shqipëri pas Enver Hoxhës, pa
ardhur ende pluralizmi në Shqipëri? Cilat ishin debatet e para, mungesa
e njohurisë, por edhe guximi i të rinjve që shkuan dhe debatuan për
katër orë e gjysëm në zyrë me Ramiz Alinë?
Gazeta Shqiptare, falenderon ish kryeministrin dhe ndër të parët
themelues të Partisë Demokratike, Aleksandër Meksin, që disponon të
plotë gjithë materialin, jo vetëm të regjistuar, por edhe tashmë të
hedhur në letër, duke e sjellë këtë material për lexuesit tanë, ashtu
sikurse ka qenë atëherë, pa deformime, shtrembërime, apo ovacione për
Ramiz Alinë në atë kohë.
Në fakt, biseda prej katër orësh është shumë e gjatë. Aleksandër Meksi,
do ta botojë atë të plotë siç është në librin e tij që do të botojë në
fillim të vitit tjetër “Dhjetor ’90-Dokumente e Materiale”, me ngjarje,
kujtime, shënime, por më së shumti siç thotë Meksi, me dokumente të
faktuara, të cilat nuk lejojnë në asnjë rast shtrembërimin e historisë.

Nga pjesa e parë që do të lexoni sot në gazetë, do të kuptoni sesa të
rëndësishme ishin bisedat e para të studentëve me Ramizin, cilët ishin
ata që kishin më shumë kurajo në atë kohë, kur në fakt, gjendeshin
gjithmonë përballë presionit se “mund të futeshin edhe në burg”. Pasi
demokracia, ende nuk ishte shpallur.

Ramiz Alia: Si jeni ju mirë jini? Tashti të filloj unë një çikë, do më
dëgjoni mua njëherë dhe pastaj të shikojmë të flisni juve. Se desha
t’ju njoftoj përpara se sot kishte një mbledhje të Pleniumit të
Komitetit Qendror të Partisë dhe prandaj desha t’ju njoftoj se çfarë ka
vendosur Pleniumi i Komitetit Qendror.
Pleniumi i Komitetit Qendror shqyrtoi gjendjen aktuale dhe rekomandoi
masat përkatëse për përmirësimin e saj. Lidhur me sa më sipër u vendos:

E para Në qershor të vitit 1991 të mblidhet kongresi i 10-të i zakonshëm i Partisë
E dyta Më 26 dhjetor të këtij viti, dmth mbas dy javësh, të mblidhet në
Tiranë Aktivi Kombëtar i Partisë për të përcaktuar platformën
elektorale të partisë dhe për të aprovuar listën e kandidatëve të saj
për deputetë në Kuvendin Popullor.
E treta Pleniumi liroi nga funksioni anëtarët e Byrosë Politike shokët
Muho Asllani, Simon Stefani, Lenka Çuko, Foto Çami dhe Hajredin Çeliku,
dhe shokët Qirjako Mihali dhe Pirro Kondi nga detyra e kandidatit të
Byrosë Politike të Komitetit Qendror të Partisë
E katërta Ju rekomandua Kryetarit të Këshillit të Ministrave që në
përputhje me situatën e tanishme ti propozojë Presidiumit të Kuvendit
Popullor ndryshimet e nevojshme në Qeveri.
E pesta Pleniumi shprehu mendimin se është në dobi të demokratizimit të
mëtejshëm të jetës së vendit dhe pluralizmit krijimi i organizatave
politike të pavarura në përputhje me ligjet në fuqi. (salla duartroket
gjatë).
Tani desha t’ju them edhe disa fjalë të tjera se ky ishte vendimi. Të
them unë tashi disa. Unë personalisht dhe gjithë udhëheqja e kemi
ndjekur çdo hap tuajin gjatë këtyre ditëve. Qysh në fillim unë jam
shprehur për dialog, për bisedime, për diskutime me juve. Bile qysh të
shtunën nuk refuzova, por përkundrazi, në orën 1.30, pas mesnate, u
takova me një delegacion tuajin, ndërsa të nesërmen prita në zyrë edhe
Mimozën, dhe biseduam gjërë e gjatë me njëri-tjetrin.
Ju ftova të tërëve për qetësi, në mënyrë që shqetësimet dhe kërkesat
tuaja, të drejta të zgjidheshin vetëm në rrugën e diskutimit normal dhe
demokratik. Edhe tani që po takohem me ju, jam i të njëjtit mendim, që
çdo gjë, e theksoj se çdo gjë të zgjidhet me qetësi, me mirëkuptim, në
interes të atdheut dhe të të gjithë popullit. Në çdo rast duhet t’i
pritet rruga ndërhyrjes së elementëve keqdashës ose provokator, që nuk
ja duan të mirën, as popullit, as rinisë, as zhvillimit të vendit, as
lirisë së atdheut as demokratizimit të vërtetë të popullit e të atdheut
tonë. Rruga drejt demokratizimit nuk është bulevard. Këtë duhet ta kemi
parasysh të tërë të rritur e të rinj. Nevojitet kulturë, nevojitet
tolerancë, nevojitet rregull edhe durim. Demokracia nuk pranon as
kushte, as imponime, as detyrime. Prandaj edhe unë nuk ju kam vënë as
kushte, as nuk u jam imponuar dhe as nuk ju kam detyruar. Ajo kërkon
dialog, kërkon argumentin, kërkon logjikë, në interesin e përgjithshëm
kërkon respekt për shokun, respekt për të drejtën. Demokracia kërkon
norma mirësjelljeje dhe të etikës. Në qoftë se nuk respektohen këto
rregulla të lojës, i hapet rruga anarshisë, gjë që është e rrezikshme e
dëmshme për të gjithë. Këtë duhet ta kenë parasysh të gjithë njerëzit
tanë, sidomos kur flitet për pluralizëm, qoftë për pluralizëm mendimi,
qoftë për pluralizëm organizimi, atë që quhet pluralizëm partiak. Çdo
njeri tek ne, çdo qytetar i ndershëm i vendit tonë, duhet të ketë në
plan të parë interesat e atdheut, interesat e popullit. Mund të kesh
vërejtje për të kaluarën ose për të sotmen. Mund të kesh mendime për
një çështje ose një tjetër, për socializmin ose për partinë, por çdo
gjë duhet të vihet në kandarin e fateve të atdheut, të lirisë dhe
pavarësisë së tij. Të mos harrohet se për Shqipërinë gjithnjë qëndron
rreziku i lirisë dhe i pavarësisë. Situatat politike i dini i ndiqni.
Mos i merrni si shakara. Prandaj ne na lypset uniteti, neve na lypset
të ecim të bashkuar, ne na duhet të punojmë krah për krah me
njëri-tjetrin. Unë shpreh besimin tim të patundur dhe bindjen time të
plotë te rinia jonë, te gjithë rinia jonë, edhe te rinia studenteske,
në rradhë, që është pjesa më e mençur, më me kulturë, që është një
pasuri e madhe e popullit tonë. Shpreh bindjen tek klasa punëtore, te
tërë populli ynë, që luftën për demokratizim që ka ndërrmarë partia ne
do ta çojmë përpara pa u ndalur. Procesi i demokratizimit kërkon
kontributin e secilit, të madh e të vogël, punëtorë, fshatar, studentë,
por asgjë nuk bëhet brenda një dite. Për më tepër duhen pasur parasysh
traditat tona. Drejt Evropës ne duhet të shkojmë, por duhet të shkojmë
me pasurinë tonë kulturore. Të mos harrojmë, ne duhet të shkojmë me
traditën tonë, duhet të shkojmë me origjinalitetin tonë dhe jo si kopje
e keqe e të tjerëve. Pikërisht për këtë arsye duhet të punojmë të tërë
më vëmendje, duhet të masim hapat që hedhim, duhet të jemi të
kujdesshëm, pa u ndalur aspak në rrugën tonë që kemi nisur, që është
rruga e interesave të atdheut, të socializmit, të popullit tonë. Këto
kisha t’ju thoja kështu në fillim. Tashti do dëshiroja të dëgjoja në
qoftë se keni juve dhe çfarë keni juve.
Arben Demeti: Kam një pyetje.
Ramiz Alia: Urdhëro. Posi Kush jeni ju?
Arben Demeti: Unë quhem Arben Demeti, asistent petagog në inxhinerinë elektrike jam dhe komunist.
Ramiz Alia: E mirë vazhdo, nuk ka rëndësi ajo. Për mua ka rëndësi kush je.
Arben Demeti: Pse Pleniumi i Komitetit Qendror mori këto masa, ku u
mbështet, diçka më të hollësishme, sidomos lirimin e anëtarëve të
Byrosë Politike?
Ramiz Alia: Pleniumi i Komitetit Qendror diskutoi, e para se jemi
përpara zgjedhjeve që do të bëhen, së dyti, kjo që ndodhi me studentët
është padyshim një shqetësim për partinë, që është e domosdoshme të
shikonte këtë situatë kupton apo jo, sepse situatat mund të zhvillohen
në rrugë të ndryshme, këtë e kuptoni? Gjithmonë ka dy rrugë, në çdo
fenomen.
Arben Demeti: Ose më shumë
Ramiz Alia: Më pak, dy ka. Të tjerat eleminohen, ngelen dy, rryma
pozitive rryma negative (), meqë je i elektrikës ti. Prandaj në
këtë çështje, kupton, Komiteti Qendror diskutoi, kupton, edhe
natyrisht, gjykoi të nevojshme që të mblidhesh aktivi kombëtar i
partisë, për çështjen e platformës për zgjedhjet sepse partia do të
dalë me kandidatët e vet dhe duhet të ketë platformë elektorale. Për
kongresin e partisë, gjithashtu, duhet sipas normave dhe rregullave të
bëhesh. Përsa i përket lirimit të këtyre shokëve të Byrosë Politike,
lirimi i tyre është i lidhur, kupton, edhe me të kaluarën, me të meta,
dobësi në punë në të kaluarën e tyre, kupton, është i lidhur
përgjithësisht edhe me situatën aktuale. Ka pasur vërejtje, kemi pasur
neve vërejtje, edhe nga partia, edhe nga rinia, edhe nga masat. Kanë
shprehur, po pse mbeten në byro, ta zëmë u hoq prej këtej Muho Asllani,
u shkarkua nga sekretar i Durrësit, por mbeti në Byronë politike, ose
ku di unë, shoku Simon Stefani u hoq nga ministri i brendshëm por mbeti
në byronë politike. Tani i rishikuam edhe njëherë këto, si i thonë
fjalës kupton, muri s’luan, burri luan.
Arben Imami: Pika e fundit, vendimi i fundit, ajo që ka lidhje me
pluralizmin politik. A mund të shpjegoni diçka më qartë dhe më gjatë,
d.m.th ç’kupton partia me këtë?
Ramiz Alia: Tashti, pluralizmin politik ne e kuptojmë në bazë të këtij
vendimi që përveç subjekteve të emërtuara në ligjin për zgjedhjet
mundet të paraqiten edhe subjekte të tjera, të cilat natyrisht duhet të
respektojnë normat ligjore që ekzistojnë. Subjekte të tjera mund të
jeni, juve kërkoni të jeni një subjekt i pavarur për shembull, edhe
rinia studenteske mund të jetë një subjekt i pavarur kupton ti, në
qoftë se dëshiron brenda Organizatës së Bashkimit të Rinisë, ose në
qoftë se nuk dëshiron jashtë Organizatës së Bashkimit të Rinisë. Pra si
një subjekt i pavarur politik. Kjo është.
Arben Imami: Çfarë e pengon aktualisht partinë tonë që ti propozojë Kuvendit Popullor formimin e partive të reja?
Ramiz Alia: Nuk e pengon kjo.
Skënder Gjinushi: Kushtetuta e lejon.
Arben Imami: Kushtetuta nuk e lejon në një pikëpamje, që thuhet se, ai
ligj kushtetues që ju vetë propozuat për tu abroguar në të ardhmen.
Ramiz Alia: Cili ligj?
Arben Imami: Ligji për udhëheqjen dhe rolin e vetëm udhëheqës së
partisë. Përderisa ne nuk kemi rol të vetëm udhëheqës të partisë, ose
shpresojmë së afërmi të mos kemi. Përderisa ne nuk kemi një ligj, mesa
di unë, se njohuritë tona janë të kufizuara.
Ramiz Alia: Edhe ajo është., mungojnë edhe njohuritë tuaja.
Arben Imami: Përgjithësisht na mungon informacioni. Pra ne nuk kemi një ligj ku shprehimisht të thotë ndalohet…
Ramiz Alia: S’ka asnjë ligj ku shprehimisht të thuhet ndalohet një parti politike.
Arben Imami: Atëherë për ç’arsye pengohet, nuk e kam fjalën pengohet,
por nuk është e mendimit Partia e Punës, që krahas saj mund të jepnin
kontributin e tyre edhe parti të tjera, që do të punonin dhe do të
luftonin me pikëpamjet e tyre për atdhe, për Shqipëri.
Ramiz Alia: Shiko lidhur me këtë çështje pikëpamja e partisë tonë në
rradhë të parë është nisur dhe niset nga tradita e vendit tonë, në
kuptimin që mbi të tëra, ne shikojmë çështjen e unitetit të popullit.
Nuk duhet të harrojmë, kupton, që ne jemi një vend i vogël. Nuk duhet
të harrojmë kupton, që juve jeni të tërë të rinj, kupton, por populli
jonë ka luftuar, ka luftuar ashpër. (ndërhyrje nga salla: ka luftuar
ashpër)
Ndërhyrje nga salla: Vazhdon të luftojë
Ramiz Alia: Po po, po ka luftuar ashpër. Ka derdhur gjak të madh. Unë
që jam një çikë më plak dhe jo një çikë por shumë më shumë se juve, se
jam babai juaj, më kupton, por 28 mijë dëshmorë është 3 përqind e
popullsisë së Shqipërisë. Të mos ta harrojmë se 1 milion ishte
Shqipëria. Në ndërtimin e vendit, kupton, vendi i rrafshuar për tokë ka
qenë, moçalet e Shqipërisë vinin deri në Lushnje. 38 vjet jetonte
shqiptari, jo larg por në vitin 1945, kaq ishte mosha mesatare, tani
është 72 vjet mosha mesatare. Pra në tërë këto rretahana, kupton,
populli ynë fitoi pikërisht pse ishte i bashkuar. Kundër vendit tonë
dërgoheshin banda diversantësh. Ju si keni jetuar këto.
Arben Imami: Këtë e dimë ne
Ramiz Alia: Ju i keni lexuar. Është ndryshe me lexu. Ti je artist,
aktor. Kur i luan mundohesh të futesh në rol dhe kështu sa herë që keni
një pjesë mundohesh të futesh në rol. Bëni përpjekje kolosale,
studioni, futeni në rol etj, etj. Edhe me siguri futeni në atë rol,
mbasi njiheni mirë e mirë, kupton, por një realitet objektiv është ky
kupton se është bërë një luftë shumë e madhe kjo. Për ne në kushte të
caktuara historike një nga faktorët që ne kemi fituar ka qenë ky unitet
i madh i popullit tonë rreth një ideali, rreth një qëllimi. Ky ideal,
ky qëllim përfaqësohej nga partia, përfaqësohej nga të gjitha
organizatat shoqërore. Tani, nuk dua të përmend, që ideali ynë, ky
ideal i unitetit kombëtar ka qenë, kupton, ka qenë promotori i lëvizjes
së Shqipërisë përpara. Tashi neve po theksojmë, kupton, çështjen e
demokratizimit të vendit. Në demokratizimin e vendit çështja e
pluralizmit është një çështje themelore. Në çkuptim? Në kuptimin e
demokracisë së mendimit, të shprehjes së lirë të mendimit të njerëzve.
Shprehja e lirë e mendimit të njerëzve, ne mendojmë kupton, që në
kushtet tona, në realitetin shqiptar, kupton, që kemi gjithë këto lloj
organizatash të ndryshme, nuk pengohet, që mendimi i lirë i njerëzve të
shprehet në forma nga më të ndryshmet. Sigurisht nuk do të kishte
kuptim demokratizimi në qoftë se ne themi se ky mendim ka qenë ekselent
i shprehur. Tani përkundrazi po themi se duhet më tepër. Juve më keni
dëgjuar disa herë që unë kam ngritur të hapen gojët. Ëëë, e keni
parasysh?
Salla: Po, po.
Ramiz Alia: E keni parasysh! Asnjë fjalim nuk është mbajtur të mbyllen
gojët. Fjalimet që kam mbajtur unë, kanë qenë të hapen gojët. Unë po
flas për atë çka unë kam thënë dhe gojët duhet të hapen. Tani gojët
duhet të hapen, por të mos harrojmë se duhet në interes të popullit, në
interes të atdhehut, në interes të lirisë, pavarësisë së tij. Këtë
duhet të kemi kujdes të tërë.
Reagim nga salla: Pa dyshim
Ramiz Alia: Mirë, mirë, unë jam i bindur që padyshim, por kini kujdes
se ka edhe me dyshim. Ka mendime të tjera, është logjike që të ketë
edhe mendime të tjera. Në vendimin e pleniumit të Komitetit Qendror
sot, natyrisht partia nuk jep urdhëra për këtë punë, shprehu mendimin
që në këto kushte mundet të ndihmojë në demokratizimin e mëtejshëm të
vendit edhe paraqitja e organizatave të veçanta, kupton, pluraliste në
sistemin tonë.
Blendi Gonxhe: D.m.th nuk ka kufij?
Ramiz Alia: Unë nuk them dot, unë nuk them asnjë kufij, them, derisa
flitet organizim pluralist ai nënkupton çdo gjë, çdo gjë nënkupton.
Tashi në këtë çështje, natyrisht ka ligje, sepse nëse një parti kërkon
të paraqitet me një program fashist në bazë të ligjit nuk lejohet. Në
ligj ka disa pika.
Tefalin Malshyti: Ne kemi ardhur këtu t’ju takojmë si President dhe jo
si sekretar i Partisë, sepse në letrën tonë kërkojmë takim me
presidentin Ramiz Alia dhe si president flasim me ju. Këto janë
vendimet e partisë, vendimet e pleniumit. Janë shumë të sakta, shumë të
drejta dhe për këtë nuk ka asnjë dyshim. Megjithatë siç e thatë edhe ju
vetë, ky është një vendim dhe nuk dihet se kur do të shpallet një ligj
dhe këtë e ka në dorë Kuvendi Popullor dhe jo partia. Prandaj ne duhet
të diskutojmë në këtë plan, dhe jo në planin e partive. Pra duhet të
diskutojmë në planin presidencial si të thuash, shtetëror, dhe që këto
të bëhen vendim, këto pika, këtë gjë duhet të sqarojmë.
Ramiz Alia: E di ti Kushtetutën?
Tefalin Malshyti: Kushtetutën me aq sa kemi lexuar
Ramiz Alia: E ke lexuar nenin 54 të Kushtetutës?
Tefalin Malshyti: Jo nuk e kam lexuar
Ramiz Alia: Ashtu, domethënë s’je në korrent. Nenin 54 të Kushtetutës kush e ka lexuar?
Zef Brozi: Shoku Ramiz, unë e kam lexuar. Jam jurist.
Ramiz Alia: Je jurist?
Zef Brozi: Në nenin 54 të kushtetutës thuhet se shteti përkrah
shtetasve (ndërhyn Ramiz Alia disa herë), se unë nuk po e them fjalë
për fjalë, u lejohet të krijojë ( ndërhyn Ramiz Alia: shteti u lejon të
krijohen shoqata, organizata politike, kulturore, shoqërore, shkencore
etj etj) shoqata, organizata politike, kulturore, shoqërore, shkencore
etj etj, të cilat vazhdon etj, etj, dhe ndalesa është kjo: “nuk lejohet
krijimi i shoqatave dhe partive me karakter fashist, anti-demokratik,
luftënxitës, racist etj.
Ramiz Alia: E kuptove ju këtë?
Zef Brozi: Unë duke interpretuar këtë nen…
Ramiz Alia: Këtë nen interpretoj dhe unë mendoj se ky vendim i
Komitetit Qendror nuk ka nevojë për asnjë interpretim tjetër mjaft
është ai nen i kushtetutës.
Zef Brozi: Ligji e lejon
Ramiz Alia: Ligji e lejon. E dyta, ligji elektoral të cilin ju duhet ta
keni lexuar thotë se subjekte politike janë Partia e Punës së
Shqipërisë, Organizata Sindikale, e çfarë janë këto me rradhë, dhe
shoqata të tjera të njohura me ligj.
Shinasi Rama: Çështja që shtrohet këtu për pluralizmin është një çikë e mangët.
Ramiz Alia: Si është?
Shinasi Rama: Ju thatë që për një arsye të ndjekim traditat e mira të
popullit. Dua t’ju kujtoj se gjithmonë në momentet më kyçe të historisë
së popullit tonë ka pasur pluralizëm. Po të doni po ju sjell një
shembull që nga lashtësia, por po ndalem në Kuvendin e Lezhës qysh në
kohën e Skëndërbeut. Ai ishte pluralizmi më i saktë dhe më i parë i
sanksionuar i fisnikëve shqiptarë. Po të vazhdoj edhe më mbrapa, ju
mund të qeshni, por këto që po them unë janë argumente.
Ramiz Alia: Nuk . Unë dëgjoj me vëmendje të madhe dhe me respekt
çdo të ri që shpreh mendimet e tija, edhe kur këto janë të gabuara. Unë
jam mësuar të bisedoj me gjithë farlloj njerëzish. Edhe me ato që kanë
të drejtë edhe me ato që s’kanë të drejtë. Dhe kam durim shumë dhe ty
do të dëgjoj deri në fund. E fillove me princat në kohën e Skëndërbeut,
që s’kishte parti në atë kohë, por s’prish punë vazhdo.
Shinasi Rama: Shiko pluralizmi nuk fillon tek partia. Pluralizmi fillon tek e drejta me mendu ndryshe.
Ramiz Alia: Shumë e drejtë.
Shinasi Rama: Pra ishin princa ose fshatar ato ishin njerëz dhe kishin
mendimet e tyre. Pra nuk po flasim për partitë, por për pluralizmin. Po
të kthehemi tek Lidhja e Prizrenit 1878 do të shohim që po ashtu pati
një pluralizëm mendimesh, me një qëllim të përbashkët, çlirimin e
Shqipërisë, autonominë e saj, në qoftë se ju preferoni saktësinë e
termave. Po ashtu po të kthehemi edhe në kohën e Ismail Qemalit në atë
qeveri të krijume me aq urgjenc u ruajt pluralizmi i mendimeve dhe
ideve, sepse kryeministër ishte imzot Kaçorri, nënkryeministër ishte
Imzot Kaçorri dhe në të njëjtën kohë nënkryeministër ishte Aqif Pashë
Elbasani dhe Mullai i Madh. Pluralizmi në Shqipëri vazhdon me një
traditë të mrekullueshme, të cilën mund ta lexojmë në të gjitha
regjistrimet e parlamentit, në bisedimet e parlamentit. Kjo është një
periudhë shumë e ndritur, të paktën për demokracinë në vendin tonë,
është një periudhë e tillë kur një libohovas si Avni Rustemi, shkon ven
kandidaturën e vet në prefekturën e Kosovës edhe nji Ekrem Bej Libohova
detyrohet me ngel pa vend për deputet dhe shkon e ven ate në çiflikun e
gruas. Pra populli injorant ose painjorant.
Ramiz Alia: Kush është injorant? Jo injorant mos i thuaj popullit.
Shinasi Rama: Nji minut ju lutem,
Ramiz Alia: Mos i thuaj popullit injorant.
Shinasi Rama: Unë nuk dua të bëj insinuata unë po flas, se jam një çikë
i ngjirur. Po ju them, një gjë se është folur që populli ynë ishte 80
përqind analfabet. Fjala analfabet dhe fjala injorant, d.m.th i
paditur. Pra në qoftë se do ta shohim në sensin e padijes do të themi
këtë padije kulturore, të ashtëquajtur kulturore, popullit tonë i
mungonte. Të vazhdojmë me pluralizmin e partisë popullore dhe të
opingës në kohën e Fan Nolit. Ashtu siç jeni ju i ndërgjegjshëm, siç
jam edhe unë, që në një bankë ka rastis me u ul edhe nji satrap si Zogu
edhe nji demokrat si Fan Noli. Megjithatë korrektesa ka kenë korrektesë
deri në një farë mase. Pra pluralizëm ka pas. Nuk do përmendim rastet e
mëpërparshme, kërkesat e veçanta. Të vazhdojmë ma nje ma. Asht thanë që
në periudhën e Ahmet Zogut që nuk ka pas pluralizëm. Kjo është e
vërtetë dhe është periudha e satrapit të madh, despot, njeriu që e
shpuri vendin tonë në mjerimin më të zi. Për këtë ne jemi gjithë të
ndërgjegjshëm. Por megjithatë, i shtyrë nga nevojat e tij personale, në
vitin 1936, nën flamurin e neo-shqiptarizmës, u krijua një e
ashtëquajtura partia e të rinjve, e cila iu kudërvu të vjetërve. Pra në
rastin më negativ që ishte shërbëtori i një mbreti, pluralizmi u shfaq
edhe këtë herë në Shqipëri. Gjatë luftës Nacional Çlirimtare është bërë
nga udhëheqja e partisë dhe për këtë jemi në dijeni të gjithë. Por mesa
di unë, mesa di unë të paktën, në gazetë shënohej të paktën, që për një
periudhë të gjatë kohe partia ka qenë ilegale, sepse ai që ka udhëheq
luftën e popullit tonë për një periudhë kohe ka qenë në Franc. Ju keni
qenë në atë kohë gjeneral, jeni gjeneral.
Ramiz Alia: Nënkolonel. Asnjëherë nuk ka qenë xheneral. Mos më ngatërro.
Shinasi Rama: Lërë atë punë se unë kam lexue dokumentat. Ti ke qenë kolonel.
Ramiz Alia: Nënkolonel kam qenë, nënkolonel.
Shinasi Rama: Kolonel keni qenë dhe unë e kam pa të shkrume. Po ja u them unë kolonel. Komisar i Divizionit të 7-të.
Ramiz Alia: Tashi ti do me më tregue edhe çfarë kam qenë. Nën kolonel kam qenë.
Shinasi Rama: Tani të vazhdojmë me pluralizmin.
Ramiz Alia: Vazhdo.
Shinasi Rama: Pra tradita e pluralizmit në Shqipëri është një traditë,
e cila nuk është preh asnjëherë deri në vitin 1946. Pse nuk është pre
dhe ç’pasojash pat premja? Jam me mendimin tuaj, e shpretë dhe e
formuluat shumë saktë. Që në ‘20-‘30 vitet e para partia i vuri gjoksin
punës dhe bëri të pamundurën dhe ashtu është.
Ndërhyn Salla: Populli, edhe populli.
Ramiz Alia: Si?
Shinasi Rama: Nji minut, unë po flas, partia i vuri gjoksin...
Ramiz Alia: Mirë e ke ti.
Shinasi Rama: Partia i vuri goksin por populli i dha jetën partisë dhe
partia i dha në të njëjtën kohë, atë që ju thoni se partia është truri
dhe mendja e popullit, por mesa duket, me këto të rejat po na dalin
ndryshe. Të mos bëjmë insinuata, unë nuk kam ndërmend me fol ashtu.
Ramiz Alia: Kjo që po thua ti djalë i mbarë është tamam insinuatë. Kjo
s’duhet bërë, kjo s’duhet bërë. Me ca po del këtu, s’ka qenë kështu.
Është kështu?
Shinasi Rama: Mos u kapni mbas fjalëve të mija.
Ramiz Alia: Jo jo jo. Një minut. Unë jo rastësisht mora fjalën i pari
që t’ju shpjegoj se demokracia kërkon edhe durim, edhe tolerancë edhe
mirësjellje. Unë po përpiqem të respektoj mirësjelljen, tolerancën,
durimin. Edhe pse? Sepse vlerësoj mendimin e të tjerëve, qoftë edhe kur
s’jam dakord prapë e vlerësoj. Fol moj Mimoz nuk është kështu? Edhe
bashkë biseduam. Prandaj them se duhet ashtu, folur drejtë, më mirë
thojeni drejt mendimin që keni. Të thashë unë kam dëgjuar gjithë
farlloj gjërash. Kam një eksperiencë personale, politike, domethënë
qysh në moshë fare të re.
Arben Imami: Padyshim që ju e keni këtë
Ramiz Alia: Kam më shumë eksperiencë, por nuk e them për të imponuar mendimin tim ju lutem, e them…
Salla: E kemi kuptuar këtë, dhe ne ju duam
Ramiz Alia: Shumë mirë atëherë kjo më gëzon që ju keni respekt dhe më doni. Ju faleminderit shumë.
Salla: Duartrokitje të gjata
Ramiz Alia: Ju falemnderit shumë. Prandaj unë bisedoj me zemër të hapur
me juve sepse edhe unë kam dëshirë të dëgjoj mendimet tuaja. Mendimet
tuaja mi thoni ashtu si i keni, edhe mundësisht sa më të përmbledhura.
Shinasi Rama: Kërkesa jonë është kjo, që të formulohet qartë pluralizmi politik.
Ramiz Alia: Kjo ide që keni ju është formuluar shumë qartë në këtë vendim.
Shinasi Rama: Më duket se është një frazë...
Ramiz Alia: Nuk ka rëndësi hiç kjo. E ke gabim ti, e ke gabim dhe po ta
shpjegoj se pse. Ky fakt që shprehu mendimi se është në dobi të
demokratizimit të jetës së vendit dhe pluralizimit, krijimi… (ndërhyrje
nga salla). Si the ti? Ne sot po bisedojmë, ti thua s’është në rregull.
Me këtë mbaron ky muhabet. Kuptoni është qartë kjo. A është e qartë
kjo?
Zef Brozi: Po është e qartë. Po që ju jeni dakord me pluralizmin.
Ramiz Alia: Po jam dakort, edhe Komiteti Qendror i Partisë shprehu këtë mendim.
Një vajzë: Shoku Ramiz më falni, kisha një pyetje direkte për ju.
Arben Imami: Lëre tani
Azem Hajdari: Desha t’ju sqaroj për një çështje këtu. Nji herë në
rradhë të parë dua t’ju flas në emër të organizatës të intelektualëve
të rinj që është krijuar këto ditë. Dua t’ju siguroj që kjo lëvizje...
Ramiz Alia: Duhet të shkoni atje njëherë, në Ministrinë e Drejtësisë, e keni parasysh këtë ()
Azem Hajdari: Kjo lëvizje ka qëllime demokratike në mbështetje të
reformave të ndërrmara nga vetë ju si president. Nuk është një lëvizje
e imponuar, as e blerë, as e shitur dhe as ashtu si mund të jetë
interpretuar.
Ramiz Alia: Se ka interpretuar asnjëherë shtypi
Nga salla ndërhyn një vajzë: Shtypi e interpretoj shoku Ramiz, si një lëvizje që bie në kundërshtim me politikën e partisë.
Azem Hajdari: S’është e vërtetë, s’është e vërtetë.
Ramia Alia: Shiko e keni gabim, e keni gabim. Ju ftoj se, shiko, që kur
të hyni në dialog të jeni të informuar mirë dhe saktë se ndryshe humbim
kohën kot. Se themi fjalë që nuk janë thënë. Nuk ka thënë askush nuk e
ka thënë këtë. Është tjetër problem minimizimi, është tjetër problem,
keqinterpretimi është tjetër. (ka ndërhyrje nga salla)
Azem Hajdari: Neve shoku Ramiz, kemi paraqitur një program në emër të
kësaj lëvizjeje, dhe ky program është i paraqitur nga ne duke pasur
parasysh ndjenjat kombëtare dhe asnjë gjë tjetër, dhe demokracinë e
cila ka hyrë në një rrjedhë të pëlqyeshme për popullin, por kemi
mendimin se mund të ishte edhe më e përshpejtuar. Faktikisht kemi
menduar që, se ashtu siç the edhe ti që demokracia nuk është bulevard,
ka pasur pengesa. Këto pengesa për mendimin tim, dhe po ju shpreh edhe
mendimin e shokëve të Lëvizjes së Intelektualëve të Rinj, këto pengesa
për popullin tonë në këtë periudhë që jemi, janë të vështira.
Gjithashtu. edhe për Ju. ( ka ndërhyrje nga salla)
Azem Hajdari: Shiko, unë fol edhe në emrin tuj.
Ramiz Alia: Fol more vëlla fol, të ndigjojmë. Të shikoj se çfarë do thuash.
Azem Hajdari: Prandaj, neve jemi të kënaqur që pranuat dialogun,
pavarësisht se u krijuan disa vështirësi për me ardh tek dialogu.
Ramiz Alia: Vështirësitë ju i krijuat.
Azem Hajdari: Vështirësitë mund t'i quajmë në përgjithësi, edhe
objektive, edhe subjektive. (ndërhyn Zef Brozi: s'ka rëndësi kjo, gjëra
të kaluara. Të vazhdojmë). A është kjo siguria nga ana jonë që kjo nuk
është një lëvizje si mund të jetë interpretuar jo nga shtypi, por nga
persona të veçantë. Nuk kam parasysh atë mendimin zyrtar, por atë që
është thënë, atë mendimin që është thënë, se është rebelim, është turp.
Rinia studentore, mendoj unë, është e domosdoshme ta mbështesni Ju si
President, Presidiumi i Kuvendit Popullor, në këto reforma dhe Partinë
si iniciatore të parë, në këto reforma demokratike. Kjo është një
ndihmë e madhe.
Ramiz Alia: Kjo duhet mbështetur me të gjitha forcat.
Azem Hajdari: Me të gjitha forcat.
Ramiz Alia: Demokratizimi i jetës së vendit është alfa dhe omega e zhvillimit tonë. Këtë të tërë duhet ta kemi të qartë.
Azem Hajdari: Prandaj, ne me këtë program...
Ramiz Alia: Më fal që të ndërpreva, më fal se jam më plak unë ëëë,
vetëm duhet pasur parasysh një gjë, duhet pak durim, se nuk bëhen punët
aq kollaj.
Azem Hajdari: Neve nuk është se s'jemi për durim.
Ramiz Alia: Ashtu. Unë do ju shpjegoj faktikisht pse duhet durim.
Azem Hajdari: Jemi për durim, po durimi duhet të jetë. Po në rast se
hyjmë në procese demokratike, kjo është e mira e gjithë popullit tonë,
dëshira e gjithë popullit tonë, ne në këto procese duhet të jemi
këmbëngulës. I them këto, sepse neve në këtë program që kemi paraqit
dhe kemi miratue pikë për pikë mendimin e gjithë studentëve, është
parashtruar me gjithë studentët dhe neve si përfaqësues këtu jemi të
autorizuar nga ata që ta mbrojmë këtë program me; të hyjmë në dialog
për këtë program, të paraqesim ato argumentet tona për çdo pikë të
programit. Shokët studenta...
Ramiz Alia: Mua do mi paraqisni këto?
Ndërhyrje nga salla: Popullit shoku Ramiz.
Ramiz Alia: Mua nuk më duhen këto gjëra. Programin duhet ju, para së gjithash ta paraqisni, kupton, në Ministrinë e Drejtësisë.
Salla: Nuk është program, janë kërkesa.
Ramiz Alia: A më fal, po tha programin ky.
Salla: E ka gabim ai.
Ramiz Alia: A e ka gabim aaaa. Dakord, dakord, dakord.
Azem Hajdari: Kërkesa, kërkesa, jo program.
Ramiz Alia: A, janë kërkesa? Po tha program ky, prandaj thashë.
Azem Hajdari: Kjo lëvizje demokratike, këtu siç e sheh jemi përfaqësues
nga çdo fakultet, duke përfshirë këtu Institutin Bujqësor, Institutin e
Lartë të Arteve edhe Institutin 'Vojo Kushi'. Gjithashtu, kemi edhe
disa pedagogë, të cilët përfaqësojnë pedagogët e rinj, që bëjnë pjesë
në këtë lëvizje intelektualësh. Prandaj, ne kemi ardh t'i shprehim këto
kërkesa nëpërmjet kësaj përfaqësie dhe ju sigurojmë për bindjen tonë
për këto kërkesa. Kërkesa e parë, siç dihet, është mbështetja juaj në
reformat demokratike, besoj që kjo do t'ju dihet. Ndërsa për kërkesa të
tjera, ti programin e njeh, tani mund të flasë ky shoku që ka
programin. Jo programin, kërkesat. Shokët studenta më kanë thënë që
t'ju kërkoj, sipas mundësive të juaja, që ky dialog, duke pasur
parasysh, të inçizohet dhe ta transmetojmë dhe ta ndigjojnë studentët.
Ramiz Alia: Është inçizuar, dhe do transmetohet. Të gjitha.
Azem Hajdari: Është e mira jonë, e mira e studentëve, dhe e mira e të gjithë atyre që duan ta fusin në kanale të tjera këtë…
Ramiz Alia: Jo e keqja e tyre.
Azem Hajdari: E keqja e tyre (Ramizi , edhe salla).
Ramiz Alia: E keqja e tyre, se po të ishte e mira...
Dikush nga salla: Ju lutem, ta falni Azemin se është jashtëzakonisht i
lodhur. Ka mbajtur mbi supe peshën e katër, mbase pesë ditëve, dhe
mbase nuk shprehet në kohën e duhur. Ju lutem ta falni.
Ramiz Alia: Shiko, nuk jam mësues gjuhe unë. Nuk i vë re ato. Unë vura
re idetë që tha, se ato lapsuset s'janë gjë hiç, tani s'ka rëndësi kjo.
Tani ju lutem, shumë shkurt dhe në gjëra konkrete, në gjëra konkrete që
me të vërtetë ia vlen barra për të diskutuar.
Arben Imami: Meqenëse Ju keni bërë një plenium partie, i cili avancon
në pozitat e mëparshme të PPSH, ajo me të cilën ne kemi ardhur të
bisedojmë do të ndryshojë, d.m.th relativisht kërkesa jonë ndryshon,
kërkesa e studentëve edhe e pedagogëve të cilët janë bashkuar me
lëvizjen studentore, e cila është një lëvizje intelektuale, e cila nuk
dëshiron për asnjë moment të ndodhin eksese në këtë lëvizje, që nuk
dëshiron që të fusin hundët e tyre në këtë lëvizje ultra të djathtët
apo ultra të majtët.
Ramiz Alia: Vetëm një gjë do jua them, mos ma merrni për keq. Nuk më
erdhi mirë që nuk m'u bindët. Ju thashë të vini në mësim dhe ta
diskutojmë.
Tefalin Malshyti: Shoku Ramiz, thatë pa kushte, thatë pa kushte.
Ramiz Alia: Po, po, pa kushte, por në bisedim.
Azem Hajdari: Shoku Ramiz, unë kam qenë atë natë kur na pritët juve. Dhe, doja t'ju sqaroj diçka.
Ramiz Alia: Lëre, mos e sqaro, hiç fare mos e sqaro.
Azem Hajdari: Është për t'u sqaruar, se këtu zë zanafillë problemi.
Ramiz Alia: Jo, jo. Lëre Azem tashti, lëri tani historitë. Çfarë ke ti?
Arben Imami: Lëvizja Studentore nuk kërkon organizata të cilat shpallen
subjekte elektorale etj, etj. Përse Partia ose Kuvendi jonë ka frikë,
ose Kuvendi jonë ta përcaktojë qartë dhe saktë parti politike. Atëherë
interpretimet do të ishin të pamundura, dhe për këtë juve si president
do na ndihmonit, dhe do të ndihmonit gjithë forcat demokratike.
Ramiz Alia: Tashti...
Arben Imami: Një minutë ju lutem. Sepse, për sa kohë është organizatë,
apo është shoqatë, apo parti politike, atëherë forcat e djathta që
aktualisht kanë potencial në shtetin tonë…
Ramiz Alia: Në shtetin tonë?
Arben Imami: Forcat e majta, më falni më falni, pardon, pardon. Forcat
e majta. Burokrati që do të mbahet në atë mënyrë në karrige për mua
është i majtë, është e majta ekstreme.
Ramiz Alia: Është e djathta.
Arben Imami: Për ne është i majtë.
Ramiz Alia: Si është i majtë? Është i djathtë.
Arben Imami: Varet si e shikon. Për ne, ju jeni në qendër (Ramizi ,
edhe salla). Për ne janë e majta ekstreme, unë kështu e perceptoj.
Megjithëse e majta e djathta varet nga e shikon.
Ramiz Alia: E mirë, mirë...
Arben Imami: Duhet ta nisim nga kategoritë bazë në qeveri. Neve nuk kemi kohë për t'u marrë me këtë punë.
Një vajzë nga salla: Kush është burokrat e pengon këtë gjë? Jeni me ne apo jo?
Ramiz Alia: Jo në këtë situatë, por në çdo periudhë të shoqërisë,
burokratizmi është frenim i zhvillimit. Edhe këtu është e njëjta gjë.
Arben Imami: Shoku Ramiz, shoku President, njëkohësisht edhe për forcat
e djathta që ekzistojnë këtu, në qoftë se ekstremistë të djathtë që
duan të përfitojnë nga kjo situatë, lëvizje revolucionare e rinisë, dhe
ndoshta t'i japin edhe drejtime të tjera dhe ndoshta kanë bërë edhe
provokime, që këta shokë, sidomos ato që kanë qenë në krye të kësaj
pune nuk i kanë lejuar ose janë munduar të mos i lejojnë. Themelimi,
mundësia e partive të tjera, ato do t'i linte jashtë partive. Sepse,
ata duke qenë të djathtë dhe me idera fashiste, ata nuk do të kishin
mundësi të paraqisnin programet e tyre.
Ramiz Alia: Nuk del njeri me idera fashiste.
Arben Imami: Atëherë, në qoftë se nuk do të dali, pavarësisht…
Ramiz Alia: Mos u bëj, se je goxha djalë, mos u bëj naiv.
Arben Imami: Këtë e di. Pavarësisht, në qoftë se ata nuk dalin, ata do
të militojnë brenda një organizate, brenda një partie politike të
caktuar, dhe pavarësisht nga bindjet e tyre, ata do të zbatojnë atë
program. Nëse zbatojnë programin dhe paguajnë kuotat ata janë në
rregull me partinë e tyre, le të themi socialdemokratë, i vëmë edhe
katër emra mbrapa, nuk ka rëndësi se çfarë partie. Por, ata nuk mund të
peshkojnë në këtë ujë të turbullt. Ky është mendimi im. Situata është
shumë e turbullt, shoku Ramiz. Unë jam pedagog. Jap regjizurë në
shkollë. Pardje e mora vesh, dje vajta në vend dhe nuk mund të rrija pa
vajtur për të parë se çfarë ndodh dhe pse s'ndodh. Ndenja gjithë ditën
dhe, edhe këta djem e kanë të pamundur ta mbajnë situatën të tërë nën
kontroll. Nuk e kontrollojnë dot.
Ramiz Alia: Pse? Sepse, kanë ardhur forca të tjera?
Arben Imami: Jo se kanë ardhur forca të tjera. Jo, jo, jo. (ndërhyn
salla: jo, jo). Nuk mund të mbahet totalisht nëse nuk plotësohen këto
kërkesa.
Ramiz Alia: Po mirë pra, me këtë…
Arben Imami: Unë jam i mendimit se kjo kërkesa nuk plotëson atë që shtrojnë studentët.
Ramiz Alia: Ajo e plotëson plotësisht.
Tefalin Malshyti: Nuk e plotëson plotësisht.
Ramiz Alia: Pse?
Tefalin Malshyti: E para është sepse ne në këto kushte, në qoftë se
mund t'i lexoj... Për shembull, një pikë e kësaj kërkese është se ne
jemi përkrahës të reformave demokratike. (ndërhyn Ramiz Alia: lërë
këtë, vazhdo më poshtë). Kalojmë tek pika tjetër.
Ramiz Alia: Kalo tek ajo organizata që thua ti.
Tefalin Malshyti: Prit se janë kështu. Kërkojmë pluralizëm politik si shkalla më e lartë e demokracisë së sotme.
Ramiz Alia: Po bukuri, mirë.
Tefalin Malshyti: Si pasojë, të lejohet krijimi i organizatës së pavarur politike të studentëve dhe intelektualëve të rinj.
Ramiz Alia: Po, e krijojmë.
Tefalin Malshyti: Statutin e së cilës ne do e paraqesim në Ministrinë e Drejtësisë.
Ramiz Alia: Shumë bukur. Paraqiteni përpara Ministrisë së Drejtësisë
statutin thuaj, si organizatë, siç thoni ju. S'ka asgjë këtu,
paraqiteni dhe pikë.
Tefalin Malshyti: A është e vërtetë që mund të na lejohet që nesër?
Ramiz Alia: Po, që nesër. Paraqiteni para Ministrisë së Drejtësisë.
Tefalin Malshyti: Që nesër, se në bazë të këtij legjislacioni nuk ka një pikë e tillë që e pranon këtë, që e pranon këtë.
Ramiz Alia: Paraqitemi në bazë të asaja.
Zef Brozi: Ju shokë studentë do ta konsideroni një organizatë shoqërore, padyshim kërkon miratimin e Ministrisë së Drejtësisë.
Ramiz Alia: A është politike edhe kjo?
Zef Brozi: Problemi është nëse është organizatë politike.
Ramiz Alia: Atëherë paraqiteni para Ministrisë së Drejtësisë programin dhe Ministria e Drejtësisë do të japë mendimin për...
Zef Brozi: Kam një mëdyshje nëse do të konsiderohet vërtetë me atë emërtesën organizatë politike, edhe politike?
Ramiz Alia: Quhet politike, parashikohet organizatë politike.
Zef Brozi: Atëherë do të konfirmohet edhe nga ndonjë organ partiak?
Ramiz Alia: Jo, s'ka nevojë.
Zef Brozi: Mendoj se po, sepse Kushtetuta nuk e lejon një gjë të tillë...?
Ramiz Alia: Nuk e kërkon Kushtetuta. Prandaj juve paraqisni para
Ministrisë së Drejtësisë programin tuaj. Kërkoni aprovimin sipas
rregullave dhe normave që ka Ministria e Drejtësisë për organizatat
shoqërore, politike, dhe ajo duhet ta aprovojë. Kështu që kjo iku.
Çfarë ka tjetër.
Tefalin Malshyti: Jo, ne kishim këtu, me një fjalë.
Ramiz Alia: Prit, prit, prit. Ça ka ndonjë gjë (ndërhyrje nga salla:
këtë pikë shoku Ramiz). Kjo pikë është e qartë, s'ka asnjë problem.
Arben Imami: Prit se nuk është e qartë shoku Ramiz, se këtu thuhet kërkojmë pluralizëm politik (reagime nga salla).
Arben Meçe: Në qoftë se ne nesër duam të fillojë aktivitetin kjo organizatë?
Ramiz Alia: Organet e Drejtësisë do ju japin përgjigje.
Arben Meçe: A na pengojnë organet e Drejtësisë për këtë gjë?
Ramiz Alia: Medoemos duhet të presësh vendimin për krijimin e kësaj organizate.
Arben Meçe: Pra, duhet të presim? Gjendja është shumë e elektrizuar
atje, dhe ne duhet të vemi sot t'u japim përgjigje, përgjigjen tuaj.
Ramiz Alia: Juve do veni, shiko shokë studentë, unë po ju drejtohem ju
që të paraqitni programin e organizatës tuaj përpara Ministrisë së
Drejtësisë, e cila sipas rregullave dhe normave do t'ju japë menjëherë
përgjigje për këtë çështje. Urdhëro, ja, ia transmetova studentëve.
Arben Meçe: E dyta, shumë familje nëpër rrethe janë të dezinformuara
për çështjen këtu. Rrugët nuk i dihet. Televizioni ynë e ka dhënë ashtu
si e mendoi, organ kompetent për atë punë. Nuk e ka dhënë ai
dezinformimin, e ka dhënë tjetërkush. E kanë dhënë elementët armiq, me
qëllim që të shqetësohen edhe shokët tanë, edhe prindërit tanë, dhe
gjithçka që kemi ne, miqtë tanë. Dhe, kjo pasqyrohet në telefonatat që
bëjnë ata, ku insistojnë veçanërisht për shëndetin. A nuk do të ishte e
mirë nga ana e shtypit tonë që sot të njoftonte për këtë organizim dhe
kjo do të ishte…
Ramiz Alia: Ike nga ajo. Ç'po them unë këtu. Kjo që po bisedojmë ne
këtu do të transmetohet. Do transmetohet në emisionet e televizionit.
Dikush nga salla: Të mos trajtohet si e dorës së dytë.
Ramiz Alia: Do të transmetohet në emisionet e televizionit. E dorës së
dytë apo e dorës së parë, nuk jam unë redaktori i lajmeve. Unë propozoj
që kjo bisedë që po bëjmë tashti të shkojë në qytetin e studentit, dhe
kështu siç është e regjistruar të transmetohet.
Blendi Gonxhe: Shoku Ramiz, ju besojmë plotësisht.
Arben Meçe: Shoku Ramiz, më fal. Për këtë problem që jemi mbledhur ne këtu sot, ju mblodhët një Plenium të tërë.
Ramiz Alia: Jo vetëm për këtë...
Arben Meçe: Ky ka qenë problemi kryesor, ju vetë e thatë. A duhet që
edhe shtypi ta shtyjë këtë për një emision të veçantë? Më duket
zvarritje.
Ramiz Alia: Për cilën?
Arben Meçe: Këtë sot që po mblidhemi ne.
Ramiz Alia: Shtypi ka dhënë sqarime ditën e parë. Për konsekuencë, edhe
sot në gazetë, që thoshte që juve u mblodhët, bëtë kërkesat tuaja,
kërkuat takim me presidentin, presidenti...
Ndërhyn një vajzë nga salla: Po thanë 400 veta.
Ramiz Alia: Nuk janë dhënë 400 veta, dhe prapë je informuar keq. Asnjë
shifër nuk është dhënë. Prandaj, shiko, juve vë re se nuk jeni
mirinformuar.
Redaktori i TV: Shiko, shiko, më falni shoku Ramiz. Unë jam redaktori i
televizionit dhe nuk janë thënë gjëra të tilla. Të paktën televizioni
nuk ka dhënë një lajm të tillë, që janë 400 vetë apo s'janë 400 vetë,
që janë armiq apo s'janë armiq. (ndërhyrje nga salla: jemi quajtur
armiku i klasës).
Ramiz Alia: Jo, jo, jo, s'ka thënë gjë.
Salla: I keni quajtur trazira (debate në sallë).
Arben Demeti: Televizioni i ka thënë trazira.
Ramiz Alia: Jo, jo, jo, të lutem. Jo trazira, janë quajtur çrregullime.
Dëgjoni këtu. Po i drejtohem studentëve të Universitetit të Tiranës,
nuk është thënë trazira. Juve dezinformoni. Është thënë fjala
çrregullime. Nuk është thënë 400, as 200, as 100 veta. Juve duke
përdorur shifra të tilla, dezinformoni. Prandaj unë i lutem, i lutem të
gjithë studentëve që janë seriozë, dhe unë i dua pse janë seriozë, të
jenë seriozë në çdo gjë. Kjo është e mira e atdheut, është e mira e
studentëve.
Arben Lika: Shoku Ramiz, më falni.
Ramiz Alia: Ta mbaroj kush e nisi këtë? A mbarove. Kush tha më falni atje.
Arben Lika: Unë, unë. Ishte fjala nuk është thënë trazira, por çrregullim.
Ramiz Alia: Po lëre tashti...
Arben Lika: Jo, jo, vetëm një diçka. Në fund të fundit, çfarë ndryshimi ka çrregullimi nga trazirat?
Ramiz Alia: Tashti ju thashë unë, mos merremi me rregulla gjuhësore.
Çrregullim ishte, sepse në veprimet që janë bërë ka pasur çrregullime,
si s'ka pasur çrregullime?
Blendi Gonxhe: Zoti President, ju lutem që ju shqetësuam pak, po na
dëgjoni edhe njëherë. Kemi ardhur këtu nga Qyteti Studenti dhe le t'i
themi gjërat siç janë dhe konkretisht. Të na falni se ju morëm kohë më
shumë se ç'duhet, sepse jeni shumë i zënë në këtë kohë. Kemi ardhur që
atje, dhe atje ka mbi 2000 ose 3000 veta që presin, tiranas, të afërmit
tanë, të rinj e të reja. (ndërhyn Ramiz Alia: po prandaj është mirë të
shkoni). Kemi ardhur që andej dhe jemi ndarë me këto fjalë, autobusin
desh e shqyhen, duke na kërkuar demokraci dhe duke na kërkuar që t'i
përfaqësojmë shokët drejtë për ato që na çuan. Duke brohoritur edhe në
emrin tuaj. Kishte ndonjë dorë që është me dy gishta, por ulej prapë.
Po nuk ka problem, i ulëm edhe ato.
Ramiz Alia: Atyre duhet t'ia këpusni gishtat, sepse ajo shenjë është
një çik... komprometon të tjerët. (ndërhyrje nga salla). Jo, jo, duhet
të keni kujdes, prandaj unë ju drejtohem të gjithëve.
Blendi Gonxhe: O çuna, o çuna ju lutem. Që të jemi të sinqertë deri në
fund. Meqë ata do na dëgjojnë neve dhe meqë ata kanë shpresën e madhe
tek ju, Ju lutemi studentëve, meqë ata do na dëgjojnë, që të na
kuptojnë, sepse ne kishim marrë një detyrë tjetër këtu... Kishim marrë
detyrë që të vinim të paraqisnim kërkesat tona dhe të iknim në rast se
ju nuk do na i pranonit, dhe në rast se Ju do na i pranonit, të jepnim
sihariqin. Meqë ne këtu erdhëm dhe ju na i dhatë sihariqin pa ardhur
mirë, neve duhet t'i themi studentëve që qëllimi ynë ndryshoi deri
diku, sepse Partia Komuniste Shqiptare, (ndërhyrje nga salla: Partia e
Punës së Shqipërisë), njohu më në fund parimin që të ketë parti të
tjera politike. Do bëhet apo s'do bëhet kjo, është gënjeshtër apo jo
kjo, kjo nuk dihet.
Ramiz Alia: Do bëhet. Nuk është gënjeshtër kjo. Unë po ju them do bëhet.
Blendi Gonxhe: Pra, ne kemi marrë fjalën e Presidentit Ramiz Alia këtu, dhe kjo do realizohet.
Ramiz Alia: Unë po e them se vendimi i Pleniumit të Komitetit Qendror
të Partisë për këtë çështje është një vendim që do të zbatohet. Organet
e Drejtësisë, organet e shtetit duhet të zbatojnë ligjet. Unë nga ana
ime, si President, meqë s'po më ashtu, s'po më mendoni për ashtu, por
vetëm kështu, ().
Blendi Gonxhe: Vetëm ashtu kemi respekt për ju.
Ramiz Alia: S'e ke mirë. Dakord, dakord. (ndërhyrje nga salla).
Faleminderit shumë (). Unë po ju them që edhe Kushtetuta, edhe
ligjet tona nuk ndalojnë zbatimin e kësaj që thuhet. Unë kam thënë në
Pleniumin e 12-të të Komitetit Qendror, kam thënë mendimin për
pluralizmin. Ky vendim i Pleniumit të 13-të të Komitetit Qendror
avancon në këtë ide, që pranon pluralizmin edhe partiak, organizimin
pluralist, jo vetëm si të thuash.
Arben Imami: Po termi partiak, ç'problem krijon?
Ramiz Alia: Asnjë problem nuk krijon.
Arben Demeti: Po sikur nesër ne si organizatë rinore e rinisë ta
quajnë, meqë është edhe shoku Lisien Bashkurti këtu, Partia e Rinisë
Shqiptare? Mund ta quajmë Partia?
Lisien Bashkurti: Atë do e vendosë rinia.
Ramiz Alia: Dëgjo, dëgjo. Po mirë krijojeni.
Arben Demeti: Do e krijojnë studentët?
Ramiz Alia: Pse nuk do marrësh pjesë ti aty?
Arben Demeti: Jam në organizatën e rinisë. Mund ta quajmë dot partia?
Ramiz Alia: E kanë quajtur këta, e kanë quajtur këta.
Arben Demeti: Juve jeni para mikrofonit, pohojeni?
Ramiz Alia: Mund ta quajnë si të duan, parti mund ta quajnë, shoqatë mund ta quajnë, kupton. Vetëm duhet të respektojë ligjet.
Salla duartroket gjatë për Ramizin.
Ramia Alia: Vetëm duhet të respektojë ligjet dhe të mos shkojë ndesh me interesat e popullit. Këtë e kini kujdes.
Arben Meçe: Po ndesh me interesat e Partisë, mund të shkojë?
Ramiz Alia: Mund të shkojë, varet se deri ku janë interesat e Partisë
dhe deri ku i kap ligji këto interesa. Ligji nuk është i Partisë.
(ndërhyrje nga salla).
Zef Brozi: Ka norma ligjore të përcaktuara. Po për partinë, a duhet të
ketë kërkesa të tjera? Nuk duhet të ketë kushtëzim nga programi juaj?
Ramiz Alia: Me ligjin është tjetër problem, s'ka pse të futesh këtu.
Zef Brozi: Për Partinë, a duhet të ketë kërkesa të tjera, se duhet të ketë kërkesa të tjera për Partinë?
Ramiz Alia: Ai mund të mos jetë hiç, por duhet të keni kujdes edhe në
këto çështjet e programeve. Do tërhiqja vëmendjen tuaj në atë çështjen
ekonomike që e keni atje në program. Do të dëshiroja që të jeni pak në
dijeni, se nuk jeni mirë në dijeni, dhe natyrisht mund të krijoni edhe
mendime të ndryshme...
Fund

(Marrë nga libri që do të dalë në botim i Aleksandër Meksit, "Dhjetor '90-Dokumente e materiale")

Thursday	+14°	+7°
Friday	+12°	+6°
Saturday	+13°	+4°
Sunday	+11°	+1°
Monday	+11°	+1°
Tuesday	+12°	+5°

Fjalimi i "Ramiz Alia me studentet"

Fjalimi i "Ramiz Alia me studentet"

MENU

SHTYPI I DITES

REVISTA

FAQET PARTNER