Franc Kafka

nga capkenja Sun Dec 13, 2009 11:06 am

Franc Kafka u lind ne Pragë, me 3 korrik 1883 dhe vdiq me 3 qershor 1924 ne Vienë te Austrisë .

Ishte një nga shkrimtaret e historive te shkurtra dhe romancieret me te medhenj te gjuhës gjermane te shekullit te XX-te, trupi i shkrimit i te cilit ishte i vetëm ne llojin e tij. Shumica e shkrimeve te tij mbeten te pambaruara dhe u botuan pas vdekjes se tij, megjithse dëshira e tij ishte qe ato te asgjesoheshin - janë bërë ikona ne letersine e Perendimit.

Jeta
E ëma vinte nga një familje e ditur hebrejsh, ndërsa i ati nga një familje zanatcinj fshati, por qe me vonë i buzeqeshi fati e u be fabrikant i vogël.
Ai shpresonte se djali i tij i vetëm Franci do të bëhej një trashegimtar i denjë i fabrikes.. Ndërsa me te shoqen e tre vajzat sillej ashper e shpesh i terrorizonte. Këtë marredhenie djaloshi do ta paraqiste me vonë ne shkrimin "Leter babait". Ne këtë shkrim ai i ankohet te atit qe i thyente vullnetin, ia vriste besimin ne forcat e tij, kurse ai vetë i ndjeshem dhe seder nuk gjente force ta kundershtonte. Zgjodhi rrugën e moskundershtimit, te pajtimit, te peruljes, rrugë nga e cila nuk hoqi dorë deri në fund te jetës.
Pasi mbaroi ne Prage gjimnazin gjerman. Po këtu mbaroi studimet për drejtësi e paralelisht me te ndoqi një kurs leksionesh për artin dhe gjermanistiken.

Nuk janë te pakte shkrimtaret qe kanë mbajtur ditare, ku kanë shkruar për veten e për te tjerët. Ditari i Kafkes pothuajse i tëri i perkushtohet takimeve dhe kuvendimeve me vetveten. Faqe te tërë janë te mbushura me ankesa për shendetin e lig. ankesa kundër turtures se pamundesise.. Asnje shqetësim nuk gjen ne faqet e ditarit te tij për problemet e punës apo ato shoqërore.

Kafka ka qenë deshmimtar i kaosit dhe i perendimit te pashmangshem te perandorise Astro-Hungareze. Ai gjithçka shihte, kuptonte e ndjente, por asgjë nuk bënte, sepse ishte teresisht nën kthetrat e vuajtjes vetjake. Bota jashtë tij u shkri tek ai ne një te pandare me botën brenda vetes.

Trashegimia letrare e kafkes është mbledhur ne dhjetë vellime.
Ka shkruar tregime e novela si:

Denimi.
Ne kolonine e punës se detyruar.
Pasagjeret e hekurudhes.
Prometeu.
Posedoni.
Sanco Panca ....etj

U be i njohur me romanet "Amerika", "Procesi", "Keshtjella" dhe me novelen "Metamorfoza"

nga capkenja Sun Dec 13, 2009 11:07 am

HISTORIA E NJE MIU

Miut bota po i dukej bota çdo ditë e me e vogël. Para syve te tij parakalonin vetëm mure qe lartoheshin e rrugë qe bëheshin gjithmonë e me te ngushta. Një ditë, ai u gjend përballë një rrugë pa dalje. Beri te kthehej prapa kur para syve flakeruan kthetrat e mprehta te maces.

-------------------------------------------------------------
VENDMBERRITJA

Dhashe urdher qe te me sillnin kalin nga stalla. Sherbetori nuk me kuptoi. Shkova vete, shalova kalin dhe ia hipa. Ne largesi dëgjova një thirje kumbuese. E pyeta se çfarë ishte. Ai s'dinte gjë madje nuk kishte dëgjuar asgjë. Tek dera me ndaloi dhe me pyeti : "Për ku po nxitoni kështu imzot ?" "Nuk e di", i thashë, "Larg prej kendej, tutje. Gjithmonë=20 larg prej kendej, vetëm ashtu do të mund te arrij ne vendmberritjen time". "Pra ju e dini vendmberritjen, a s'është kështu imzot ?", pyeti. "Po", ju përgjigjja, "a nuk ta thashë sakaq? Larg-Prej-Kendej. Atje është vendi im". "Por nuk keni marrë asnjë furnizim me vete", me kujtoi ai. "Nuk më duhet asgjë", i thashë, "Udhetimi është aq i gjatë sa do të vdes urie n.q.s. nuk marrë ndonjne gjë rrugës. Asnje furnizim nuk do të me shpetoje dot.=20 Fatmiresisht, është një rrugetim tepër i gjatë".

-----------------------------------------------------------
ROJTARI

Duke vrapuar i shpetova rojes se pare. Pastaj, për një çast u tmerrova, u ktheva dhe i thashë: "Unë kalova kur ju nuk e kishit mendjen". Ai pa për një çast dhe nuk tha asgjë. "Me duket se nuk duhet ta kisha bërë këtë gjest", i thashë. Ai sërish ndenji pa folur. "Heshtja juaj a do të thotë gjë miratim për te kaluar ?".

nga capkenja Sun Dec 13, 2009 11:07 am

Disa nga veprat që mund të shtjellojmë dhe të përkthyera në shqip janë: "Procesi", "Metamorfoza", "Kështjella" në formën e romanit por dhe nga proza e tij e shkurtër në formën e tregimit. Disa nga tregimet e tij janë “Një Leksion Akademik", "Populli i Minjve”, "Barbaret", etj. Fatkeqësisht veprat e tij janë në shumicën e tyre të humbura dhe për me tepër nga vet dëshira e autorit për ti asgjësuar ato. Kryesorja çka mund të fillojë një analizë për ketë shkrimtar është vënia re e një ndryshimi rrënjësor të formës në veprën e tij dhe në përmbajtje. Ai shpesh përdor një formë të veçantë dhe të thatë simbolike ku majmunët flasin, njerëzit transformohen, portretizohen në mostra etj., pra një realitet jashtëtokësor për të analizuar bujtinën tokësore në formën e saj më reale. Ky konstatim mund të duket kontradiktor në vetvete por nis nga një simbolikë surreale që të kërkon vëmendje për problemet e mëdha universale që prezanton Kafka.

Në analizën e "Procesi"-it, vihet re një e vërtetë tronditëse e realitetit me njeriun e thjeshtë brenda dhe sistemet që ndryshojnë dhe e shikojnë ketë të fundit si një pengesë apo një të mire për to. Kafka parapëlqen një të vërtetë të skajshme ku sheqerosjet artistike nuk janë me vlere në veprën e tij. Personazhi përgjithësisht është njeriu i rendomë jo heroi që bën diferencën. Kafka injoron pa e marrë fare parasysh esencën romantike të letërsisë dhe hidhet i teri në kërkim të shpëtimit universal të cilin e shpreh: "Vetëm kur shkrimtari rastësinë mund ta kthej në ligj dhe ta bëj njeriun të pavdekshëm vetëm atëherë ai ka një rol në art dhe vetëm atëherë roli i tij është profetik". Kafka nuk qëndron te ekzagjerimi dhe optimizmi emotiv, ai është ulur këmbëkryq dhe na shikon të gjithëve. Në personazhin e "Proces"-it zotit "K", sistemi gjigant i pushtetit i bën grafikun e jetës pa e shpjeguar se për se e trajton ashtu deri në vendimin për ta vrarë pa i dhënë shpjegim. Nga ana tjetër kjo mund të analizohet dhe në të kundërt; vetë zoti "K" nuk ka aftësinë për të kuptuar sistemin megjithëse përpiqet që të kuptojë diçka, përsëri është i mbytur në paqartësi. Në secilin kah vlerësimi rezultati i kësaj marrëdhënie është një absurditet fatal ku qenia, ambienti, logjika, hapësira, ekzistenca në vetvete është tejet e pakuptueshme dhe pa mundësi për të pasur një debat ndërmjet tyre, gjithashtu e tmerrshme në efektin e saj. Zoti "K" mund të shikohet në disa drejtime të tjera ai nuk është vetëm njeri por dhe ligjësi skolastike e cila në një periudhe të caktuar humbet ekzistencën e saj pasi një ligj tjetër e nxjerr atë të pavlerë. Kjo është një e vërtetë jo e dëmshme në dukje por si do të justifikohen gjithfarë energjish dhe përpjekjesh njerëzore që qenë frymëzuar nga ajo që tashme është e pavlerë dhe për tu fshire. Një kuptim tjetër i përfolur për "Procesi"-in është dhe pyetja teologjike që ai përmban. Përgjithësisht dogma fetare është një përhapje e arsyes se jeta është një përpjekje për të merituar një perfeksion pas vdekjes. Feja përmban shumë rregulla që duhen ndjekur dhe pasojat që vijnë nga mosndjekja e tyre, por Kafka i bërtet këtyre arsyeve me faktin se jo të gjithë i njohin dhe i kuptojnë këto ligje. Pse do të duhet të kenë të njëjtin fat si mos-zbatuesit vullnetar e të vuajnë dënimin kapital. Kafka kërkon shtojcën "biblike" që duhet të përmbajë logjikën për fatin e këtij grupi. Ka dhe shume tematika të tjera më sekondare nga ato që u përmendën më sipër. Zoti "K" në disa rrethana që i krijohen kryen marrëdhënie intime me një vajze pa modalitet klasik të njohjes, bisedës ose ndjesisë emocionale dhe kurse ç’farë veprimesh paraprijëse për të kaluar në marrëdhënie seksuale, por e realizon atë në një forme apriori sikur të mos ketë vend për kushtëzime dhe justifikime. J. P. Sarter citon në një paragraf se: "Shpirti ka me shumë të drejtë se arsyeja" pasi kjo e fundit është e asgjesuesshme nga vet ajo kurse shpirti është një forme e qenësishme apriori. Por veprimi i zotit "K" mund të shihet dhe si një protestë e Kafkës me dy elementë. I pari sistemi (qoftë teologjik, politik, tradicional, etj.) që vepron në mënyre injoruese ndaj individit dhe ky i fundit i përgjigjet atij me të njëjtën monedhë duke krijuar kështu plotësimin instiktiv ndaj dëshirave rastësore. Në ketë logjikë Kafka është disi në atmosferën e Niche-s por me ndryshimin se nuk e ka qellim në vetvete por një përgjigje e natyrshme dhe e rrjedhur nga kushtet. Kjo vepër dhe po ashtu vepra në tërësi e Kafkës me të drejtë është një ortek që sa me shumë thellohesh aq më i madh bëhet deri sa orteku është vetë globi që banojmë. Letërsia e Kafkës është një ambient i ankthshëm; është një situatë e një zgjimi e njëkohësisht i një fataliteti. Kafka nuk është dekadent, ai bën një portret të gjërave por nuk mundohet të rrënoje, të mohojë apo të zgjedhë mjete për të asgjësuar, ai thjesht paraqet ftohtësisht acarin e absurditetit.

Një kryevepër mund të cilësohet padyshim vepra "Metamorfoza". Si zakonisht tek Kafka dhe këtu ambienti është një natyre simbolike. Kafka e fillon veprën e tij me mëngjesin në të cilin një person ndjen që po shndërrohet në kandër. Mëngjesi është i zakonshëm në shkrimet e tij, zgjimi që personifikon shpresën e re, emocionet e reja, të gjitha këto turbullohen menjëherë sapo personi fillon kontaktin me botën, ai rrëqethet nga atdheu zhgënjyes. Grigori i transformuar tashmë krijon fillimisht një shqetësim të thelle në familje. Të gjithë ata në ketë moment janë të përkushtuar rreth tij. Gjenialiteti i Kafkës është se ai e paraqet Grigorin në ndryshimin fizik apo mekanik por jo shpirtëror dhe të ndërgjegjes. Grigori e kupton të gjithë situatën rreth tij dhe ka një pikëllim të madh që tanimë as mund ta shprehi nën petkun e kandrës. Por ç’është në të vërtetë "Kandra"? S'është gjë tjetër veçse krijesë e një natyre anti-njeri, e një natyre të tmerrshme dhe pa kthim. Ajo është me tepër, nuk është krijim i individit po e një trysnie fati të cilin askush prej nesh nuk e zgjedh me vetëdije. Grigorit gjithë kjo gjëmë i vjen pasi ai është shumë i përkushtuar në punë, e cila e ka bere efektin e saj të çuditshëm jo duke i dhënë të mirat që çdo njeri pret nga ajo por duke e shndërruar në një qenie të çuditshme dhe të trishtueshme që e pengon të realizojë natyrshëm dëshirat njerëzore qoftë dhe më minimalet. Në fund familjarët e lodhur dhe përfundimisht të bindur se krijesa që kanë përballë nuk është me djali apo vëllai i tyre por një kandër, e trajtojnë si të tillë dhe Grigori vdes në ngashërimin e pashprehur dhe disi në pritje të "zgjidhjes" që do ti sjelli vdekja. Megjithëse përshkrimi i mësipërm i këtij romani është mjaft i shkurtër kemi mundësinë të analizojmë disa ide përmbajtëse në të. Shkrimet e Kafkës, në ndryshim nga tregimet e stërzgjatura, përgjithësisht zgjaten me përtesë vetëm për të thënë atë që duhet dhe pa ceremonira formale. Nëse do ta nisim nga fundi Grigorit i ka ardhur në maje të hundës por siç kemi thënë me lart Kafka nuk është dekadent (të gjejë mjete për të asgjësuar apo zhdukur situata) Grigori ndihet thellësisht i pa shpresë për momentin por ai nuk tenton vetëvrasjen. Ai zgjidhjen e merr si pasojë e një veprimi pasiv mbi situatën dhe e le veten tërësisht të shkrihet në fatin që i racionoi Jeta. Vdekja është një zgjedhje e natyrshme e tij por jo me ekzaltim e për mundësinë e ndreqjes por duke çliruar pamundësinë përballë natyrës absurde që e rrethon. Kafka në vetvete është një protestues i madh; është vetë protesta. Ai nuk krijon arsyetime fatale por paraqet botën dhe në ketë drejtim protesta e tij nuk ka hierarki drejtuese, ajo lind apriori për të gjithë që nga momenti i zgjimit në absurd gjithashtu ajo nuk ka mjete lufte përveç reflektimit mbi situatën. Grigori jemi të gjithë ne të mekanizuar me elemente që fati arbitrar na etiketon çdo kohe dhe që janë të pa evitueshëm. Jo vetëm kandra por dhe vdekja është e njëjta gjë ashtu si Grigori nuk i bënte balle dhe s’e kuptonte transformimin ashtu dhe vdekja e kaplon njeriun në vite e ndihmuar nga plagosjet e përpjekjes për lumturi dhe qetësi që i lakmojmë për ditë të gjithë ne. Kandra është i alkoolizuari që nëpërmjet alkoolit donte të prekte gëzimin por që endet i shkatërruar rrugëve, kandra është "At Sergei" (Tolstoi ) që duke u drejtuar vetëm nga shpirti i amshuar u kthye në një përdhunues. Ajo është gjithçka që prodhon absurdi dhe jeta pa pika referimi dhe që prezanton fytyrën e saj nëpërmjet këtyre fenomeneve. Nëse kemi hyre pak në esencën e fundit të veprës dhe në mesin e saj fillimi është ndryshe. Njerëzit tronditen nga transformimi, mortaja, burgosja, etj. Ata mbajnë një qëndrim ndaj halleve që u bien nga qielli. Mos vallë Kafka e merr njeriun si një qenie me manual të paracaktuar përdorimi të cilin e ka të stamposur në ndërgjegje dhe orientohet midis të mirës dhe të keqes? Vetë Kafka është një njeri që i dorëzohet trasendentes? Ai e le hapur apo pa zgjidhur vetë ketë dileme me dëshirën për të asgjësuar krijimtarinë e tij apo me saktë pyetjet e tij dhe si Grigori shikon nga ylli i mëngjesit, pas vdekjes.

Në vazhdën e krijimeve pikante të Kafkës me interes është tregimi "Një Leksion Akademik".

Këtu kemi të bëjmë me një personash shume të përfolur, të transformimit majmun në njeri. Kafka nuk e shikon zhvillimin nga ana estetike por kuptimore. Majmuni tashmë njeri ndihet përballë lirisë së zgjedhjes. Ai nuk i referohet vetes në anën e cilësisë organike por të ndërgjegjes. Pikërisht për shkrimtarin njeriu ka koordinata arsyetive dhe jo të një problemi vizual dhe të lëvizjes. Për kuptimin tradicional të lirisë ajo çka deklaron Kafka për të është të paktën e çuditshme. Majmuni tashmë njeri është i pikëlluar për lirinë e zgjedhjes pasi është përgjegjës për rrjedhën e gjërave ndërkohe që nuk është i sigurt për pasojat e zgjedhjes së tij. Bota tashmë ka formën që ai zgjedh por e tmerrshme pasi ai të vetmin vend ankimi dhe ndëshkimi ka veten. Kjo tek “Zarathuasta” (F. Niche) është një çlirim i qenies për tu perfeksionuar, tek Kafka është një fatalitet. Ai është thellësisht në kërkim të fesë, të para-projektit rruga e të cilit nuk do ta zhgënjente njeriun. J. P. Sarter mendonte se njeriu nuk është prodhim fizik dhe ndërgjegjësor i vetvetes, Kafka megjithëse më i hershëm pasi e kalon koshiencën e këtij postulati mendon se gjithashtu njeriu s’mund të projektojë veprimin e vetvetes. Ai është një qenie e trishtuar për pozicionin që ka. E gjithë kjo të bën ta mendosh mbase të pezmatuar ndaj zotit, natyrës por mbase si një nxitje drejt kërkimit të zotit të humbur ose të një depresioni të pashmangshëm nga kotësia dhe boshllëku që nuk japin shpjegim. Forma e tregimit është krijuar afërsisht si monolog e cila fatkeqësisht mund të interpretohet si një shprese e venitur për përgjigje, kurse fakti që ai e hedh në letër është një veprim i vetvetishëm siç është mendimi.

Kafka është një qenie gjeniu dhe pikëllues njëkohësisht, sikur të qe i pashmangshëm dëshpërimi i një shpirti të lartë në realitetin tokësor.

nga Eri dr Wed Jan 05, 2011 6:47 pm

Është poshtërsi?

Franz KAFKA

Unë kaloj qëllimisht përmes rrugëve, ku janë kurvat. Kalimi pranë tyre më ngashënjen, jep mundësinë e largët por gjithnjë ekzistuese të shkosh me njërën prej tyre.A është kjo një poshtërsi? Por nuk di asgjë më të mirë dhe realizimi i diçkaje të tillë më ngjan në themel i pafajshëm dhe nuk më bën aspak të pendohem. Unë dua vetëm një grua të moshuar e të bëshme, me rroba të vjetra, por në njëfarë mase me stoli të bollshme të varura në to.Njëra prej këtyre grave më njeh, me sa duket. Unë e takova sot pasdite, ajo ishte ende me rrobat e punës, flokët e saj ishin ende mbi kokë, ajo nuk kishte kapele, por një bluzë pune si ajo e kuzhiniereve, dhe mbante disa rroba ndoshta për t’i çuar te rrobalarësja. Asnjë njeri nuk do të kishte gjetur diçka ngashënjyese tek ajo, vetëm unë. Tani në mbrëmje, kur koha ndërkaq u ftoh, unë e pashë me një mantel të verdhë në bojëkafe, në anën tjetër të rrugës Zeltner, rrugës së ngushtë e të degëzuar, ku ajo po shëtiste. Vështrova në drejtim të saj dy herë, ajo e kapi shikimin tim, por pastaj ika prej saj.
(Ditari)

Bordello të rregulluara në një mënyrë racionale. Grilat e pastra të dritares së madhe të shtëpisë të lëshuara poshtë. Te lozha e portierit, në vend të një burri, një grua e veshur me sqimë, e cila ndihet kudo si në shtëpinë e saj. Që në Pragë, unë kam vënë re kalimthi karakterin prej amazone të bordellove.
Këtu kjo është edhe më e qartë. Portierja femërore, e cila vë në lëvizje llambën elektrike, na ndal te lozha e saj, sepse atë sapo e lajmërojnë që po vijnë klientë nëpër shkallë; pastaj dy gra të nderuara sipër (përse dy?) që na presin ne, ndezja e dritës elektrike në dhomën pranë, ku qëndronin në errësirë ose në gjysmëerrësirë vajzat e pazëna, duke formuar tri të katërtat e një rrethi (që e plotësonim ne) rrotull nesh, duke ndenjur me trupin drejt në pozicionet favorizuese të menduara prej tyre, dhe pastaj hapi i madh me të cilin e zgjedhura del përpara, dhe grishja me të prekur që më bën zonja... por unë ndjehem si i shtyrë drejt daljes. Dhe është e pamundur të përfytyroj sesi dola në rrugë, kaq shpejt ndodhi kjo.Është vështirë t’i shohësh ato saktësisht, sepse janë shumë, picërrojnë sytë dhe, mbi të gjitha, qëndrojnë tepër afër. Do të duhej t’i shqyesh sytë, dhe për këtë nevojitet të ushtrohesh.
Në kujtesë kam vetëm atë, që qëndroi pranë meje. Ajo kishte dhëmbë me hapësirë ndërmjet tyre, zgjatej në lartësi, duke mbajtur fustanin me grushtin e mbledhur, duke hapur e mbyllur sytë e mëdhenj dhe gojën e madhe. Flokët e saj bjondë ishin të shprishur. Ajo ishte truphollë. (Shënime udhëtimi)

nga JK Fri May 02, 2014 4:47 pm

SHTATË TREGIME TË SHKURTRA NGA FRANC KAFKA
HISTORIA E NJE MIU

Miut bota po i dukej bota cdo
dite e me e vogel. Para syve te tij
parakalonin vetem mure qe lartoheshin
e rruge qe beheshin gjithmone
e me te ngushta. Nje dite,
ai u gjend perballe nje rruge pa
dalje. Beri te kthehej prapa kur
para syve flakeruan kthetrat e
mprehta te maces.

nga JK Fri May 02, 2014 4:48 pm

VENDMBERRITJA

Dhashe urdher qe te me sillnin
kalin nga stalla. Sherbetori nuk
me kuptoi. Shkova vete, shalova
kalin dhe ia hipa. Ne largesi
degjova nje thirje kumbuese. E
pyeta se cfare ishte. Ai s'dinte gje
madje nuk kishte degjuar asgje.
Tek dera me ndaloi dhe me pyeti :
"Per ku po nxitoni keshtu imzot ?"
"Nuk e di", i thashe, "Larg prej
kendej, tutje. Gjithmone=20 larg
prej kendej, vetem ashtu do te
mund te arrij ne vendmberritjen
time". "Pra ju e dini vendmberritjen,
a s'eshte keshtu imzot ?",
pyeti. "Po", ju pergjigja, "a nuk ta
thashe sakaq? Larg-Prej-Kendej.
Atje eshte vendi im". "Por nuk keni
marre asnje furnizim me vete", me
kujtoi ai. "Nuk me duhet asgje", i
thashe, "Udhetimi eshte aq i gjate
sa do te vdes urie nqs nuk marre
ndonjne gje rruges. Asnje furnizim
nuk do te me shpetoje dot.=20
Fatmiresisht, eshte nje rrugetim
teper i gjate".

nga JK Fri May 02, 2014 4:48 pm

Jan
23
SHTATË TREGIME TË SHKURTRA NGA FRANC KAFKA

HISTORIA E NJE MIU

Miut bota po i dukej bota cdo
dite e me e vogel. Para syve te tij
parakalonin vetem mure qe lartoheshin
e rruge qe beheshin gjithmone
e me te ngushta. Nje dite,
ai u gjend perballe nje rruge pa
dalje. Beri te kthehej prapa kur
para syve flakeruan kthetrat e
mprehta te maces.

VENDMBERRITJA

Dhashe urdher qe te me sillnin
kalin nga stalla. Sherbetori nuk
me kuptoi. Shkova vete, shalova
kalin dhe ia hipa. Ne largesi
degjova nje thirje kumbuese. E
pyeta se cfare ishte. Ai s'dinte gje
madje nuk kishte degjuar asgje.
Tek dera me ndaloi dhe me pyeti :
"Per ku po nxitoni keshtu imzot ?"
"Nuk e di", i thashe, "Larg prej
kendej, tutje. Gjithmone=20 larg
prej kendej, vetem ashtu do te
mund te arrij ne vendmberritjen
time". "Pra ju e dini vendmberritjen,
a s'eshte keshtu imzot ?",
pyeti. "Po", ju pergjigja, "a nuk ta
thashe sakaq? Larg-Prej-Kendej.
Atje eshte vendi im". "Por nuk keni
marre asnje furnizim me vete", me
kujtoi ai. "Nuk me duhet asgje", i
thashe, "Udhetimi eshte aq i gjate
sa do te vdes urie nqs nuk marre
ndonjne gje rruges. Asnje furnizim
nuk do te me shpetoje dot.=20
Fatmiresisht, eshte nje rrugetim
teper i gjate".

ROJTARI

Duke vrapuar i shpetova rojes
se pare. Pastaj, per nje cast u tmerrova,
u ktheva dhe i thashe: "Une
kalova kur ju nuk e kishit mendjen".
Ai pa per nje cast dhe nuk
tha asgje. "Me duket se nuk duhet
ta kisha bere kete gjest", i thashe.
Ai serish ndenji pa folur. "Heshtja
juaj a do te thote gje miratim per
te kaluar ?".

nga JK Fri May 02, 2014 4:49 pm

Jan
23
SHTATË TREGIME TË SHKURTRA NGA FRANC KAFKA

HISTORIA E NJE MIU

Miut bota po i dukej bota cdo
dite e me e vogel. Para syve te tij
parakalonin vetem mure qe lartoheshin
e rruge qe beheshin gjithmone
e me te ngushta. Nje dite,
ai u gjend perballe nje rruge pa
dalje. Beri te kthehej prapa kur
para syve flakeruan kthetrat e
mprehta te maces.

VENDMBERRITJA

Dhashe urdher qe te me sillnin
kalin nga stalla. Sherbetori nuk
me kuptoi. Shkova vete, shalova
kalin dhe ia hipa. Ne largesi
degjova nje thirje kumbuese. E
pyeta se cfare ishte. Ai s'dinte gje
madje nuk kishte degjuar asgje.
Tek dera me ndaloi dhe me pyeti :
"Per ku po nxitoni keshtu imzot ?"
"Nuk e di", i thashe, "Larg prej
kendej, tutje. Gjithmone=20 larg
prej kendej, vetem ashtu do te
mund te arrij ne vendmberritjen
time". "Pra ju e dini vendmberritjen,
a s'eshte keshtu imzot ?",
pyeti. "Po", ju pergjigja, "a nuk ta
thashe sakaq? Larg-Prej-Kendej.
Atje eshte vendi im". "Por nuk keni
marre asnje furnizim me vete", me
kujtoi ai. "Nuk me duhet asgje", i
thashe, "Udhetimi eshte aq i gjate
sa do te vdes urie nqs nuk marre
ndonjne gje rruges. Asnje furnizim
nuk do te me shpetoje dot.=20
Fatmiresisht, eshte nje rrugetim
teper i gjate".

ROJTARI

Duke vrapuar i shpetova rojes
se pare. Pastaj, per nje cast u tmerrova,
u ktheva dhe i thashe: "Une
kalova kur ju nuk e kishit mendjen".
Ai pa per nje cast dhe nuk
tha asgje. "Me duket se nuk duhet
ta kisha bere kete gjest", i thashe.
Ai serish ndenji pa folur. "Heshtja
juaj a do te thote gje miratim per
te kaluar ?".

FATKEQËSIA E
BEQARIT

Duket të jetë e tmerrshme të
jesh beqar, dhe plak që mezi ruan
dinjitetin e tij, të kërkosh strehë
tek të tjerët, kur dëshiron të kalosh
një mbrëmje në shoqëri; të jesh i
sëmurë dhe, nga qoshja e shtratit,
të kqyrësh dhomën bosh me javë
të tëra; të ulesh të pushosh në
pragjet e shtëpive, të mos ngjitësh
kurrë shkallët përbri të shoqes; të
mos kesh në dhomë tënde veçse
dyer komunikimi që hapen mbi
hyrjet e të tjerëve; të kthehesh në
shtëpi duke mbajtur darkën tënde
në dorë; të jesh i detyruar të admirosh
fëmijët e të tjerëve, pa patur
të drejtë për të përsëritur papushim:
unë nuk kam; të sajosh një
dukje dhe një mbajtje të kopjuar
nga një apo dy beqarë, të behur nga
kujtimet tona të rinisë.
Ja si do të jetë kjo, me përjashtimin
që në realitet sot jemi këtu
dhe që këtu do të jemi edhe më
vonë, me një trup real dhe me një
kokë reale, e për rrjedhojë, edhe me
një ballë për ta goditur me pëllëmbë

nga JK Fri May 02, 2014 4:50 pm

DRITARJA MBI
RRUGË

Cilido që jeton i braktisur dhe
do të donte megjithatë, andejkëndej,
të lidhte ndonjë marrëdhënie,
cilido që përballë ndryshimesh
që ia imponojnë orët,
stinët, zanati apo çfarëdo rrethane
tjetër, dëshiron të gjejë një krah,
një krah çfarëdo për t’u mbajtur –
ky pra, nuk do të mundet të bëjë
për një kohë të gjatë pa një dritare
mbi rrugë. Dhe, edhe sikur ai të
ishte në pikën që të mos kërkojë
asgjë, edhe sikur ai të mos ishte
tjetër përveçse një plak i kërrusur
nga lodhja që mbështetet mbi
dritare dhe që i shëtit sytë e tij
ndërmjet publikut dhe qiellit,
kokën të lëshuar paksa prapa, pa
dëshiruar më asgjë, kuajt do ta
tërheqin megjithatë në kortezhin
e tyre të karrocave dhe të zhurmës,
për ta rizhytur më në fund
në grumbullin e njerëzve.

nga JK Fri May 02, 2014 4:51 pm

VËSHTRIME TË
SHPËRFILLURA
NGA DRITARJA

Çfarë do të bëjmë në në këto
ditë pranvere që nuk do vonojnë
të mbërrijnë? Sot në mëngjes,
qielli ishte i vrenjtur, por nëse
afrohemi tani pranë dritares, do
të ngelemi të befasuar dhe faqja
jonë do të ngjeshet përkundër
dorëzës së saj.
Poshtë, shohim dritën e diellit,
tashmë në rënie, është e
vërtetë, mbi fytyrën e kësaj vajze
të re, pothuaj ende fëmijë, që ecën
dhe kthen kokën, dhe në të
njëjtën kohë, shohim hijen e
burrit që ecën prapa saj, me një
hap më të shpejtë.
Tani, burri ka parakaluar dhe
fytyra e fëmijës shndrin përsëri.

nga JK Fri May 02, 2014 4:52 pm

NJË LAJM
PERANDORAK

Perandori – kështu thuhet – të ka
dërguar një lajm, ty, vetëm ty, të nënshtruarit
të mjerë, hijes vocërrake të
arratisur në largësinë më të largët
përballë diellit perandorak, pikërisht
ty perandori të ka dërguar një lajm
nga shtrati i tij i vdekjes. Lajmëtarin
e ka gjunjëzuar pranë shtratit dhe ia
ka pëshpëritur lajmin në vesh; kaq me
vlerë ishte për të, saqë deshi, që ky t’i
përsëritej në vesh edhe një herë.
Nëpërmjet tundjes së kokës ka vërtetuar
vërtetësinë e asaj, që iu tha. Ai e
ka çliruar lajmëtarin nga të qenurit i
pranishëm gjatë vdekjes se tij – të
gjithë muret pengues thyhen dhe mbi
shkallët, të cilat luhaten në largësi lart
në ajër, gjenden në rreth të Mëdhenjtë
e perandorisë – ai ka bërë të mundur,
që për lajmëtarin të gjitha këto
të mbeten pas. Lajmëtari ka marrë
menjëhere udhën, një burrë i fuqishëm
dhe i palodhur. Duke shtrirë
herë njërin dhe herë tjetrin krah çan
përmes turmës, në rast se has rezistencë
tregon gjoksin, mbi të cilin ka
shenjen e diellit, ai ngadalë bën edhe
përpara si asnjë tjeter, por turma është
kaq e madhe, banesat e tyre nuk
kanë fund. Po të hapej pak vend… oh
si do të fluturonte ai dhe ti me siguri
sëshpejti do të dëgjoje të goditurën e
gezueshme të grushtave të tij në
derën tënde. Por në vend të kësaj ai
sfilitet kot së koti, duke u ndrydhur
akoma mundohet të dalë nga dhomat
e pallatit të brendshëm, asnjëherë nuk
do t’i kalojë ato, edhe po t’i kalonte
asgjë nuk do të ishte e fituar, atij do
t’i duhej t’iu bënte ballë shkallëve,
edhe po t’ia dilte mbanë kësaj përsëri
asgjë nuk do të ishte e fituar, do t’i
duhej të përshkonte oborret
mbretërore dhe pas oborreve pallatin
e dytë rrethues dhe përsëri shkallët
dhe oborret dhe përsëri një pallat dhe
kështu me radhë përmes
mijëvjeçareve, por edhe me vrik po të
dilte më së fundmi nga dera e jashtme
– por kjo kurrë, kurrë nuk do
t’mund të ndodhte – përpara do t’i
dilte një kryeqytet, qendra e botës, e
mbushur plot e përplot me llumin e
saj. Këtë askush nuk do mund ta përshkonte,
dhe aq me pak me lajmin e
një të vdekuri. – Por ti ulesh në dritaren
tënde dhe kur bie mbrëmja
ëndërron për të.
Pjesë nga teksti “Beim Bau der
chinesischen Mauer” (“Gjatë ndërtimit
të murit kinez”) shkruar më 1917,
botuar më 1919

Nga Flori SLATINA