Madhesia e UNIVERSIT

[b]GALAKTIKA
Le te shohim se sa I madh eshte universi
Sic e dime planeti Toke eshte nje pjese e Sistemit Diellor.Ky sistem formohet nga nente planete, te cilet sillen rrotull diellit se bashku me 54 satelite te tyre. Toka eshte planeti I trete afer diellit.
Fillimisht le te konceptojme madhesine e ketij sistemi.Diametri I Diellit eshte 103 here me I madh se ai I tokes.Le ta shtjellojme kete me nje krahasim: Nese diametrin e tokes prej 12.200 km do ta sillnim ne madhesine e nje zari te vogel, Dielli do te merte nje permase me te medha se nje glob, gjegjesisht sa dy topa futbolli. Interesante eshte edhe largesia ndermjet tyre per te formuar nje model koncis me dimenzionet reale, largesia e zarit te vogel nga globi duhet te jete 280m.Ndersa ato planete orbita e te cileve eshte me larg Diellit, duhet t’I vendosim me kilomatra larg.
Ky dimenzion kaq gjigant I Sistemi Diellor qendron shume modest ne raport me galaktiken “Rruga e Qumeshtit” ku ndodhet. Sepse ne galaktiken ekzistojene 250 miliard yje tjera me madhesi shume me te madhe se sa Dielli.Ylli me I afert me Diellin eshte Alfa Centauri. Nese do te vendosim edhe Alfa Centaurin ne maketin qe vendosem Token dhe Diellin ate do ta vendosnim 78.000 km larg globit qe perfaqesonte Diellin.
Le ta zvogelojme disi kete model. Toka le te jete nje grimce e vogel pluhuri,e cila mezi shihet me sy. Atehere Dielli do te jete me madhesine e nje kokre are dhe do te vendoset 3 metra larg Tokes. Mbeshtetur ne keto permasa Alfa Centauri duhet te vendoset 640km larg Diellit.
Cdo Galaktike mbart 250 miliard yje, te cilet ndodhen larg njerit-tjetrit ne keto distanca te pabesueshme, ndoshta edhe me larg.
Interesante eshte se nese do te mendojme vendin qe ze galaktika ne hapesire ,kjo eshte shume e vogel .Sepse ne hapesire ndodhen edhe rreth 300 miliard galaktike te tjera!..Hapesirat midis ketyre galaktikave jane milione here me te medha se largesia reale mes Diellit dhe Alfa Centaurin.
Ne lidheje me kete madhesi marramendese, Xhorxh Grinshtajn ne librin e tij “The Symbiotics Universe ( Universi Simbiotik ) fq 21” shkruan se:
“Nese yjet do te ishin pak me afer me njeri-tjetrin,astrofizika nuk do te ishte shume me ndryshe.Nuk do te ndodhte asnje proces ndryshimi ne funksionet themelore te fizikes ne yje, nebula apo ne trupat e tjere qiellore.Nese e shohim nga larg pamja e galaktikes sone do te ishte e njejta .I vetmi ndryshim do te ishte kur mbremjeve te shtriheshim ne bar dhe tek veshtronim yjet, do te shihnim se qielli do te ishte I tejmbushur me yje .Me falni, po;Do te kishte edhe nje ndryshim tjeter . “Une”, I cili do te shihja kete peisazh nuk do te ekzistoja...Kjo hapesire gjigante me yje eshte nje kusht per ekzistencen tone”.Grinshtajn e shpjegon edhe arsyen; hapesirat boshe ne kozmos sigurojne qe disa ndryshore fizike te formulohen ne harmoni pikerisht me jeten tone.Kjo eshte nje arsye edhe per ruatjen e tokes nga perplasjet me trupat qiellore gjigante, te cilet enden neper keto hapesira kaq te medha pa ushtruar me te voglin kercenim per Token.
Dhe se fundi perhapja e trupave qiellore ne univers eshte nje strukturim I duhur harmonik per jeten tone.Keto hapesira a jane formuar PA QELLIM? A jane shfaqur si perfundim I nje krijimi te vullnetshem.Le t’u pergjigjemi vete.

Sistemi yne diellor siç dihet perbehet prej nente planeteve (kohen e fundit fundi i janarit 2006 pritet te vertetohet egzistenca e nje planeti te dhjete por ende nuk eshte e sigurt), dhe prej ketyre , vetem ne Toke eshte paraqitur jeta (se paku ne formen me te nderlikuar qe neve sot njohim).

Shume ( me mijera apo miliona) sisteme diellore , siç dihet perbejne nje galaksi, e prej ketu del poashtu se me mijera galaksi perbejne te ashtuquajturat metagalaksi qe me pas me mijera te tilla perbejne kozmosin.

Si eshte e mundur te kishte jete vetem ne nje pike shume, shume te vogel te kozmosit? Nese bazohemi ne llogjike, del se jeta eshte paraqitur edhe ne pjese te tjera te universit (ligji i probabiliteteve).

Eshte me se evidente se jeta eshte e shtrire kudo, por ajo qe eshte per t'u bere merak qendron ne faktin se edhe po te kishte jete ne pjese te tjera te kozmosit, njeriu kurre nuk do te mundet ta vertetoje kete apo te beje udhetime te tilla nderyjore sepse keto jane largesi shume te medha ( me qindra , mijera vite drite jane teper , teper shume kur mirret parasysh 300 000 /sek = 1 sekonde X 60 sekonda X 60 minuta X 24 ore X 30 dite X 1 vit etj)). Pra shpejtesi te parealizueshme per njeriun edhe po te kishte mundesi te udhetohej me shpejtesine e drites (pra rreth 300 000 km ne sek).

Ndoshta udhetime te tilla megjithate do te munden te realizohen por aspak me paradigmat qe neve njohim sot. Cilat jane apo mund te jene keto paradigma....???
Sado qe njeriu nuk ka arrritur te zbuloj planet me jete si toka, besoj se do te kete diku. sa gjera kane qen te pabesueshme per ne, po qe sot jane dicka e zakonshme.

Dikur në Mars ka patur det

Disa studime te reja te sapo publikuara kane nxjerre teorine se ne brigjet e Meridiani Planum ne Mars ka ekzistuar nje det i me uje te kripur. Kerkimi per uje ne fqinjin e planetit fqinj me Token eshte ne qender te debatit mbi mundesine e jetes qe mund te kete ekzistuar ne planetin e kuq.

Ne mars te vitit 2004, Skuadra e NASA per Zbulimet ne Mars, e drejtuar nga Steve Squyres, mbajti nje konference per shtyp per te njoftuar se skuadra Opportunity Rover, e cila ne ate kohe kishte kater muaj qe po studionte formimet shkembore ne Meridiani, kishte zbuluar prova gjeologjike se kjo zone me pare kishte qene e mbuluar me uje.


Skuadra theksoi pranine e nje lloj guri ranor qe ata mendonin se ishte formuar ne te shkuaren e larget kur shkembinjte vullkanike ishin shkeputur ne uje acid dhe me kripe qe me vone avulloi. Njoftimi ngjalli shume diskutime ne ate kohe duke menduar se ky det mund te kishte qene shtepia e organizmave te gjalle, ndoshta te ngjashem me baktere ose me mikrobe te tjera ne Toke.

Energjia diellore, kaq e efektëshme dhe e dobishme, një ditë mund të bëhet e rrezikëshme për planetin tonë. Dielli në vetvete është një furrë gjigande bërthamore nga e cila çdo vit çlirohen masa të zjarrta të cilat pengohen të hyjnë në atmosferën e tokës nga një shtresë e padukëshme mbrojtëse, shtresë për të cilën shkencëtarët thonë se po vjen duke u dobësuar. Ritmet e dobësimit të kësaj shtrese mbrojtëse janë tepër të larta, dhe shkencëtarët ende nuk janë në gjendje të thonë përse ndodh kjo.

Flakët diellore janë gazra të ngarkuara me elekricitet që dalin nga dielli në formë shpërthimesh të fuqishme mijëra herë në vit. Flakët diellore të kohëve të fundit ishin më të fuqishmet të regjistruara ndonjëherë nga astronomët.

Shkencëtari Andrew Coates pranë laboratorit të hapësirës Mullard në Angli, thotë se dielli në vetvete është një furrë termo bërthamore që çliron sasi të shumta materialesh të rrezikëshme në formë shpërthimesh të fuqishme. Në disa raste kjo masë gazesh që vërshon drejt tokës është në madhësinë e malit Everest.

Planeti ynë mbrohet, nga këto stuhi të hapësirës, nga një shtresë e padukëshme magnetike, por që po vjen duke u dobësuar. Gjeologu John Shaw pranë universitetit të Liverpulit në Angli thotë se ndryshimet që i janë shkaktuar kësaj shtrese gjatë 300 vjetëve të fundit janë më të madhe sesa ndryshimet e ndodhura gjatë 5 mijë vjetëve të fundit.

Shkencëtarët mendojnë se fusha magnetike po dobësohet dhe mund të arrijë në një pikë kur fusha magnetike mund të ndryshojë drejtimin, dhe kur kjo të ndodhë, shigjeta e busullës do të tregojë jugun në vend të veriut, ndërsa kafshëve, që orientohen nga një busull e brendëshme natyrale, do t’u duhet kohë t’i përshtaten një ndryshimi të tillë. Ndërkohë që kjo fushë magnetike ndodhet në periudhën kalimtare, ajo do të vazhdojë të dobësohet ndoshta deri në 90 përqind.

Në këtë mënyrë, thotë shkencëtari Coates, mburoja e planetit do të prishet dhe rrezatimi diellor dhe galaktik mund të godasë drejt përdrejt atmosferën tonë dhe rrezatimi në tokë do të rritet. Kjo do të çonte në një shtim të rasteve të kancerit si dhe do të sillte ndërprerje të vazhdueshme të komunikimeve satelitore.

Por dobësimi i kësaj mburoje magnetike ka edhe një anë pozitive. Aurorat, shfaqja natyrale me drita, mund të fillojnë të ndodhin çdo mbrëmje, madje edhe në vende ku nuk janë parë ndonjëherë më parë. Shkencëtarët thonë se këto janë vetëm parashikime dhe njerëzimi ka ende qindra vjet kohë për t’u përgatitur për to.

Kohet e fundit kjo eshte nje nga teorite qe po ze shume vend ne ambjentet e ufologjise. Shume nga qeniet qe jane raportuar kane qene te perfshire ne fenomene paranormale dhe kane reaguar ndryshe nga qeniet fizike sic e kemi ne konceptin e ekzistences.
Kohet e fundit (kam parasysh 15 vitet e fundit) keto lloj qeniesh quhen astrale ose eterike pa harruar perfshirjen e tyre si pjese e dimensioneve me te larta se realiteti 3 dimensional qe ne kemi.
Madje ne perputhje me kete teori edhe shume shkenctare qe kane studiuar kalendarin e Majave qe stopon ne 21 dhjetor ora 11.11 e vitit 2012, duke e lidhur dhe me ndryshimet e ndjeshme klimaterike, levizjen e poleve, dhe sidmoms me nje fenomen hapsinor qe ndodh nje here ne 26 mije vjet qe eshte venia paralele e te gjithe sistemeve diellore ne galaktiken tone ne vije te drejte (ende nuk dihet nese kjo ndodh edhe ne galaktika te tjera ne te njejten kohe) eshte hapi i kalimit te realitetin tone 3 D ne nje me te larte ne ate kater dimensional...
Te gjithe kemi degjuar termin New Age dhe pak nga ju besoj se e dine kuptimin e sakte te ketij termi. Nuk ka te beje me nje levizje shoqerore si ajo e viteve 60-70 apo me nje rryme te re qe perfaqesohet ne muzike dhe arte. Eshte nje kalim qe ndodh cdo 2 mije vjet ne planetin tone i cili i nenshtrohet levizjes ne forme zodiaku. Epoka qe sapo mbyllem ishte ajo e Peshqeve(e filluar me lindjen e Krishtit) dhe fundi i vitit 1999 me eklipsin e famshem te 11 gushtit (ne mos gabohem) solli dhe hyrjen e Tokes ne nje epoke te re qe quhet ajo e Aquarius. Pra kjo eshte arsyeja pse perdoret kaq shume termi New Age.

Skenimet per pranine e karbonit dhe oksigjenit ne kozmos kane dhene rezultate. Ku ka karbon mundet te kete jete.

Sa per dijeni ne jupiter,mars,neptun etj sasia e karbonit eshte minimale pothuajse e paperfillshme. Organizmat e gjalla kafshet, bimet, njerezit kane sasi te konsiderueshme karboni. Kimia organike njeh elementin kryesor karbonin.

Te dale nje anije kozmike e teknologjise qe posedojme sot nga galaksia jone do 800 vjet udhetim. Jo te dalesh nga sistemi yne diellor por galaksia ku ndodhet ky sistem diellor. Po ne mijera galaksi?

Po ashtu propabiliteti anija te perplasej me ndonje objekt ne kozmos me shpejtesi me te larte se anija eshte po ashtu teper i larte.

Qe mund te ekzistoje nje tjeter civilizim diku ne miliarda galaksi do jete e pamatur te thuhet se nuk ekziston.


AStronomia dhe Astrologjia ne kohet e shkuara nuk ishin te ndara, por ishin pjese perberese te nje disipline ezoterike orientale shume komplekse (Sistemi Ermetik), e cila vlente per te stimuluar mendjen tone dhe Shpirtin tone dhe per te kerkuar Rrugen neper te cilen mund te hyje ne Ciklin Harmonik te Natyres. Problemi Kryesor per njeriun ka qene gjithmone gjetja e pozicionit te tij “pozicionet-dimensionet shpirterore”, duke u nisur nga “pozicioni-dimensioni I tij ne hapesire”.
Nepermjet nje panorame te shpejte mbi Astronomine do te kemi nje informacion te shkurter dhe te nevojshem per perspektiven tone Astrologjike. 2)

Sistemi Yne Diellor.
Toka ndodhet ne Sistemin Diellor ose Planetar.
Nje sistem diellor eshte e perfaqesuar nga nje Yll, qe ne e quajme Diell, dhe nga mijera Trupa Qiellore (Planete, Satelite, Asteroide), te cilat Dielli I mban rreth tij me Forcen e tij Terheqese
Sistemi yne Diellor gjendet ne zonen ekuatoriale te Galaksise, 30.000 vjet drite larg nga qendra e tij dhe qe spostohet drejt Yjesise se Herkulit, me nje shpejtesi prej 20 km ne sekonde.

Galaktika jone
Galaktika jone eshte e perbere nga mjegulla te ndritcme ose te erreta (re gazi te ndricuara nga yjet, te perbera nga plurur I ngjeshur, e cila nuk lejon qe te shihen yjet qe mbulojne) dhe shume Sisteme Diellore, te mbiquajtara Masa Yjore.
Ka formen e nje lenteje dhe perfshin rreth 100 miliarde yje.
Diametri I saj me I madh shtrihet per rreth 100 mije vjet drite dhe ajo me e vogel per rreth 20 mije vjet drite.
Galaktika jone kryen levizje ne sensin orar dhe qe kryhet ne 250 milion vjet, dhe eshte nje levizje ne hapesire qe e ben te spostohet me nje shpejtesi prej rreth160-328 km ne sekonde.
Edhe Yjet qe e perbejne levizin rreth qendres se saj, me shpejtesi me te madhe ato qe jane me afer qendres, me shpejtesi me te vogel ato qe jane me larg...
Universi
Ne nje distance prej 50.000 deri ne 200.000 vjet drite nga Galaktika jone, jane te dukshem rreth 100 masa globulari qe e rrethojne. Cdo mase globulare ka nje diameter prej rreth 100 vjet drite dhe permban djetra mijera Diej gjigante. 750 mije vjet drite larg, duken rreth 100 milione mjegulla spirale ose galaktika te jashtme, te cilat si me dy krahe mbeshtjellin nukleon, te cilat rrotullohen edhe rreth bazes se tyre. Cdo mjegull spirale rezulton e perbere nga masat yjore, mjegulla te ndricuara ose te erreta.
Totali I te gjitha ketyre “Galaktikave” formon Universin ose Kozmosin dhe ka nga ata qe mendojne qe galaktikat largohen njera nga tjetra dhe qe Universi hapet ne te gjitha drejtimet. Sidoqofte ka Teori te shumta mbi formimin, mbi formen dhe te ardhmen e Universit, edhe pse e gjithe kjo ngjan sikur nje milingone do te kete pamjen e qarte te nje balene te bardhe, duke qendruar mbi nje gur.
Toka:
Megjithese na kane bere te jetojme per me shume se nje mije vjet, duke na thene qe ishte Dielli qe rrotullohej rreth Tokes, ne realitet Toka eshte planeti i 3 duke u bazuar ne largesine nga Dielli.
Qendra eshte Dielli > Merkuri - Venusi - Toka - Marsi - Jupiteri - Saturni - Urani - Neptuni - Plutoni (I cili mund te jete nje asteroid I madh dhe jo nje planet) .

Toka ka te pakten 12 levizje, por ato qe na interesojne jane:
1- Levizja Rrotulluese rreth Diellit, pasojat kryesore te se ciles jane :
Krijimi I stineve
Kohezgjatja e ndryshme e dites sidereo nga ajo diellore
Lartesia e ndryshme e diellit ne horizont.
2- Levizja Rrotulluese rreth aksit te saj, pasojat kryesore te se ciles jane:
Rrotullim I dukshem ditor I Diellit dhe te sferes qiellore
Alternimi I dites dhe I nates
3- Levizja Traslacione sebashku me Diellin qe spostohet rreth qendres se Galaksise.
4- Levizja e Percaktuar e Equinozi: Aksi tokesor nuk qendron ne pozicion parallel me veten, por per efekt te terheqjes henore dhe diellore (terheqje qe mbizoteron ne zonen ekuatoriale te Tokes), pershkruan ne rreth 26.000 vjet, 2 harqe ne te cilen Toka eshte qendra.
Per kete levizje konike, spostimi I aksit te Tokes rezulton 57'' 37 ne hark.
(se bashku me aksin Toka leviz e tera dhe per kete aresye edhe linja e equinozit spostohet me 57'' 37).
Toka duke levizur ne Eklittika me levizje te drejtuara, takon pikat equinoziale perpara se te kryeje nje rrotullim te plote rreth diellit, ose me sakte 20 minuta 23 sekonda me pare, domethene koha qe Toka harxhon per te pershkruar 57'' 37 te harkut.
Levizja e sakte ben qe viti sidereo te ndryshoje nga viti tropikal apo civil.
Nje tjeter pasoje e rendesishme eshte qe pas 10.500 vjetesh, Toka do te jete ne perielio ne vere dhe afelio ne dimmer, do te kete domethene nje ndryshim te stineve. Poli I Veriut nuk do indikohet me nga Ylli Polar, por nga Ylli Vega e Yjesise se Lire-s, qe ndodhet 45° nga Ylli Polar ne hapesiren qiellore. .
5- Levizja Nutacione: Aksi I Tokes per shkak te terheqjes diellore ose henore (qe nuk eshte gjithmone kostante, por varion ne intensitet ne baze te distances) kryen ne 18 vjet e gjysem, levizje periodike te quajtura nutacioni, levizja e te cilave eshte e pershkruar nepermjet formimit te 2 koneve te vogla ne pole. Si pasoje sjell paraardhjen e stines se pranveres cdo vit.

Ekuatori Tokesor eshte e perfaqesuar nga rrethi I mesit te aksit Tokesor.
Paralelet Tokesore jane rrathe te formuar nga nderpreja e cfaredolloj plani parallel me akuatorin me siperfaqen tokesore.
Paralelet jane po aq te vogla sac eshte largesia e tyre nga ekuatori.
Paraleli baze eshte ekuatori, e cila ndan Token ne 2 Hemisfera Setentrionale (Veri) dhe meridionale (Jug).
Meridianet Tokesor jane rrathe te pafunde rrathe te percaktuar nga nderpreja me siperfaqen e Tokes te po aq planeve kalues nepermjet aksit te rrotullimit. Antimeridianet jane gjysemharqet e hemisferes se kundert me ate ne te cilen ndodhemi.
Meridiani gjeografik kryesor, eshte per bindje internacionale, ai qe kalon nepermjet oservuesit te Greenwich (afer Londres). Meridiani , se bashku me antimeridianin e tij e ndan planetin ne Hemisferen Lindore (lindje) dhe ate Orientale (perendimore).

Kordinatat:
Cdo pike e siperfaqes tokesore rezulton interseksion I nje paraleli dhe te nje meridiani.
Ne hemisferen setentrionale paralelet kryesore jane 90 (duke perfshire edhe Polin) dhe po aq ndodhen ne ate Meridionale. Paralelet presin harqet e meridianeve duke I koresponduar largesise prej 1°. Meridianet gjeografiki kryesore qe presin mbi ekuator harqe qe korespondojne 1° jane 360.
Gjeresia gjeografike e nje pike eshte masa ne grade dhe fraksione te tij te kendit ne qender, qe korespondon me harkun e meridianit qe ndan ate pike me paralelin ekuatorial (Veri ose Jug).
Gjatesia gjeografike e nje pike eshte masa ne grade ose ne fraksine te tij, te kendit ne qender, e cila korespondon me harkun e paralelit qe ndan ate pike nga meridiane I Greenwich. (Lindjes ose Perendim)
Largesia nga niveli I detit e nje pike, eshte largesia nga pozicioni I saj me nivelin e detit e konsideruar e barabarte me 0. *


Sfera Qiellore:
Toka duket e rrethuar nga nje sfere e pafundme boshe, e cila quhet Sfera Qiellore. Kjo sfere eshte nje iluzion I ndjenjave tona, por astronomet prej mijera vjetesh e perdorin si pike referimi, qe te mund te kerkohet dhe te llogaritet pozicioni yne dhe I asaj ne te cilen bejme pjese.
Kordinatat e Sferes Qiellore:
Vertikale eshte vija qe nis nga qendra e tokes dhe vazhdon derisa te takoje Sferen Qiellore.
Vertikalja e pare perfaqeson diametrin e sferes qiellore. duke u nisur nga horizonti I pikes se vezhgimit.
Zeniti ( nga arabishtja samt = drejtim) eshte pika net e cilen Vertiklja takon qendren e Sferes Qiellore, domethene eshte pika qe ndodhet shume me lart se pika e vezhgimit.
Nadir (nathir nga arabishtja = e kunderta) eshte pika diametrale e kundert me Zenit dhe eshte pika qe ndodhet shume me poshte se pika e vezhgimit.
Pozicioni I Zenit dhe Nedir ndryshon ne qofte se ndryshon pika e stacionit mbi siperfaqen tokesore nga ku vezhgohet: per kete aresye duke u ndodhur ne hemisferen e kundert, Zenit behet Nadir dhe e kunderta… Si te thuash cda gje eshte relative, varet se nga cila ane veshgon gjerat.

Rrathet Vertikale jane rrathet qe kalojne neper Zenit, neper Nadir dhe neper Polet Qiellore.

Ata jane te pafundme, por 2 jane me te rendesishmit.
1) Rrethi Meridian ose me thjesht Meridiani eshte ai qe kalon neper Zenit, Nadir dhe Polet Veri-Jug.
(Meridianet Qiellore jane rrathe qe kalojne neper Polet Qiellore (Veri-Jug). Konsiderohen 12 te brendshem dhe automatikisht 24 gjysemrrethe.
Marrin edhe emrin si rrathet orare, sepse gjysma e meridianeve kalon, cdo ore, perpara nje vezhguesi qe ndodhet ne nje pike ne Toke, duke e ndare Token ne Fasha oraresh.
2) Rrethi I pare Vertikal, domethene ai qe kalon ne Rrethin e Meridianit per Zenit, Nadir dhe Polet Qiellore (Lindje - Perendim).

Nga nderseksionet qe formohen ne horizont midis rrethit te meridianit dhe rrethit te pare vertikal, krijohet Kryqi I Pikave Kardinale Qiellore. Te vezhguar nga Zenit vazhdojne ne sensin orar ne Veri-Lindje-Jug-Perendim.
Paralelet Qiellore jane rrathet qe kalojne neper Polin Qiellor. Jane te perfaqesuara nga rrathe te pafundme dhe kane diametrin me te vogel se ekuadori dhe qe zvogelohen ne menyre progressive derisa arrijne polet. Plani Paralel me I madh qe nderkalon 2 pikat kardinale qiellore Lindje-Perendim, Zenit-Nadir eshte Ekuatori Qiellor
Horizonti Qiellor eshte plani horizontalkalues neper piken e vezhgimit qe nderpritet me sferen qiellore.
Aksi Qiellor eshte aksi qe bashkon 2 polet qiellore (Veri-Jug) rreth te cilit duket sikur rrotullohet sfera.

Levizja e Yjeve:
Yjet, mund te levizin ne menyre mbreterore dhe te dukshme.
Levizja Mbreterore e ben cdo yll qe ne te na duket I “ngadalte”, sepse yjet ndodhen ne largesi shume te madhe nga Toka.
Levizja e Dukshme eshte si pasoje e rrotullimit tokesor, prandaj duket sikur cdo yll ndjek nje orbite rrethore, qendra e te ciles ndodhet ne aksin e botes.
Ky eshte motive, per te cilin ne nje date te caktuar yjet shihen ne horizont, ndersa te tjerat duken sikur lindin, te arrijne ne maje dhe pastaj te perendojne (yjet Occidue).

Ne Ekuator te gjitha yjet e dukshme jane Occidue.
Aksi I botes rezulton horizontale per nje vezhgues, I cili ndodhet ne ekuador dhe horizonti astronomik pret pergjysem trajektoren e yjeve qe dalin mbi horizont. Ne kete menyre ujet nga ana e jashtme duken sikur lindin, arrijne kulmin dhe perendojne, pasi kane qene per 12 ore ne horizont. Harqet ditore e yjeve jane te lidhura me Yllin Polar dhe vezhgohet ne horizont ne drejtim te Veriut ( = sferen e qendrueshme).


Ne Pol te gjitha yjet e dukshme jane Cirkumpolari.
Per nje vezhguesi vendosur ne Polin e Veriut, aksi I botes eshte vertical, per kete trajektoret e yjeve jane paralele me horizontin astronomik te Polit dhe si pasoje nuk perendojne kurre. Ylli Polar eshte prane Zenit ( = sfera paralele)

Ne Gjeresite Intermedie aksi I botes eshte I perthyer mbi horizont me nje kend te barabarte me gjeresine e vendit. Yjet nga ana e jashtme pershkruajne gjithmone orbita rrethore me aksin e botes. Trajektoret e disa yjeve rrine gjithmone i horizont, ndersa disa te tjera jane te ndreprera nga horizonti. Disa nga yjet e dukshem jane domethene occidue, te tjerat cirkumpolari ( = sfera obligua).



Dielli dhe Eklitika:
Dielli spostohet drejt qendres se Galaktikes, ne drejtim te Yjesise se Herkulit me nje shpejtesi prej 19,5 km/sekonde.
Toka e ndjek se bashku me planetet e tjere dhe si pasoje pershkruan perreth diellit nje spiraledhe jo nje orbite te mbyllur.
Aksi I spirales tregon drejtimin e levizjes se diellit dhe ka nje perthyerje prej 50° mbi planin e eklitika.
Dielli duket sikur pershkruan ne nje vit, nga Ponente ne Levante, nje orbite rrethore.
Eklitika eshte orbita e nderprere nga levizja e dukeshme e Diellit ne nje periudhe nje vjecare.
Eklitika: emeri vjen nga greqishtja ecléipo = vij me mgadale, sepse kur Dielli dhe Hena ndodhen ne te njejten linje mbi planin e saj, verifikohen. le Eclissi
Plani I Eklitika eshte e perthyer prej 23° 27' rreth asaj Ekuatorial Qiellor.
Nderpreja e dy planeve quhet Linja e Equinozi dhe pikat e takimit te kesaj linje me sferen qiellore quhen nyje equinoziali.
Pika Gamma ose pika equinoziale e pranveres ose nyje ascendente eshte ajo qe dielli takon kur nga hemisfera Australe kalon ne ate Boreale.
Pika Omega ose pika equinoziale e vjeshtes, dhe nyja ascendente eshte ajo qe dielli takon kur nga hemisfera Boreale kalon ne ate Australe.

2 pikat e eklitikes, qe ndodhen me larg nga ekuatori quhen pikat Solstizio, ku dielli ndodhet me 21 qershor ne (solstizio verore) dhe 21 dhjetor ne (solstizio e dimrit).
Solstizi quhen pikat e Eklitikes ne 90° nga pikat equinoziale.
Solstizio veror eshte ai I vendosur ne Hemisferen Boreale.
Solstizio dimeror eshte ai I vendosur ne hemisferen Australe.
Meridiani qe kalon nepermjet pikave Gamma dhe Omega quhen Koluro Equinoziale ,kurse ai qe kalon nepermjet pikave solstiziali quhet Koluro Sostiziale.
2 pikat e Eklitikes qe presin ekuatorin qiellor quhen pikat Ekuatoriale.
Ndodhen njeri perballe tjetrit ne Pranvere (equinozio e 1 marsit) dhe ne Vjeshte ( equinozio e 23 shtatorit).
Yjesit dhe Zodiaku:
Yjesi quhet grupimi I yjeve, nga ana e jashtme ngjajne afer midis tyre, qe duket sikur perfaqesojne personazhe dhe kafshe mbreterore ose mitologjike. Emrat e tyre vijne nga format te cilave ato ju ngjajne dhe zgjidhet nga fantasia e astronomeve.
Yjet e yjesive, duke filluar nga ato me te ndricuara njihen me shkronjat e alfabetit grek, (alfa, beta, gamma), te djekura nga vazhdimi I emrit ne latinisht te yjesise ku bejne pjese. Disa prej tyre kane emrat e tyre.
Njihen 88 yjesi dhe dallohen ne Boreali, Australi dhe Zodiakali.
Yjesit Boreale jane ato qe ndodhen midis zones eklitika dhe Polit te Veriut
(Lira, Mjellma,Kasiopea, Kurora Boreale,Herkoli, Arusha e Madhe dhe e Vogel, ecc).
Yjesit Australi jane ato qe ndodhen midis eklitika e Polit Jugor.
(Orione, Qeni I Madh, Qeni I Vogel, Kurora Australe, Centauri, Kryqi I Jugut, ecc)
12 Yjesit e Zodiakut, jane etapat qe dielli pershkruan gjate rrotullimit te tij te dukshem rreth tokes.
Dielli Ndalon ne secilen nje muaj dhe jane pozicionet qe ze ne menyre te dukshme duke u vezhguar nga Toka ne xhiron e nje viti. Cdo yjesi dallohet nga nje shenje.
Zodiaku eshte rripi qiellor qe shtrihet per rreth 8 ° mbi te dyja gradat e eklitikes dhe ne brendesi te se ciles zhvillohet ne menyre te dukshme levizja e Diellit dhe Planeteve. Ka nje hark prej 360 ° dhe eshte e nenndare ne 12 seksione te barabarta prej 30 ° , te perfaqesuar nga 12 shenjat zodiakale.
Gjate nje muaji (30 dite) Dielli pershkron nje shenje.
Per shkak te saktesise se equinozi , eshte future nje dallim midis Yjesise zodiakale dhe shenjave te tyre. thuhet qe kur Dielli ndodhet ne Luan, do te thote qe ndodhet midis 120° - 150 ° ne gjatesi, ku me pare ndodhej faktikisht kjo yjesi, por ndodhet ajo e Gaforres.
Levizja precize ka rendesi vetem per zodiakun sideral (I cili perfshin 13 yjesi, duke perfshire edhe ofiuko), ndersa zodiaku diellor/stinor ndan shenjat duke u nisur nga equinozio i pranveres duke u nisur nga pozicioni I yjesise.
Ascendente dhe Vertex
Kjo skeme duhet te sherbeje per te pare ne menyre vizive cfare jane Ascendente, Qielli I Mesem ( Medio cielo), Imum Coeli = fundin e qiellit, Discendente , pasi te keni mesuar te llogarisni pozicionet e yjeve.
Sistemi I Koordinatave te Horizontit eshte e perbere nga 3 rrathe: Horizonti, meridiani dhe vertikalja e pare.
Pika net e cilen eklitika nderpret horizontin Lindor eshte Ascendente (dhe Discendente ne piken e kundert Perendimore).
Pika net e cilen eklitika nderpret meridianin superior perfaqeson Medio Cielo (dhe Fundi Qiellor pika e kundert e meposhtme).
Fale pikes net e cilen eklitika takon Vertikalen e pare marrim edhe nje dimension te trete, ose me mire Vertex (dhe korespondenten e tij Anti Vertex ).
AS/DS = pikat net e cilat eklitika takon horizontin
MC/FC = pikat net e cilat eklitika takon meridianin
VX/AVX = pikat net e cilat eklitika takon vertikalen e pare





Shenim:
Jemi jashtezakonisht te vegjel ne krahasim me Universin, por eshte edhe e vertete qe ka dicka brenda nesh qe na shtyn gjithmone te pyesim: Kush jemi, Nga vijme dhe Ku po shkojme….